Quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng đất là quan điểm của một số vị đại biểu Quốc hội khi thảo luận tại tổ về Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi).
Theo chương trình Kỳ họp thứ năm, sáng 19/6, ngay buổi làm việc đầu tiên của đợt hai, Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thảo luận tại hội trường.
Trước đó, ngày 5/6, thảo luận tại tổ đã có 194 lượt ý kiến đại biểu Quốc hội phát biểu. Báo cáo tổng hợp các ý kiến này, Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết đa số nhất trí sự cần thiết ban hành Luật Nhà ở (sửa đổi).
Liên quan đến thời hạn sở hữu nhà chung cư, sau khi tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi (Dự thảo) chính thức trình Quốc hội tại kỳ họp thứ năm đã bỏ phương án về thời hạn sở hữu nhà chung cư.
Tuy nhiên, khi thảo luận tại tổ, một số vị đại biểu cho rằng, trong tương lai, các chung cư đều được xây dựng tối đa hệ số cao tầng, do đó, khi những chung cư này xuống cấp cần cải tạo, xây dựng lại thì sẽ không khuyến khích được nhà đầu tư trong việc cải tạo, xây dựng lại vì không còn hệ số xây dựng.
Mặt khác gặp rất nhiều khó khăn trong việc tạo sự đồng thuận để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Do đó, đề nghị quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng đất để khắc phục những tồn tại, bất cập hiện nay trong việc phát triển nhà chung cư. Cạnh đó, một số ý kiến đề nghị quy định thời hạn sử dụng nhà ở gồm hai loại: không xác định thời hạn (lâu dài) và có thời hạn sở hữu.
Theo đại biểu Phạm Đức Ấn (Hà Nội), nếu mua chung cư không xác định thời hạn sở hữu thì giá cao hơn, vì thế, vẫn phải xác định có các hình thức khác nhau. Tức là có dạng không có thời hạn để đảm bảo quyền lợi của người đã mua.
Nhưng vẫn chấp nhận những trường hợp có thời hạn, giá rẻ hơn, đến thời hạn nhất định là dừng. Nếu kiểm định chất lượng tài sản vào thời điểm đấy vẫn còn sử dụng được thì đánh giá lại chủ sở hữu phải thuê, phải trả tiền thuê cho Nhà nước. Người đang ở nhà đó phải trả thêm tiền cho thời hạn nếu vượt quá thời gian, Chẳng hạn xác định 50 năm nhưng đến 75 năm mới hỏng thì trong 20 năm phải đóng thêm tiền, như vậy sẽ rất rõ ràng.
Đại biểu Nguyễn Trúc Anh (Hà Nội) cho rằng, phải có niên hạn sử dụng nhà chung cư và như thế Luật Nhà ở nên bổ sung một loại hình nhà ở có niên hạn.
“Trên thế giới thì người ta sử dụng những nhà ở có niên hạn này để điều tiết thị trường và thông thường thì tối thiểu là 70%. Nhà ở sở hữu lâu dài chiếm chỉ dưới 30%, tất cả các nước, càng những nước tư bản thì tỷ lệ sở hữu công và sở hữu nhà có niên hạn càng cao”, ông Trúc Anh nói.
Vị đại biểu này giải thích, xu hướng các đôi vợ chồng trẻ mua nhà ở để tái tạo sức lao động hơn là làm tài sản thừa kế và cầm cố. Cho nên, “tôi ủng hộ cao là phải có nhà có niên hạn”.
Tuy nhiên, theo đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị), nếu quy định về thời hạn sở hữu nhà nhà chung cư được ban hành sẽ thúc đẩy người dân tìm mua nhà đất, ít sử dụng chung cư, việc sử dụng quỹ đất nhà ở vốn rất hạn chế theo xu hướng không tiết kiệm và hiệu quả.
Vì vậy, đại biểu đề nghị giữ nguyên như quy định của Luật Nhà ở năm 2014, quy định sở hữu nhà chung cư gắn liền với quyền sử dụng đất, theo đó phải công nhận sở hữu nhà chung cư không có thời hạn gắn liền với quyền sử dụng đất ổn định lâu dài hoặc công nhận sở hữu nhà chung cư có thời hạn gắn liền với quyền sử dụng đất có thời hạn, phù hợp với Hiến pháp và các quy định pháp luật hiện hành.
Tâm trạng người dân là muốn sở hữu nhà chung cư không có thời hạn, bây giờ sử dụng một thời gian nào đó là hết hạn sẽ tạo ra tâm lý ổn định thì rõ ràng phát triển nhà chung cư sẽ không thành công và người ta sẽ quay trở lại phải có đất mới làm nhà, lúc đấy vấn đề tiết kiệm đất và phát triển nhà chung cư sẽ rất khó, ông Thắng nhìn nhận.
Quan điểm còn nhiều chiều, chắc chắn quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư sẽ lại được bàn thảo tại hội trường trong phiên toàn thể để có đáp án thuyết phục nhất.
