Phối cảnh dự án đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành đoạn đi qua nút giao An Phú (TP Thủ Đức). Ảnh: Ban giao thông TP.HCM.
Đây là một trong những nội dung trong Thông báo số 95/TB – BGTVT Kết luận của Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy tại buổi làm việc với UBND TP.HCM về Quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM.
Theo lãnh đạo Bộ GTVT, về nguyên tắc, quy hoạch đường sắt quốc gia phải được đặt trong tổng thể mối quan hệ với các tuyến đường sắt đô thị và các phương thức vận tải công cộng khác; bảo đảm kết nối đồng bộ với đường sắt đô thị để hỗ trợ gom, giải tỏa hành khách cho đường sắt quốc gia, hỗ trợ giải quyết ùn tắc giao thông tại TP.HCM.
Để đảm bảo chất lượng, tiến độ lập quy hoạch, lãnh đạo Bộ GTVT đề nghị Cục Đường sắt Việt Nam, Tư vấn tiếp tục điều tra, khảo sát thu thập đầy đủ thông tin liên quan; tiếp thu đầy đủ ý kiến của các cơ quan, đơn vị tham dự họp để hoàn thiện đồ án Quy hoạch, trong đó lưu ý một số nội dung.
Một là, tổ chức vận tải hàng hóa không đi qua khu vực trung tâm TP.HCM, vận chuyển hàng hóa từ Tân Kiến đến An Bình thông tuyến đường sắt vành đai; tuyến đường sắt vành đai có chức năng tổ chức vận chuyển hành khách.
Hai là tổ chức vận chuyển hành khách đường sắt quốc gia dự kiến đi thông qua 2 hành lang: hành lang An Bình - Bình Triệu - Hòa Hưng - Tân Kiên và hành lang Thủ Thiêm - Tân Kiên.
Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy yêu cầu tư vấn lập Quy hoạch (Liên danh Tư vấn TEDI SOUTH – CCTDI) nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng các quy hoạch liên quan, phương án tổ chức vận tải, rà soát kỹ dự trữ hành lang hiện tại về khả năng đáp ứng của phương án tuyến và các chỉ tiêu kỹ thuật (độ dốc dọc, bán kính đường cong nằm, siêu cao...); các nhà ga bố trí bảo đảm đầy đủ chức năng của đường sắt quốc gia và một phần chức năng đô thị, bảo đảm tính kết nối đồng bộ, liên thông trong mạng lưới đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM.
Lãnh đạo Bộ GTVT giao Cục Đường sắt Việt Nam làm việc cụ thể với Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở GTVT TP.HCM để sớm thống nhất phương án, báo cáo UBND TP.HCM có ý kiến chính thức về kết nối đường sắt giữa cảng hàng không Tân Sơn Nhất và Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Các bên thống nhất trong tương lai sẽ tổ chức chạy tàu để vận chuyển hành khách giữa hai sân bay thông qua tuyến đường sắt đô thị số 6 (đang được nghiên cứu bổ sung trong Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP.HCM) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành; vị trí kết nối ray dự kiến tại khu vực nút giao Phú Hữu.
Tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành sau khi đầu tư, Bộ GTVT sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền theo hướng bàn giao UBND TP.HCM quản lý, vận hành khai thác để đồng bộ với các tuyến đường sắt đô thị khác trong khu vực TP.HCM và phục vụ vận tải hành khách từ TP.HCM đến Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Về tuyến xuyên tâm thành phố phục vụ cho khu vực phía tỉnh Tây Ninh và huyện Hóc Môn, lãnh đạo Bộ GTVT giao Cục Đường sắt Việt Nam, Tư vấn tiếp thu ý kiến Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường để nghiên cứu, phân tích, đánh giá thêm sự phù hợp của tổ chức vận tải (việc kết nối đường sắt quốc gia, việc gom, giải tỏa hành khách...), bảo đảm tổ chức khai thác thuận lợi các tuyến đường sắt quốc gia và các tuyến đường sắt đô thị.
Đối với sản phẩm của công tác lập quy hoạch, lãnh đạo Bộ GTVT yêu cầu Cục Đường sắt Việt Nam, tư vấn xây dựng cơ sở dữ liệu về quy hoạch (bao gồm hoạch định công năng của từng ga đầu mối), các bản đồ, sơ đồ theo yêu cầu chung của hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch.
Trong đó, các ga phải xác định được diện tích, hình thái cụ thể đáp ứng yêu cầu chạy tàu, có dự trữ tương lai làm cơ sở để thỏa thuận địa phương, xác định chỉ giới, kết nối giao thông; bố trí các khu chức năng phù hợp với năng lực, yêu cầu tổ chức tác nghiệp và có kiểm toán để đảm bảo tính khả thi; rà soát kỹ phương án kết nối các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt vùng với các ga đường sắt quốc gia, đặc biệt là các ga hành khách, hàng hóa lớn. Các tuyến phải có trắc dọc xác định cụ thể đoạn đi trên cao, đoạn đi thấp, đoạn đi ngầm.
Sau khi quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt, giao Vụ Kế hoạch - Đầu tư, Cục Đường sắt Việt Nam phối hợp tham mưu xác định nguồn vốn để thực hiện công tác lập hồ sơ, cắm ranh mốc để bàn giao cho các địa phương quản lý.
Thứ trưởng Bộ GTVT yêu cầu Cục Đường sắt Việt Nam đẩy nhanh tiến độ triển khai, bảo đảm khoa học, đầy đủ cơ sở pháp lý và đồng bộ các quy hoạch liên quan; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, bố trí nhận sự rà soát chất lượng hồ sơ quy hoạch Liên danh tư vấn TEDI SOUTH - CCTDI lập bảo đảm theo nội dung nhiệm vụ quy hoạch đã được phê duyệt, chịu trách nhiệm trước Bộ GTVT về số liệu báo cáo.
“Hồ sơ Quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM yêu cầu Cục Đường sắt Việt Nam báo cáo Bộ GTVT trước ngày 12/5/2024”, Thông báo số 95 nêu rõ.