Giảm là chính, tăng khá ít
Báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2024 của Vietcombank cho thấy, tính đến ngày 31/3/2024, Ngân hàng có 23.681 nhân viên, tăng so với thời điểm cuối năm 2023 với 23.493 nhân viên. Tương tự, nhân sự của HDBank (bao gồm cả công ty con) tăng lên 17.412 nhân viên tính đến cuối quý I/2024, từ mức 17.345 nhân viên. Tại MSB, ở thời điểm cuối tháng 3/2024, tổng số cán bộ, công nhân viên của Ngân hàng là 6.310 người, tăng 2 người so với thời điểm cuối năm 2023 là 6.308 người.
Không phải ngân hàng nào cũng tăng số lượng nhân viên. Chẳng hạn, tại BIDV, tính đến ngày 31/3/2024, Ngân hàng có 29.327 nhân viên, giảm so với thời điểm cuối năm 2023 là 29.997 nhân viên. VietinBank cũng giảm từ 24.487 nhân viên xuống 24.642 nhân viên vào thời điểm cuối tháng 3/2024.
Tương tự, tính đến cuối quý I/2024, VIB có 12.034 nhân viên, giảm so với thời điểm cuối năm 2023 là 12.253 nhân viên. Sacombank cũng giảm nhân viên từ 18.514 người xuống 18.345 người tại thời điểm 31/3/2024. ACB cho biết, tính đến cuối tháng 3/2024, Ngân hàng có 13.637 nhân viên, giảm nhẹ so với thời điểm cuối năm 2023 là 13.655 nhân viên.
Trao đổi với Báo Đầu tư Chứng khoán, giám đốc nhân sự một ngân hàng thương mại cổ phần cho hay, việc giảm nhân sự trong quý I hàng năm mang tính chất mùa vụ là chính. Những nhân viên đã có kế hoạch dịch chuyển nơi làm việc thường lĩnh thưởng cuối năm và Tết Nguyên đán xong là sang đơn vị mới, nên sự dịch chuyển mạnh mẽ sẽ diễn ra trong quý I. Sang đến quý II, khi kế hoạch kinh doanh đã rõ ràng cùng với tinh thần “ăn chơi” của doanh nghiệp đã hạ nhiệt, “guồng quay” của hệ thống ngân hàng sẽ vận động mạnh.
“Theo đó, nhân sự sẽ được tuyển dụng mạnh mẽ, đặc biệt trong khối tín dụng”, vị giám đốc nhân sự này nói.
Thực tế, thông báo tuyển dụng lao động chuyên môn nghiệp vụ cho các chi nhánh trong hệ thống Agribank đợt 1/2024 cho thấy, thời gian nhận hồ sơ từ 25/4- 7/5/2024 bao gồm 463 chỉ tiêu. Trong đó, riêng vị trí nhân viên tín dụng tuyển gần 300 nhân sự, còn lại là 130 vị trí kế toán, hơn 20 vị trí thủ quỹ kiểm ngân, 12 vị trí pháp chế và 2 vị trí thanh toán quốc tế.
Website của BIDV đăng thông tin tuyển dụng 153 chuyên viên quản lý khách hàng không yêu cầu kinh nghiệm và 17 chuyên viên có yêu cầu kinh nghiệm tại các chi nhánh trên toàn quốc, thời hạn nộp hồ sơ từ 4/5-12/5/2024. Ngoài ra, ngân hàng này còn tuyển dụng 12 chuyên viên giao dịch viên không yêu cầu kinh nghiệm tại 8 chi nhánh, bên cạnh các vị trí chuyên viên công nghệ thông tin, chuyên viên quan hệ khách hàng FDI, chuyên viên phát triển ứng dụng Corebanking, chuyên gia quản lý tài sản, lái xe…
VPBank tuyển dụng 193 vị trí trên toàn quốc, bao gồm các vị trí như chuyên viên cao cấp phân tích hệ thống, chuyên viên tư vấn tài chính cá nhân tiểu thương, kiểm soát viên dịch vụ khách hàng. Tương tự, MB tuyển dụng 367 vị trí, Nam A Bank tuyển hơn 80 vị trí… làm việc tại hội sở và các chi nhánh.
Tương tác giữa con người và con người: Vẫn cần!
Vị giám đốc nhân sự trên nói: “Trước đây, khi các ngân hàng đẩy mạnh chuyển đổi số, có nhiều quan ngại về các điểm giao dịch truyền thống sẽ bị thu hẹp, đồng nghĩa với nhân sự ngân hàng sẽ giảm mạnh, nhưng thực tế lại là một câu chuyện rất khác”.
Bà Ngô Thị Ngọc Lan - Giám đốc Navigos Search miền Bắc, thương hiệu tuyển dụng nhân sự cấp trung và cấp cao hàng đầu Việt Nam thuộc Navigos Group cho hay, có thể thấy, việc chuyển đổi số nói chung và ứng dụng những công nghệ mới như AI (trí tuệ nhân tạo), chatbot (hộp trò chuyện), trợ lý ảo… nói riêng mang lại nhiều lợi ích cho ngân hàng, thế nhưng không thể hoàn toàn thay thế được công việc của con người hay một vị trí công việc cụ thể trong ngành ngân hàng, mà chỉ là một số bước nhất định trong quy trình làm việc nội bộ và với khách hàng. Những công việc giản đơn được AI thực hiện thì con người sẽ có thời gian để tạo chất lượng công việc tốt hơn.
“Chẳng hạn, trong công tác tuyển dụng nhân sự, AI có thể giúp sàng lọc hồ sơ ứng viên nhanh hơn thì nhân viên nhân sự sẽ có nhiều thời gian để phỏng vấn và tư vấn ứng viên tốt hơn. Mặc dù những công việc mang tính hành chính đã được AI thực hiện, nhưng những vòng phỏng vấn sâu về sau vẫn cần đến con người, vẫn cần tương tác giữa người và người”, bà Lan nói.
Cũng theo bà Lan, AI có khả năng xử lý khối lượng lớn dữ liệu trong một khoảng thời gian ngắn vượt trội so với con người, đồng thời có thể đưa ra được các dự đoán chính xác hơn. AI cũng có khả năng phát hiện ra các gian lận sớm do phân tích được khối lượng dữ liệu lớn và chọn ra được các giao dịch đáng ngờ. Bên cạnh đó, trải nghiệm của người dùng với các dịch vụ ngân hàng cũng trở nên tốt hơn với sự tham gia của AI. Giờ đây, khách hàng có thể mở tài khoản ngân hàng và thực hiện các giao dịch trực tuyến nhờ eKYC (định danh điện tử). Nhiều ngân hàng cho biết, khoảng 90% giao dịch được thực hiện thông qua Internet Banking, Mobile Banking, trong khi kênh truyền thống chỉ chiếm 10%. AI có thể làm việc mọi lúc và sẵn sàng trả lời khi khách hàng cần thông qua chatbot, khiến trải nghiệm của khách hàng trở nên trọn vẹn hơn.
Tuy nhiên, bà Lan nhấn mạnh: “Việc đầu tư cho AI và công nghệ là rất tốn kém mà không phải đơn vị nào cũng có thể tham gia vào cuộc đua này. Chưa kể, tâm lý chung của người Việt Nam, một mặt hứng thú với các công nghệ mới, nhưng mặt khác vẫn thích tương tác với con người, chưa kể không phải khách hàng nào cũng có khả năng làm chủ hay sử dụng công nghệ”.
Biến động nhân sự cấp cao sẽ mạnh mẽ hơn
Việc giảm nhân sự trong quý I hàng năm mang tính chất mùa vụ là chính.
Ngày 27/5/2024, MBBank đã gửi thông báo (qua email) mời cổ đông tham dự đại hội cổ đông với nội dung chính là thông qua cơ cấu, số lượng và bầu thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Ban Kiểm soát của Ngân hàng nhiệm kỳ 2024-2029, thời gian xác nhận/đăng ký dự họp/ủy quyền dự họp chậm nhất đến 17h00 ngày 7/6/2024. Trong tờ trình đại hội, số lượng thành viên Hội đồng quản trị nhiệm kỳ tới là 11 người, trong đó có 1 thành viên độc lập và Hội đồng quản trị mới của MBBank chỉ có 4 gương mặt cũ và thêm 7 gương mặt mới.
Không chỉ MBBank, trước đó, nhiều ngân hàng khác cũng có những dịch chuyển nhân sự ở vị trí cấp cao như LPBank bổ nhiệm một nữ phó tổng giám đốc từng là một trong những người đại diện theo pháp luật của Công ty Chứng khoán VNDirect. Hay như việc ông Nguyễn Đình Tùng thôi làm Tổng giám đốc OCB để tập trung cho vai trò thành viên HĐQT, người giữ chức danh Quyền Tổng giám đốc OCB hiện tại không phải là người xa lạ trong giới lãnh đạo ngân hàng, đó là ông Phạm Hồng Hải, người từng đảm nhiệm chức danh Tổng giám đốc HSBC Việt Nam…
Trong diễn biến có liên quan, đầu tháng 5/2024, thông qua hình thức trực tuyến trên website của mình, Ngân hàng Nhà nước tổ chức lấy ý kiến các tổ chức, cá nhân đối với dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 22/2018/TT-NHNN ngày 5/9/2018 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn về thủ tục, hồ sơ chấp thuận danh sách dự kiến nhân sự của ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Theo Ban soạn thảo, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024) đã có những quy định mới liên quan đến người quản lý, người điều hành và một số chức danh khác của ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Định hướng xây dựng dự thảo Thông tư là hoàn chỉnh văn bản quy phạm pháp luật làm cơ sở để ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài thống nhất triển khai thực hiện.
Đồng thời, Thông tư mới sau khi ban hành là để hoàn chỉnh hành lanh pháp lý với các quy định phù hợp với nội dung mới của Luật Các tổ chức tín dụng 2024 và thực tế việc chấp thuận danh sách dự kiến nhân sự của ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
“Với quy định mới, biến động nhân sự cấp cao ngành ngân hàng sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn trong thời gian tới xuất phát từ cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan”, vị giám đốc nhân sự trên nhận định.
