Những dự định ban đầu
Khác với trước thời điểm Thông tư 183/2011/TT-BTC hướng dẫn thành lập và quản lý quỹ mở có hiệu lực, khá nhiều công ty quản lý quỹ (QLQ) công khai ý định lập quỹ ngay khi quy định pháp lý cho phép, đến nay, ý định triển khai quỹ đầu tư BĐS của các thành viên thị trường chưa mấy rõ nét, mặc dù chỉ còn 3 tuần nữa, Thông tư 228/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thành lập và quản lý quỹ đầu tư BĐS sẽ có hiệu lực.
Giá BĐS tương đối thấp hiện nay được coi là điều kiện thuận lợi để thành lập quỹ đầu tư BĐS
Tìm hiểu của Đầu tư Chứng khoán tại 10 công ty QLQ lớn cho thấy, đến thời điểm này, các ứng viên mới dừng lại ở việc tìm hiểu quy định pháp lý, cũng như nhu cầu đầu tư của các đối tác.
CTCP Quản lý quỹ VinaWealth là một trong những ứng viên được kỳ vọng có thể sẽ triển khai sớm quỹ đầu tư BĐS, bởi trong cơ cấu cổ đông của VinaWealth có VinaCapital Corporate Finance Limited (thuộc VinaCapital), một đơn vị QLQ đầu tư và phát triển BĐS hàng đầu Việt Nam nắm tới 49% cổ phần.
Tuy nhiên, ông Đặng Vị Thanh, Giám đốc kinh doanh khối khách hàng cá nhân của VinaWealth cho hay, đến thời điểm này, Công ty chưa có kế hoạch cụ thể về lập quỹ đầu tư BĐS, mà mới dừng lại ở tìm hiểu sâu quy định pháp lý, tiếp xúc, khảo sát nhu cầu của NĐT, cũng như các đối tác. Một lý do quan trọng khiến VinaWealth chưa dành nhiều sự quan tâm cho việc lập kế hoạch triển khai quỹ đầu tư BĐS là Công ty đang dồn sức hoàn tất những bước chuẩn bị cuối cùng để đưa 2 sản phẩm quỹ mở mới vào hoạt động trong tháng 7 - 8 tới, đó là quỹ đầu tư cổ phiếu và quỹ đầu tư vào thị trường tiền tệ, sau khi vận hành quỹ mở đầu tiên, chuyên đầu tư vào trái phiếu hồi đầu năm nay.
Trong khi phần lớn các trường hợp mà ĐTCK tìm hiểu chưa có kế hoạch cụ thể về lập quỹ đầu tư BĐS, thì lãnh đạo một CTCK tiết lộ, Công ty đang phối hợp với một công ty QLQ lên kế hoạch triển khai quỹ đầu tư BĐS. Nếu mọi việc suôn sẻ, có thể quỹ sẽ đi vào hoạt động trong năm nay hoặc đầu năm tới. Để việc lập quỹ có khả năng thành công cao, khác với phương thức lập quỹ truyền thống là huy động quỹ sau đó mới tìm các dự án BĐS để đầu tư, Công ty đang nghiên cứu triển khai theo hướng, trên cơ sở các sản phẩm BĐS đã được tìm hiểu kỹ về mọi mặt: pháp lý, chất lượng xây dựng, giá thành..., sẽ chứng khoán hóa các dự án BĐS và đem bán cho NĐT để huy động quỹ.
Theo nhìn nhận của các chuyên gia, thời điểm này có nhiều yếu tố thuận lợi để lập quỹ đầu tư BĐS: giá BĐS đã giảm và còn giảm thêm; thị trường BĐS hoạt động minh bạch hơn sẽ giảm thiểu chi phí hoạt động của Quỹ, qua đó gia tăng sức hấp trong thu hút NĐT...
Chờ bất ngờ từ “người ngoại đạo”
Diễn biến từ thị trường cho thấy, các công ty QLQ có sản phẩm chủ lực là các quỹ đầu tư tài chính thường không mấy quan tâm đến một lĩnh vực ít liên quan là quỹ đầu tư BĐS. Nói cách khác, mỗi một sản phẩm quỹ đầu tư: trái phiếu, cổ phiếu, BĐS… có những đặc thù và chuyên môn hoạt động riêng, mà không phải công ty QLQ nào cũng đủ nguồn lực về con người, lẫn tiềm lực tài chính để triển khai đồng thời các sản phẩm quỹ khác loại như vậy.
Đang quản lý một số sản phẩm quỹ đầu tư chuyên đầu tư vào TTCK, phó tổng giám đốc một công ty QLQ lớn chia sẻ, tuy quy định pháp lý lần đầu tiên cho phép lập quỹ đầu tư BĐS từ ngày 1/7 tới, nhưng Công ty ông chưa có ý định triển khai sản phẩm mới này. Lý do đây là lĩnh vực đầu tư mới, đặc thù, không dễ triển khai thành công trong thời gian ngắn.
Vì đặc thù trên, nên theo một số dự báo, nhiều khả năng những quỹ đầu tư BĐS đầu tiên xuất hiện sẽ không phải do một mình các công ty QLQ đang hoạt động sáng lập, nhất là các công ty có định hướng hoạt động là chuyên đầu tư vào thị trường tài chính, mà sẽ là sản phẩm kết hợp với những “người ngoại đạo” là các DN trong lĩnh vực BĐS, hoặc các đối tác có tiềm lực khác lập nên khi nhận thấy cơ hội kinh doanh thuận lợi.
