Qatar từng là nhà cung cấp LNG hàng đầu cho Nhật Bản và Hàn Quốc, nhưng những nước này đang thể hiện sự ưu tiên đối với nguồn cung từ Mỹ, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Oman. Tất cả các nhà cung cấp này đều cung cấp các hợp đồng ngắn hạn và không hạn chế điểm đến cuối cùng của hàng hóa giống như Qatar. Chính điều này mang lại cho người mua sự linh hoạt để bán hàng hóa ở nơi khác trong tương lai nếu họ không còn nhu cầu đối với lô hàng đó nữa.
Theo Reuters, các cuộc đàm phán giữa Qatar với người mua là Nhật Bản và Hàn Quốc đã bị đình trệ do Qatar khăng khăng áp dụng các điều khoản về điểm đến.
"Qatar cố gắng đạt được nhiều thành tựu trong cách họ bán LNG về mặt duy trì quyền kiểm soát thị trường, trong khi UAE và Oman chỉ hài lòng khi có được mức giá tốt", một nguồn tin giao dịch cấp cao của Reuters cho biết.
Nếu tập đoàn quốc doanh QatarEnergy (QE) không ký các thỏa thuận mới với Nhật Bản và Hàn Quốc - những nước nhập khẩu LNG lớn thứ hai và thứ ba thế giới sau Trung Quốc - thì vai trò của Qatar sẽ bị giảm sút hơn nữa. Nước này đã bị Mỹ đánh bật khỏi vị trí nhà cung cấp LNG hàng đầu trên toàn cầu vào năm 2023.
Trong khi đó, nhu cầu LNG của Nhật Bản đang sụt giảm do các lò phản ứng hạt nhân khởi động lại, nhiều năng lượng tái tạo hơn và nền kinh tế chậm lại. Dữ liệu hải quan Nhật Bản cho thấy lượng nhập khẩu LNG đã giảm xuống còn 66 triệu tấn vào năm 2023, từ mức 83 tấn vào năm 2018.
Thị phần của Qatar tại Nhật Bản đã giảm xuống còn 4% vào năm 2023 từ mức 12% vào năm 2018. Trong khi đó, thị phần của Mỹ tại Nhật Bản đã tăng lên 8% từ mức 3% trong cùng kỳ.
Theo dữ liệu từ công ty tư vấn Energy Aspects, thị phần của Qatar tại thị trường Hàn Quốc đã giảm xuống còn 19% vào năm 2023 từ mức 32% vào năm 2018, trong khi thị phần của Úc tăng lên 24% từ mức 19% và thị phần của Malaysia tăng lên 13% từ mức 8% trong cùng kỳ.
QatarEnergy đang nỗ lực ký kết các thỏa thuận cung cấp cho người mua ở châu Âu và châu Á với nguồn cung LNG mới dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ dự án mở rộng North Field.
Tổng giám đốc điều hành Saad Al-Kaabi cho biết, ông nhìn thấy tương lai tươi sáng cho LNG trong ít nhất 50 năm tới, đặc biệt là ở châu Á.
Trong giai đoạn 2022-2023, QatarEnergy đã nhất trí một loạt thỏa thuận kéo dài 27 năm để cung cấp khí đốt mới từ North Field cho người mua Trung Quốc.
Trong khi đó, Tập đoàn dầu khí quốc doanh của UAE là ADNOC và Oman đã ký kết các thỏa thuận dài hạn với người mua từ Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ.
"Đối với người mua, việc bị hạn chế bởi điều khoản đích đến có thể là một thách thức, đặc biệt là khi nhu cầu giảm, buộc họ phải tìm người mua trong nước để cung cấp lượng khí đốt dư thừa so với các quốc gia sản xuất khí đốt khác, điều này khiến Qatar gặp bất lợi về mặt cạnh tranh", một quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết.
Trong khi đó, cạnh tranh giữa Qatar và Mỹ gia tăng sau quyết định của châu Âu chấm dứt sự phụ thuộc vào khí đốt đường ống của Nga sau khi xung đột Nga-Ukraine diễn ra. Các nhà xuất khẩu của Mỹ đã lấp đầy hầu hết khoảng trống nguồn cung và vượt qua Qatar để khẳng định mình là nhà xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới vào năm 2023.
“Trong trường hợp không có nhiều người mua đáng tin cậy ký hợp đồng lớn và dài hạn với các điều kiện của Qatar, một lựa chọn cho QatarEnergy có thể là bán nhiều nguồn cung hơn trên thị trường giao ngay”, Anne-Sophie Corbeau, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu của Đại học Columbia cho biết.
