Ngày 29/1, quốc vương Salman đã thực hiện một loạt thay đổi trong nội các nhằm bảo vệ quyền lực của mình. Một trong các động thái cải tổ quan trọng là thông báo trên truyền hình quốc gia sa thải Giám đốc tình báo và Tổng thư ký Hội đồng An ninh quốc gia. Ngoài ra, ông cũng công bố số tiền thưởng cho các cán bộ công chức trị giá tới hàng tỷ USD.
Hai quan chức an ninh bị sa thải là Hoàng thân Khalid bin Bandar bin Abdul Aziz al-Saud và Hoàng thân Bandar bin Sultan, cháu của quốc vương quá cố Abdullah. Ngoài ra, hai người con của quốc vương Abdullah cũng bị sa thải là Hoàng thân Mishal, người đứng đầu vùng Mecca và Hoàng thân Turki, người cai quản thủ đô Riyadh.
Nhà vua mới đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong nước và nội bộ bao gồm sự gia tăng của các nhóm nhà nước Hồi giáo tự xưng ở các nước láng giềng, làm dấy lên một loạt các cuộc tấn công trong vương quốc. Ngoài ra, diễn biến giá dầu thô giảm sâu cũng ảnh hưởng nặng đến nguồn thu của Ả rập Xê út, nước xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới.
Gregory Gause, Giáo sư Khoa học chính trị tại Đại học Vermont trả lời phỏng vấn qua e-mail nhận định: “Salman đã cực kỳ nhanh chóng cơ cấu lại toàn bộ e kíp xung quanh ông. Việc điều chỉnh này nhằm củng cố quyền lực cũng như ổn định lại các vai trò chính của Chính phủ, để thắt chặt bộ máy an ninh quanh ông”.
Mặc dù thay đổi các nhân sự quan trọng trong bộ máy chính trị, song quốc vương Salman cam kết không thay đổi các chính sách điều hành cũng như không để ảnh hưởng đến kế hoạch thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán.
“Việc thay đổi nhân sự cấp cao trong bộ máy chính trị khi có một vị vua mới lên thay là điều đã được các nhà đầu tư lường trước. Những gì Ả rập Xê út đang hướng tới, chính là sự ổn định và tôi không mong đợi những tác động chính trị ảnh hưởng nhiều đến kế hoạch mở cửa thị trường”, Gause đánh giá.
Quốc vương Salman cũng công bố các dự án đầu tư trị giá 20 tỷ riyal (5,3 tỷ USD) cũng như các khoản tại trợ bổ sung cho Bộ Xã hội và các cơ quan khác. Nhân viên chính phủ, sinh viên và người về hưu sẽ nhận được một khoản trợ cấp có giá trị bằng 2 tháng lương theo mức trung bình.
Truyền hình nhà nước Al Arabiya ước tính tổng giá trị của các gói trên bằng khoảng 110 tỷ riyal (xấp xỉ 25 tỷ USD). Bộ Tài chính cho biết, chính phủ sẽ hạn chế chi tiêu và tiền lương cũng như các khoản phụ cấp của các quan chức.
Salman cũng đưa con trai ông, Hoàng tử Abdulaziz lên làm Thứ trưởng Bộ Dầu mỏ. Ông cũng thiết lập một ủy ban mới để giám sát an ninh, chính trị và phát triển kinh tế. Nhà vua mới cũng sáp nhập các bộ giáo dục và giáo dục đại học, cử ông Azzam al- Dakheel làm người đứng đầu bộ này; đồng thời thay đổi thống đốc các tỉnh Riyadh, Mecca và tỉnh miền Trung, Qussim.
Al- Jadaan cũng mới được bổ nhiệm làm Giám đốc quản lý thị trường, trước đây từng thành viên Hội đồng Tư vấn Trung ương. Ông cũng là Chủ tịch của Cơ quan Đầu tư tổng hợp Ả rập Xê út và là cố vấn đặc biệt của Ban giám đốc Morgan Stanley Saudi Arabia.
“Tôi chưa nhìn thấy những thay đổi lớn trên thị trường trong thời gian vừa qua và trong thời gian tới chắc chắn cũng không có gì thay đổi, bao gồm cả các kế hoạch đã được trù bị từ trước như việc mở cửa thị trường cho các nhà đầu tư nước ngoài”, Mohammed al- Omran, Chủ tịch Trung tâm tư vấn tài chính tại Riyadh cho biết.
