Ông Trương Văn Phước, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia
Nhận định của ông về quyết định đột ngột của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC)?
Những điều chỉnh tỷ giá vừa rồi của Trung Quốc nói lên một câu chuyện dài và tương đối rộng lớn của Trung Quốc là cùng một lúc xử lý nhiều yêu cầu đặt ra. Nhưng tôi cho rằng, điều quan trọng nhất là Trung Quốc muốn đồng nhân dân tệ trở thành một đồng tiền tự do chuyển đổi, quốc tế hóa đồng nhân dân tệ.
Trước mắt như chúng ta đều biết, Trung Quốc cùng với Quỹ tiền tệ IMF hiện đang đàm phán việc đồng nhân dân tệ có thể tham gia vào quyền rút vốn đặc biệt và là một trong những ngoại tệ cùng đồng đô la Mỹ, đồng bảng Anh, đồng Euro, đồng Yên Nhật trở thanh đồng tiền dự trữ quốc tế.
Đương nhiên, IMF đòi hỏi Trung Quốc cần phải linh hoạt cơ chế tỷ giá hối đoái và quốc gia này cũng chứng minh với thế giới rằng với một cơ chế tỷ giá hối đoái mới không xác lập bằng tỷ giá bình quân liên ngân hàng hàng ngày vào 9h15 phút sáng như trước đây, nay thay bằng tỷ giá mở cửa hàng ngày bằng tỷ giá đóng của hôm trước.
Tuy nhiên, chúng ta cũng biết việc này cũng xảy ra trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đã chững lại, gặp phải những khó khăn, như tăng trưởng năm nay nhiều thông tin cho rằng, khó để đạt được mức 7%, tháng 7 vừa rồi lần đầu tiên xuất khẩu của Trung Quốc giảm 8,3% so với cùng kỳ. Đương nhiên, quốc gia này đang giải thích rằng, việc phá giá đồng nhân dân tệ thấp xuống để nhằm hỗ trợ xuất khẩu, cũng như hỗ trợ tăng trưởng, nhưng tôi cho rằng có vẻ như Trung Quốc không đơn thuần chỉ vì mục tiêu tăng trưởng, mục tiêu xuất khẩu mà họ đang xử lý những vấn đề liên quan vị thế của đồng nhân dân tệ trong một lộ trình quốc tế hóa đồng tiền cuả mình.
Kinh tế Việt Nam chắc chắn bị ảnh hưởng bởi nhập siêu từ Trung Quốc lớn?
Trong khoảng 6 tháng gần đây chúng ta đều biết, với những dự báo là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) có thể tính toán để nâng lãi suất đồng đô la Mỹ dựa trên hai giả định quan trọng.
Thứ nhất, Mỹ đạt đến một trạng thái tối ưu về lao động. Thứ hai, là lạm phát của Mỹ dần đi vào ổn định khoảng 2%. Với những nhân tố như thế, Mỹ cho rằng, với các chính sách nới lỏng định lượng đã áp dụng trong mấy năm qua nay cũng cần thiết phải có mức lãi suất cao hơn.
Chúng ta đang xem xét bối cảnh tỷ giá hối đoái của các đông tiền trên thế giới trong bối cảnh FED có thể tăng lãi suất như vậy, nhiều đồng tiên trên thế giới đều tăng nhưng riêng đồng nhân dân tệ lại khác. Từ tháng 7/2005 đến nay, đồng nhân dân tệ không mất giá mà nó tăng giá, trong khi đó đồng nhân dân tệ là đồng tiền của một quốc gia láng giềng hùng mạnh cho nên chúng ta không đặt ra câu chuyện phải điều chỉnh tỷ giá quá lớn với đồng đô la Mỹ.
Tuy nhiên, khi mà đồng nhân dân tệ mất giá như diễn biến mấy ngày vừa qua, việc chúng ta cần xem lại một cách rất là kỹ lưỡng xác lập một tỷ giá như thế nào để cho tình trạng nhập siêu của chúng ta không lớn hơn nữa.
Vậy nên tôi cho rằng, việc nới lỏng biên độ giao dịch tỷ giá hối đoái mà NHNN áp dụng là bước đi phù hợp. Tuy rằng chúng ta vẫn giữ tỷ giá bình quân liên ngân hàng là không thay đổi, việc nới biên độ đó là cách làm linh hoạt trong bối cảnh chúng ta còn nhập siêu với Trung Quốc và đồng nhân dân tệ phá giá lớn như thế.
Trong dài hạn chính sách tỷ giá cần lưu ý gì không khi mà đồng nhân dân tệ có những bước đi như vậy?
Chúng ta cần theo dõi sát đồng nhân dân tệ dài hơi hơn nữa. Tôi cho rằng, với nỗ lực của Trung Quốc đang mong muốn quốc tế hóa đồng nhân dân tệ, muốn đồng nhân dân tệ trở thành đồng tiền dự trữ quốc tế thì mục tiêu đó có đạt được hay không? Phần còn lại của thế giới mà ở đây là Mỹ, Nhật và phương Tây sẽ phản ứng như thế nào trước việc đồng nhân dân tệ mất giá nhiều như vậy? Đồng nhân dân tệ yếu hơn giá trị thực hơn 20 năm, qua đã tác động rất nhiều đến các nền kinh tế lớn như Mỹ, Nhật, các nươc châu Âu và đây là một chỉ trích rât nặng nề xem như điều kiện tiên quyết trong đàm phán với Trung Quốc ở rất nhiều lĩnh vực không chỉ trong tài chính tiền tệ mà còn trong ngoại giao và chính trị cho nên tôi cho rằng chắc chắng thế giới sẽ có những phản ứng rất mạnh mẽ trước việc phá giá đồng nhân dân tệ.
Nhưng dựa trên tác động của quy luật cung cầu của thị trường, nếu Trung Quốc thực sự cho đồng nhân dân tệ được điều tiết bằng một cơ chế tỷ giá hối đoái dựa trên các nhân tố của thị trường, thì nhìn dưới góc độ thương mại mà nói thì đồng nhân dân tệ không mất giá nhiều, mà sẽ quay đầu tăng giá. Tôi tin rằng, đồng nhân dân tệ có thể trong ngắn hạn có thể mất giá nhưng về lâu dài khoảng chừng 6 tháng trở lên sẽ quay đầu tăng giá.
