Cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.
Quy mô đầu tư tối ưu
Đây là một trong những nội dung đáng chú ý trong Báo cáo số 674/BC-UBQLV vừa được Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo Chính phủ về phương án đầu tư mở rộng đoạn TP.HCM - Long Thành thuộc Dự án Đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.
Đoạn tuyến cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây dài 55 km do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đầu tư, được đưa vào khai thác từ giữa năm 2016 với quy mô 4 làn xe. Trong đó, đoạn TP.HCM - Long Thành là tuyến đường bộ chính yếu kết nối TP.HCM với Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Hiện yêu cầu nâng cấp, mở rộng tuyến cao tốc đang rất cấp bách, nhất là đoạn phạm vi cao tốc từ TP.HCM (nút giao An Phú) đến Long Thành (nút giao với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu) dài khoảng 26 km, đã khai thác vượt quá 25% so với năng lực thông hành của tuyến, chưa đáp ứng được nhu cầu vận tải. Khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn I dự kiến được đưa vào khai thác đầu năm 2026, sẽ tiếp tục tăng áp lực lên đoạn tuyến cao tốc này.
Tại Báo cáo số 674/BC-UBQLV, ông Nguyễn Ngọc Cảnh, Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, thời gian qua, VEC đã nghiên cứu đề xuất 2 phương án nâng cấp mở rộng đoạn cao tốc TP.HCM - Long Thành. Cụ thể, với phương án 1, VEC sẽ là chủ đầu tư (thực hiện triển khai phương án đầu tư theo Luật Đầu tư) Dự án Nâng cấp mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành.
Theo đó, đoạn tuyến cao tốc thuộc Dự án có phạm vi xây dựng từ Km4+00 đến Km25+920 với tổng chiều dài 21,92 km sẽ được mở rộng lên 8 làn xe, thực hiện giải phóng mặt bằng 10 làn xe (hiện đã giải phóng mặt bằng đảm bảo diện tích thực hiện mở rộng 8 làn xe). Trong đó, 2 vị trí cầu (Sông Tắc - Km10+436, cầu trong nút giao đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu Km24+646) đầu tư mở rộng hoàn chỉnh theo quy hoạch 10 làn xe; xây dựng thêm 1 đơn nguyên cầu Long Thành quy mô như cầu Long Thành hiện tại (4 làn xe).
Phương án này sẽ đảm bảo đáp ứng được nhu cầu giao thông trên tuyến đến năm 2035 (lưu lượng khoảng 114.315 CPU/ngày đêm). Tổng mức đầu tư của phương án 1 là 14.339,50 tỷ đồng, bao gồm 4.639,50 tỷ đồng vốn chủ sở hữu của VEC (32%), vốn vay thương mại 9.700 tỷ đồng (68%). Dự án sẽ thực hiện chuẩn bị đầu tư từ tháng 3/2024 đến tháng 2/2025; thực hiện đầu tư từ tháng 3/2025 đến tháng 6/2028.
Với phương án 2, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) sẽ đóng vai trò là cơ quan chủ quản, VEC là chủ đầu tư (thực hiện triển khai phương án đầu tư theo Luật Đầu tư công). Phạm vi thực hiện giữ nguyên như phương án 1, nhưng đoạn từ Km4 đến Km8+770 sẽ được đầu tư theo quy mô 8 làn xe, đoạn từ Km8 đến Km25+990 đầu tư 10 làn xe. Dự án vẫn đầu tư xây dựng một đơn nguyên quy mô như cầu Long Thành hiện tại; thực hiện giải phóng mặt bằng toàn đoạn tuyến 10 làn xe.
Với phương án này, tổng mức đầu tư của Dự án là 15.628,83 tỷ đồng, bao gồm 9.000 tỷ đồng vốn ngân sách nhà nước, chiếm 58%; vốn VEC huy động 6.628,83 tỷ đồng, chiếm 42%.
VEC đủ lực để gánh
Do khó khăn về nguồn vốn ngân sách nhà nước cũng như chi phí đầu tư, nên Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phương án 1 - VEC là chủ đầu tư (huy động 100% nguồn vốn đầu tư - thực hiện triển khai phương án đầu tư theo Luật Đầu tư) để thực hiện Dự án Nâng cấp, mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành.
Lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đề nghị người đứng đầu Chính phủ cho phép VEC khoanh và lùi trả gốc, lãi liên quan đến khoản trái phiếu Bộ Tài chính đã ứng trả từ giai đoạn 2022-2026 sang giai đoạn 2033-2036; đồng thời chấp thuận bổ sung Dự án vào danh mục các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT.
Để giải toả áp lực giao thông sau khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành đưa vào khai thác vào năm 2026, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhận thấy, cần phải rút ngắn giai đoạn chuẩn bị đầu tư và lập/phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công/tổng dự toán, để có thể hoàn thành phần đường và các cầu cạn vào tháng 1/2027, cầu Long Thành vào tháng 12/2027 (rút ngắn 6 tháng so với đề xuất của VEC).
Liên quan đến khả năng cân đối vốn chủ sở hữu và vốn vay thương mại của VEC, đại diện chủ sở hữu cho biết, VEC đang thực hiện quy trình/thủ tục trình cấp có thẩm quyền về việc tăng vốn điều lệ, dự kiến trong năm 2024 vốn điều lệ sẽ tăng từ 1.115 tỷ đồng lên khoảng 25.000 tỷ đồng. “Như vậy, sau khi được Quốc hội chấp thuận chủ trương, Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư bổ sung vốn điều lệ, VEC sẽ đảm bảo điều kiện huy động vốn vay thương mại cho Dự án”, ông Nguyễn Ngọc Cảnh đánh giá.
