Con tàu container Ever Given dài 400 m do Tập đoàn Evergreen có trụ sở tại Đài Loan (Trung Quốc) vận hành đã bị mắc kẹt tại kênh đào Suez vào ngày 23/3 làm tắc nghẽn tuyến đường vận chuyển ngắn nhất từ châu Á đến châu Âu. Cơ quan quản lý kênh đào Suez của Ai Cập đổ lỗi cho sự cố này do tầm nhìn thấp từ một cơn bão cát.
Theo hãng tin AP, nỗ lực để mở lại con kênh sẽ mất ít nhất 2 ngày, nhưng thời gian để phục hồi hoàn toàn vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ.
Theo cơ quan quản lý kênh đào, gần 19.000 tàu đã đi qua Kênh đào Suez vào năm 2020, tương đương hơn 50 lượt tàu mỗi ngày.
Khoảng 12% khối lượng hàng hóa của thương mại thế giới đi qua kênh đào này, trong đó bao gồm khối lượng lớn dầu thô và khí đốt tự nhiên. Không chỉ các tàu chở dầu đi về phía Bắc từ các nước Vịnh Ba Tư đến châu Âu, nhiều tàu chở các nguồn năng lượng của Nga còn đi về phía Nam thông qua kênh đào nối liền với các điểm đến ở châu Á.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, đường ống Sumed cùng với một ga cuối tại kênh đào Suez xử lý 9% lượng dầu vận chuyển trên toàn cầu và 8% lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng.
Nếu quá trình mở lại tuyến đường thủy bị đình trệ, các con tàu chỉ còn lại hai lựa chọn: ngồi chờ ở cửa kênh hoặc đi hàng nghìn km quanh Mũi Hảo Vọng của Nam Phi. Nhưng lựa chọn thứ hai sẽ làm trì hoãn việc vận chuyển hàng hóa đến khoảng một tuần.
Thị trường dầu mỏ đã có những phản ứng rõ rệt. Giá dầu Brent tương lai đã tăng 3% vào thứ Tư (24/3) do lo ngại về nguồn cung thắt chặt hơn. Tại New York, giá dầu thô WTI tháng 5 tăng 5%.
Các công ty trong các ngành bị ảnh hưởng như ngành năng lượng và hậu cần cũng như các cơ quan chính phủ đang chạy đua để thu thập thông tin về tình hình và đánh giá thiệt hại có thể xảy ra.
Theo Reuters, công ty phân tích dầu mỏ Vortexa cho biết, việc tắc nghẽn có thể ảnh hưởng đến 10 tàu chở dầu chở tổng cộng 13 triệu thùng dầu thô.
"Các tàu chở dầu của Ả Rập Xê Út, Nga, Oman và Mỹ đang chờ ở hai đầu kênh", TankerTrackers.com, một dịch vụ theo dõi các chuyến hàng dầu cho biết trên Twitter.
Khối lượng vận chuyển đã tăng trở lại trên toàn cầu kể từ đầu năm. Tình trạng thiếu container trên diện rộng và thời gian chờ đợi để dỡ hàng ở Bờ Tây nước Mỹ đã đẩy giá vận chuyển tăng vọt trong những tháng gần đây.
Các công ty vận chuyển vẫn chưa tính đến tác động có thể có của việc tắc nghẽn Suez trong giá cước của họ, nhưng nếu vụ việc này kéo dài có thể ảnh hưởng lớn đến các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần và gây bất ổn thị trường vận tải biển.
Chuỗi cung ứng toàn cầu đang phải chịu áp lực từ nhiều yếu tố từ sự thiếu hụt chất bán dẫn đến tình trạng đóng băng và cúp điện quy mô lớn ở Texas.
Toyota Motor đã tạm dừng một nhà máy ở Cộng hòa Séc trong 14 ngày kể từ thứ Hai (22/3) và Ford Motor thông báo rằng thiệt hại sản xuất ở Mỹ và châu Âu có thể làm giảm thu nhập trước thuế cả năm của hãng lên tới 2,5 tỷ USD.
Một sự gián đoạn kéo dài tại kênh đào Suez có thể tạo thêm thách thức cho sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu trước những ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
