Theo báo cáo của Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT), tỷ lệ thanh toán trên toàn thế giới liên quan đến đồng đô la đã tăng lên 50,2% vào tháng 1, tăng từ mức 49,1% của tháng trước đó. Đây cũng là con số cao nhất kể từ khi SWIFT sửa đổi cách thu thập dữ liệu giao dịch vào giữa năm 2023.
 |
| Đồng đô la thống trị trên hệ thống SWIFT |
Là đồng tiền dự trữ chính của thế giới, đồng đô la tiếp tục chiếm một lượng lớn lưu lượng truy cập trên SWIFT. Trong khoảng một năm rưỡi trở lại đây, đồng đô la chiếm trung bình khoảng 48% tổng số tiền giao dịch trên thế giới. Đồng tiền lớn thứ hai là đồng euro chiếm trung bình khoảng 23%, tiếp theo là đồng bảng Anh với 7,1%.
Các số liệu về ngoại hối nhấn mạnh vai trò trung tâm của đồng đô la trong thương mại quốc tế khi cuộc tranh luận đang diễn ra về việc tìm cách tránh sử dụng đồng tiền của Mỹ.
"Nếu có một giải pháp thay thế cho đồng đô la, thì nó không thể tốt như đồng đô la…mà nó phải tốt hơn", Marc Chandler, chiến lược gia thị trường trưởng tại Bannockburn Global Forex cho biết.
SWIFT giống với một mạng lưới truyền thông rộng lớn hơn là một hệ thống thanh toán, được các ngân hàng toàn cầu sử dụng để gửi tin nhắn cho nhau khi họ xử lý các giao dịch tiền tệ. SWIFT bắt đầu tập hợp dữ liệu vào năm 2010, nhưng các số liệu kể từ tháng 7/2023 phản ánh sự điều chỉnh kỹ thuật về cách theo dõi các số liệu dựa trên các tiêu chuẩn báo cáo giao dịch được sửa đổi gần đây.
Tuy nhiên, không phải tất cả các giao dịch trên thị trường ngoại hối đều được gửi qua SWIFT, vì nền tảng này đã bắt đầu loại trừ một số ngân hàng lớn của Nga vào năm 2022 sau khi xung đột Nga-Ukraine diễn ra. Mặc dù vậy, dữ liệu đã làm sáng tỏ dòng tiền khổng lồ thúc đẩy thương mại theo thời gian. Khoảng 11,9 tỷ giao dịch đã được gửi qua SWIFT vào năm 2023, tăng so với 11,2 tỷ của năm trước.
Trong khi đó, một nhóm đối thủ ngày càng tăng đã xuất hiện trong những năm gần đây để tìm cách giao dịch mà không sử dụng đồng đô la hoặc các tổ chức tài chính của Mỹ, một phần là do mong muốn phát triển nền kinh tế của Nga trước các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt.
Cuộc tranh luận đó chủ yếu xoay quanh khối BRICS - nhóm các quốc gia thị trường mới nổi bao gồm Nga và Trung Quốc cũng như Brazil, Ấn Độ và Nam Phi. Đồng nhân dân tệ hiện đứng thứ tư về thị phần tổng lưu lượng thanh toán trên SWIFT và chiếm gần 3,8% - gấp đôi so với một thập kỷ trước. Đồng rand của Nam Phi chiếm khoảng 0,3% tổng số vào tháng 1. Theo báo cáo của SWIFT, tiền tệ của Brazil và Ấn Độ không nằm trong top 20.
Tổng thống Donald Trump đã tập trung nhiều hơn vào vai trò của đồng đô la trên thị trường quốc tế khi nhắc lại tuyên bố đánh thuế 100% đối với nhóm BRICS nếu họ chuyển sang đồng tiền riêng của mình. Mặc dù thuế quan đã trở thành trọng tâm trong các chính sách của chính quyền mới, nhưng cho đến nay vẫn chưa có nhiều hành động lớn có hiệu lực.
