UBS đã đồng ý mua lại Credit Suisse với giá 3 tỷ franc Thụy Sĩ (3,2 tỷ USD) như một phần của thỏa thuận giảm giá được chính phủ hậu thuẫn.
Các nhà chức trách và cơ quan quản lý Thụy Sĩ đã giúp điều chỉnh thỏa thuận, diễn ra trong bối cảnh lo ngại về sự lây lan sang hệ thống ngân hàng toàn cầu sau khi hai ngân hàng nhỏ hơn của Mỹ sụp đổ trong những tuần gần đây.
Thỏa thuận giải cứu có nghĩa là Thụy Sĩ - một quốc gia phụ thuộc nhiều vào tài chính - đang trên đà chứng kiến hai ngân hàng lớn nhất và nổi tiếng nhất của mình hợp nhất thành một tập đoàn tài chính khổng lồ.
Octavio Marenzi, Giám đốc điều hành của Opimas cho biết: “Vị thế trung tâm tài chính của Thụy Sĩ đã bị phá vỡ. Đất nước bây giờ sẽ được xem là financial banana republic”.
Trong đó, “financial banana republic” là cụm từ đề cập tới một quốc gia nhỏ có nền kinh tế phụ thuộc gần như hoàn toàn vào sản phẩm tài chính và rất ủng hộ giới thượng lưu giàu có.
“Sự thất bại của Credit Suisse sẽ có sự phân nhánh nghiêm trọng đối với các tổ chức tài chính khác của Thụy Sĩ. Danh tiếng toàn cầu về quản lý tài chính thận trọng, giám sát chặt chẽ theo quy định và thẳng thắn mà nói là hơi buồn tẻ và nhàm chán đối với các khoản đầu tư đã bị xóa sổ”, ông Octavio Marenzi cho biết.
Trái phiếu Credit Suisse bị xoá sổ
Theo các điều khoản của việc tiếp quản khẩn cấp, các nhà đầu tư trái phiếu cấp 1 bổ sung (AT1) của Credit Suisse sẽ thấy giá trị nắm giữ của họ giảm xuống bằng không. Điều đó có nghĩa là các khoản đầu tư trị giá khoảng 17 tỷ USD sẽ trở nên vô giá trị.
Trái phiếu AT1 còn được gọi là trái phiếu chuyển đổi dự phòng (CoCo) là một loại trái phiếu được xem là một phần vốn điều lệ của ngân hàng. Người nắm giữ có thể chuyển đổi chúng thành vốn chủ sở hữu hoặc xoá sổ chúng trong một số tình huống nhất định khi tỷ lệ vốn của ngân hàng giảm xuống dưới ngưỡng đã thỏa thuận trước đó.
“Sự hỗ trợ đặc biệt của chính phủ sẽ kích hoạt việc ghi giảm hoàn toàn giá trị danh nghĩa của tất cả các khoản nợ AT1 của Credit Suisse với số tiền khoảng 16 tỷ CHF, và do đó làm tăng vốn lõi”, Cơ quan giám sát thị trường tài chính Thuỵ Sĩ (FINMA) cho biết.
Động thái bất thường này trái ngược với thông lệ điển hình là ưu tiên trái chủ hơn cổ đông khi một ngân hàng thất bại và gây ra tình trạng hỗn loạn trên thị trường trái phiếu ngân hàng.
Vítor Constâncio, người từng là Phó chủ tịch của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) từ năm 2010 đến 2018 cho biết, thông báo của FINMA là một “sai lầm dẫn đến hậu quả và có khả năng dẫn đến một loạt các vụ kiện”.
Hôm thứ Hai (20/3), các cơ quan quản lý của Liên minh châu Âu bao gồm ECB, Cơ quan Ngân hàng châu Âu (EBA) và Hội đồng Nghị quyết Đơn lẻ (SRB) cho biết rằng họ sẽ tiếp tục áp đặt các khoản lỗ cho các cổ đông trước các trái chủ.
“Cách tiếp cận này đã được áp dụng nhất quán trong các trường hợp trước đây và sẽ tiếp tục hướng dẫn các hành động của cơ quan giám sát ngân hàng SRB và ECB trong các biện pháp can thiệp khủng hoảng”, các cơ quan quản lý của Liên minh châu Âu cho biết.
Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) đã lặp lại quan điểm này ngay sau đó. “Những người nắm giữ các công cụ như vậy sẽ phải đối mặt với các khoản lỗ trong quá trình giải quyết hoặc mất khả năng thanh toán theo thứ tự vị trí của họ trong hệ thống phân cấp này”, BoE cho biết.
Ngay cả khi rủi ro của những trái phiếu AT1 đã được làm rõ cho các nhà đầu tư vào thời điểm họ ký hợp đồng, thì ví dụ điển hình về chủ nghĩa ngoại lệ của Thụy Sĩ này đánh dấu sự khác biệt so với quy tắc chung là người nắm giữ trái phiếu phải được ưu tiên trước cổ đông.
Jacob Kirkegaard, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho biết: “Rất nhiều vụ kiện sẽ đến từ việc này, điều này sẽ làm nổi bật hành vi thất thường và ích kỷ của chính quyền Thụy Sĩ trong câu chuyện này”.
“Đối mặt với thất bại chưa từng có trong lịch sử của trung tâm tài chính Thụy Sĩ này, Ethos sẽ tiếp tục bảo vệ lợi ích của các cổ đông thiểu số, bắt đầu từ các quỹ hưu trí Thụy Sĩ”, Ethos Foundation với 246 thành viên quỹ hưu trí đại diện cho 1,9 triệu người với tài sản trị giá 370 tỷ franc Thụy Sĩ cho biết.
“Tất cả các lựa chọn sẽ được xem xét trong những ngày tới, bao gồm cả các lựa chọn pháp lý, để xác định trách nhiệm của sự thất bại này”, tổ chức này cho biết thêm.
Trong khi đó, công ty luật Mỹ Quinn Emanuel Urquhart & Sullivan cho biết, họ sẽ tổ chức một cuộc gọi cho các trái chủ vào thứ Tư (22/3) với các đại diện từ các văn phòng của họ ở Zurich, New York và London để thảo luận về “các phương án khắc phục tiềm năng mà các trái chủ nên xem xét”.
Điều gì về đồng franc Thụy Sĩ như một nơi trú ẩn an toàn?
“Một đặc điểm của toàn bộ áp lực ngân hàng này mà chúng tôi đã thấy trong một hoặc hai tuần qua là thực sự có, chúng tôi đã thấy sự biến động lớn trên thị trường chứng khoán, sự biến động lớn trên thị trường thu nhập cố định và cả thị trường hàng hóa, nhưng rất ít biến động trong thị trường ngoại hối”, Bob Parker, cố vấn cao cấp tại Hiệp hội Thị trường Vốn Quốc tế cho biết.
Khi được hỏi về việc các nhà đầu tư bây giờ có thể nghĩ như thế nào về danh tiếng ổn định của Thụy Sĩ, ông trả lời: “Khi tôi ở Zurich tuần trước, chủ đề này thực sự là một chủ đề nóng”.
Ông cho biết đồng franc Thụy Sĩ đã có một số điểm yếu rất khiêm tốn so với đồng euro trong những ngày gần đây, đồng thời lưu ý rằng đây là cặp tiền tệ mà Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ tập trung vào.
“Chúng tôi đã quay trở lại mức ngang giá của đồng franc Thụy Sĩ với đồng euro. Vì vậy, tôi nghĩ để trả lời câu hỏi này ở một mức độ nào đó, đồng franc Thụy Sĩ với tư cách là một loại tiền tệ trú ẩn an toàn đã mất đi một số sức hấp dẫn. Không có nghi ngờ gì về điều đó”, ông cho biết.
“Điều đó sẽ được lấy lại? Có lẽ là có, tôi cho rằng đây là một loại tác động rất ngắn hạn”, ông nói thêm.
