"Quỹ bình ổn xăng dầu để phục vụ nhân dân, không phục vụ riêng doanh nghiệp"

Nhiều doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu kêu lỗ và đề xuất được cấp bù từ Quỹ bình ổn xăng dầu.

Vấn đề điều hành thị trường xăng dầu trong nước là một trong những vấn đề được dư luận quan tâm thời gian gần đây, đặc biệt sau khi có ý kiến đề xuất sử dụng Quỹ bình ổn xăng dầu để bù lỗ cho doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng này.

Bên hành lang Quốc hội sáng 25/10, trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng, không thể dùng Quỹ bình ổn giá bất cứ mặt hàng nào để hỗ trợ vấn đề xuất nhập khẩu của doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng đó.

Quỹ bình ổn xăng dầu có mục đích là bình ổn giá xăng dầu trong nước, góp phần bảo đảm thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát và bình ổn thị trường, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Theo ông Cường, nghiệp vụ kinh doanh của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu là ký các hợp đồng mua trước, bán trước. Những công ty kinh doanh xăng dầu có năng lực đánh giá, dự báo tốt thì giá xăng dầu thế giới tăng cũng không ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh của họ.

PGS.TS Hoàng Văn Cường , Uỷ viên Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội (ảnh: M.M)

"Mặc dù phương thức kinh doanh này cũng có rủi ro nhất định, khi doanh nghiệp mua phải giá cao, nhưng trong kỳ giá xăng dầu lại giảm khiến doanh nghiệp thua lỗ. Nhưng đây là vấn đề thuộc nghiệp vụ, trách nhiệm của doanh nghiệp và giải pháp gỡ khó của cơ quan nhà nước bằng các biện pháp khác, không thể sử dụng tiền của dân để bù đắp chi phí cho doanh nghiệp", ông Cường nói.

Cũng bàn về vấn đề trên, đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) nói rằng, Quỹ bình ổn xăng dầu không thể dùng bừa bãi, phải cân đối hài hoà lợi ích của người dân và doanh nghiệp.

Theo ông Khải, hiện nay, thị trường xăng dầu thế giới diễn biến rất phức tạp, không ai dự đoán được giá xăng dầu biến động thế nào, cho nên rất cân nhắc khi sử dụng Quỹ bình ổn bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu để bằng với giá trong nước.

"Sử dụng Quỹ bình ổn xăng dầu phải bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường, giúp duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định cho thị trường trong nước. Nếu có thể dùng Quỹ bình ổn để bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu thì phải làm rõ đối tượng sử dụng như thế nào, dùng bao nhiêu. Đồng thời, vẫn phải còn nguồn lực để điều hành giá trong thời gian tới khi thị trường còn tiềm ẩn nhiều bất ổn và diễn biến phức tạp", vị đại biểu nói.

Đồng thời, ông Khải cũng cho rằng, vấn đề này Bộ Công thương, Bộ Tài chính không quyết được mà phải báo cáo Chính phủ để có những giải pháp hợp lý.

Trước đó, tại buổi làm việc với Bộ trưởng Bộ Công thương để gỡ khó cho thị trường xăng dầu sáng 24/10, ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu cho biết, chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy về cảng và premium trong nước đáng lẽ phải được áp dụng từ 11/7, nhưng đến 11/10 mới được áp dụng, chậm đến 3 tháng, dẫn đến trong quý III/2022, các doanh nghiệp lấy hàng trong nước thiếu tới 600 đồng/lít xăng.

Mặt khác, chi phí nhập khẩu dù đã được điều chỉnh, nhưng việc điều chỉnh không sát thực tế nên các doanh nghiệp lỗ trong quý III/2022 tại khâu tạo nguồn khoảng hơn 2.000 tỷ đồng.

Từ đó, ông Bảo đề xuất "lấy Quỹ bình ổn bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu để bằng với giá trong nước", để các doanh nghiệp đảm bảo khả năng nhập đúng tiến độ, số lượng xăng dầu do Bộ Công thương đề xuất.