Từ năm 1999 - 2001, Thủ tướng Chính phủ có quyết định thu hồi đất để thực hiện Dự án thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội. Ngày 5/1/2007, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội ra Quyết định số 32QĐ-UBND giao nhiệm vụ chủ đầu tư làm công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư cho Ủy ban nhân dân các quận, huyện.
Thực hiện chủ trương trên, Ủy ban nhân dân quận Đống Đa thành lập Tổ công tác, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn quận do ông Đinh Quốc Trung (Phó chủ tịch phường Trung Tự) làm Tổ trưởng và các thành viên gồm Vũ Văn Minh (cán bộ địa chính), Trương Đình Đức (Trưởng ban Bồi thường giải phóng mặt bằng).
Quá trình thực hiện, đầu năm 2016, cơ quan điều tra nhận được đơn thư của người dân tố cáo Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Đống Đa và chính quyền phường Trung Tự xảy ra tiêu cực.
Qua xác minh, cơ quan điều tra xác định, Tổ công tác đã thiếu trách nhiệm dẫn đến việc tham mưu cho Ủy ban nhân dân quận Đống Đa bồi thường sai cho 2 hộ gia đình, gây thất thoát cho Nhà nước số tiền gần 856 triệu đồng. Cụ thể, các cán bộ nêu trên đã không kiểm tra, xác minh hồ sơ, giấy tờ nên thông qua phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư với tỷ lệ 100% sai quy định của pháp luật, bồi thường thừa cho 2 hộ gia đình.
Trường hợp hộ gia đình ông Vũ Đình Năng, diện tích đất bị thu hồi là 32,6 m2 thuộc thửa đất số 128 (đường Trường Chinh, quận Đống Đa). Ông Năng cung cấp biên lai thu thuế nhà đất năm 1992 - 2005, hóa đơn điện nước. Năm 2013, theo phiếu lấy ý kiến của người dân, thửa đất trên do gia đình ông Vũ Đình Năng tự tôn tạo, làm nhà ở và sống ổn định từ năm 1992 đến nay.
Phiếu ý kiến này do Đinh Quốc Trung ký và đóng dấu xác nhận của Ủy ban nhân dân phường Trung Tự. Từ đó, Ủy ban nhân dân phường Trung Tự xác nhận toàn bộ diện tích bị thu hồi của hộ gia đình ông Năng được sử dụng là đất ở trước ngày 15/10/1993.
Tuy nhiên, theo bản đồ địa chính, đến năm 1998, thửa đất số 128 mới có công trình xây dựng, nhà ở trên đất. Những người dân tham gia lấy ý kiến thừa nhận, vì nể nang nên xác nhận sai thời điểm bắt đầu sử dụng đất để ở của hộ gia đình ông Năng. Các cán bộ của Ủy ban nhân dân phường Trung Tự thiếu sót trong kiểm tra bản đồ địa chính, biên lai thu thuế nên không phát hiện ra mâu thuẫn giữa những tài liệu trên.
Mảnh đất liền kề thuộc thửa đất số 126 của gia đình ông Lê Hữu Khang cũng thuộc diện tương tự.
Sau khi Tổ công tác và Ủy ban nhân dân phường Trung Tự hoàn tất các thủ tục, hồ sơ của các hộ gia đình, chủ đầu tư là Ban quản lý dự án quận Đống Đa đã tập hợp, xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư chuyển cho Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Đống Đa thẩm định, báo cáo Hội đồng bồi thường. Tuy nhiên, quá trình thẩm định, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng không trực tiếp kiểm tra, mà trưng dụng các chuyên viên của phòng, ban chuyên môn của Ủy ban nhân dân quận Đống Đa.
Ngày 30/12/2013, ông Trương Đình Đức chủ trì cuộc họp của Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư quận Đống Đa để thẩm định các phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 51 hộ dân, nhưng không phát hiện sai sót của hộ gia đình ông Khang và ông Năng, không kiểm tra tính khách quan, hợp pháp của phiếu lấy ý kiến của khu dân cư.
Cùng ngày, ông Đức ký tờ trình đề nghị Ủy ban nhân dân phê duyệt phương án bồi thường với 51 hộ dân, trong đó có hộ ông Vũ Đình Năng và ông Lê Đình Khang, với tỷ lệ bồi thường về đất ở, tài sản là 100% (vượt quá 50% so với quy định). Cụ thể, hộ ông Vũ Đình Năng được đền bù gần 1,2 tỷ đồng; ông Lê Hữu Khang là 2,2 tỷ đồng.
Liên quan đến vụ án, trước đó, ông Trần Tấn Anh - Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Trung Tự và ông Trương Thế Khôi - Phó phòng Tài nguyên Môi trường quận Đống Đa cũng bị khởi tố. Tuy nhiên, cơ quan điều tra xét thấy hành vi của các bị can vi phạm ở mức độ hạn chế nên hủy bỏ quyết định trên, không đề cập xử lý hình sự.
Năm 2016, ông Trương Đình Đức đã nộp số tiền 856 triệu đồng để khắc phục hậu quả.
Ngày 31/5/2017, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với ông Đinh Quốc Trung, Vũ Văn Minh, Trương Đình Đức về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Do thiếu nhân chứng, phiên tòa phải tạm hoãn. Báo Đầu tư Chứng khoán sẽ tiếp tục thông tin về vụ án này khi có diễn biến mới.
