Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi ước tính kết quả kinh doanh của các công ty trên sàn trước mùa công bố kết quả kinh doanh quý III/2010, cũng như chia sẻ suy nghĩ của chúng tôi về triển vọng thị trường và xu hướng ngành.
Nhìn nhận về kết quả kinh doanh quý III
Trong danh sách các công ty thuộc phạm vi nghiên cứu, các chuyên viên phân tích của chúng tôi đưa ra ước đoán về kết quả kinh doanh của 50 công ty. Nói chung, chúng tôi không thấy có nhiều đột biến về kết quả kinh doanh theo hướng tích cực và phần lớn công ty đối mặt với áp lực tăng chi phí. Doanh thu quý III/2010 của 34 công ty (ngoại trừ các công ty trong ngành tài chính và không có số liệu quý III/2009) tăng trưởng 52% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi lợi nhuận trước thuế tăng 5,8%. Nói chung, chúng tôi nhận thấy, tăng trưởng quý III không cao bằng 9 tháng đầu năm (trừ các công ty có kết quả kinh doanh nửa đầu năm thấp như các công ty xi măng và các công ty có doanh thu bất thường nhờ việc bán tài sản trong quý III). Dưới đây là một vài nhân tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh quý III/2010 của các công ty:
- Hiệu ứng tăng trưởng cao do kỳ so sánh thấp như trong quý I và quý II/2010 sẽ không xảy ra trong quý này, bởi vì đa số công ty niêm yết đều có mức tăng trưởng lợi nhuận tốt trong quý III/2009.
- Quý III là mùa của một vài ngành gồm thực phẩm (bánh kẹo, đường, hải sản) và cao su. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh của các công ty bánh kẹo không tốt như kỳ vọng do giá đầu vào (đường, bao bì) tăng. Nhưng các công ty đường và cao su được hưởng lợi nhờ giá bán tăng và VND mất giá.
- Theo số liệu từ Tổng cục Thống kế, chỉ số giá sản xuất PPI 9 tháng đầu năm 2010 cao hơn chỉ số CPI cùng thời kỳ. Trong số 50 công ty mà chúng tôi xem xét, có một vài công ty được lợi từ việc tăng giá bán, nhưng phần lớn có lợi nhuận biên giảm do chi phí đầu vào tăng. 48 công ty có tỷ suất lợi nhuận trước thuế quý III/2010 thấp hơn quý II/2010.
- VND mất giá hồi tháng 8 đã tạo động lực cho các ngành liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhưng mức độ ảnh hưởng khác nhau. Trong khi đó, các công ty có nguồn tài chính cho hoạt động từ các khoản nợ ngoại tệ (USD hoặc JPY) lại chịu áp lực từ các khoản lỗ chênh lệch tỷ giá khi thời điểm cuối năm đang đến gần.
- Năm nay cho thấy, các công ty không thể dự đoán chính xác những thay đổi các điều kiện vĩ mô và kế hoạch kinh doanh. Một vài công ty đã vượt kế hoạch mục tiêu lợi nhuận khá tốt, nhưng số khác thì tỷ lệ hoàn thành kế hoạch mục tiêu vẫn ở mức thấp.
- Cuối cùng, nhưng quan trọng, danh mục đầu tư tài chính quý III/2010 không đem lại bất kỳ đột biến nào. Trong một vài trường hợp, việc bị lỗ là không thể tránh khỏi nếu như danh mục đầu tư phụ thuộc nhiều vào thị trường chứng khoán niêm yết, khi chỉ số VN-Index giảm 10,4% từ 507,14 điểm xuống 454,52 điểm trong quý III.
Quan điểm về thị trường trong tháng 10
TTCK đi ngang trong tháng 9 và đầu tháng 10 nhờ sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư nước ngoài đối với các mã blue-chip. Các tin tức tốt gần đây gồm sự hỗ trợ của nhà đầu tư nước ngoài để chốt giá trị tài sản ròng (NAV), tăng trưởng GDP cao trong quý III và sự sửa đổi Thông tư 13/2010/TT-NHNN chỉ hạn chế VN-Index giảm khi lệnh bán các cổ phiếu nhỏ luôn sẵn sàng.
Tháng 10, định hướng cắt giảm lãi suất 0,1 - 0,2% sẽ là nhân tố hỗ trợ mới. Mặc dù đã có định hướng rõ ràng, nhưng khả năng giảm lãi suất sẽ thấp do lạm phát, sự biến động phức tạp của ngoại tệ và nhu cầu vốn đang tăng vào thời điểm cuối năm. Các con số kinh tế tích cực không thể xóa đi lo ngại của các nhà đầu tư. Lòng tin trở nên mong manh khi nhiều thông tin hỗ trợ được đưa ra nhưng thị trường chưa thấy sự hồi phục.
Tóm lại, trong ngắn hạn, nhìn vào các yếu tố cơ bản cho kết quả kinh doanh quý III như trên, một vài nhân tố hỗ trợ không thể nâng đỡ thị trường khi các nhà đầu tư vẫn thận trọng. Với ít yếu tố hỗ trợ hơn trong tháng 10, bên mua sẽ không vội mua vào, trong khi bên bán sẽ mất bình tĩnh trước. Với các nhà đầu tư dài hạn, chúng tôi cho rằng, đây không phải là thời điểm đứng ngoài thị trường, mà lại là cơ hội để mua vào cổ phiếu cơ bản tốt, giá trị hấp dẫn và ít bị ảnh hưởng trước biến động ngắn hạn.
