Trong phiên làm việc sáng nay (5/8), các đại biểu Quốc hội đã thảo luận về đề nghị miễn thuế thu nhập cá nhân từ ngày 1/8/2011 đến ngày 31/12/2012 đối với các trường hợp cổ tức được chia cho cá nhân từ hoạt động đầu tư vào thị trường chứng khoán, cá nhân góp vốn mua cổ phần doanh nghiệp.
Các trường hợp không được xét miễn thuế thu nhập gồm cổ tức của ngân hàng cổ phần, các quỹ đầu tư tài chính, các tổ chức tín dụng.
Chính sách miễn, giảm tạo hiệu ứng tốt về tâm lý
Đại biểu Trần Du Lịch (TPHCM) cho rằng, thị trường chứng khoán hiện nay đã xuống đáy và các công ty chứng khoán lỗ nghiêm trọng.
Trong khi đó, cách thu thuế thu nhập mà các cá nhân kinh doanh chứng khoán mặc dù có 2 phương thức: tính thuế cả năm, sau đó thực lãi mới chịu thuế 20% hoặc là cứ giao dịch không cần biết lãi lỗ trên doanh số là lấy trước 0,1% trên giao dịch.
Tuy nhiên, trên thực tế, cách thứ nhất không làm được, hầu hết làm cách thứ hai, có nghĩa là không biết lời, lỗ - cứ có giao dịch thì lấy 0,1%.
Ông Lịch phát biểu, đó là nguyên nhân khiến tình trạng lỗ vẫn phải đóng thuế thu nhập, như vậy không ổn. Đại biểu Trần Du Lịch cho rằng, trong tình hình hiện nay, Quốc hội cần thiết phải miễn giảm thuế, để tạo hiệu ứng tốt hơn về tâm lý.
Theo Đại biểu Nguyễn Cao Phúc (Quảng Ngãi) chia tách vấn đề, chính sách miễn, giảm cổ tức có 2 lĩnh vực: thị trường chứng khoán và cổ phần tại các doanh nghiệp.
Ông Phúc nhận xét, chính sách này rất phù hợp, vì thị trường chứng khoán là huy động nguồn lực để đầu tư trực tiếp, rất cần thiết để chúng ta phát triển sản xuất, mở rộng sản xuất, đầu tư tạo nguồn hàng.
Vấn đề thứ hai là cổ phần tại các doanh nghiệp, đây là một nguồn mà người lao động và công nhân mua cổ phần. Khoản cổ tức này sẽ gắn với đời sống hàng ngày của người công nhân.
Cân nhắc tính công bằng của chính sách
Về nhóm chính sách miễn thuế thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, thuế thu nhập từ tiền lương, từ hoạt động kinh doanh, theo ông Phúc, mục tiêu hơi mờ nhạt, do vậy cần cân nhắc.
Theo đó, nếu đặt ra yêu cầu động viên cho các đối tượng thực hiện chính sách thuế thì đây là các đối tượng có thu nhập nên phải xem xét lại để động viên như thế nào với đối tượng chưa chịu thuế thu nhập là những người làm công ăn lương.
Nếu sức lan tỏa không lớn nhưng mang tính chất động viên thì phải đặt ngược lại vấn đề: các đối tượng không chịu thuế doanh nghiệp và cá nhân lương thấp với những đối tượng có thu nhập cao, chịu thuế thu nhập doanh nghiệp thì nên ưu tiên hỗ trợ bộ phận nào?
Trong khi đó, đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) cũng cho rằng, những ai đã chấp nhận cuộc chơi này tức là đã có thu nhập khá cao thì phải làm nghĩa vụ thuế. Ông Hoàng đề nghị, nên chăng chấp nhận trước mắt sự nằm im của thị trường chứng khoán ở một thời gian nhất định.
Đồng ý với đại biểu Cà Mau, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cũng đánh giá, việc này không cần thiết bởi những người thu nhập cao không phải là người gặp khó khăn mà những người nghèo mới là người gặp khó khăn.
Theo đó, về nguyên tắc, đã có hoạt động thu nhập chuyển nhượng chứng khoán thì phải đóng thuế, đó là luật. Nếu Quốc hội thông qua đề xuất của Chính phủ thì thực hiện rất phiền hà mà hiệu quả kinh tế không cao.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nói, khác với các nước khác là huy động vốn thông qua kênh thị trường chứng khoán là chủ yếu thì hiện nay Việt Nam ngược lại, đến 80-90% vẫn dựa vào nguồn vốn của ngân hàng.
Tuy nhiên, thông qua thị trường chứng khoán thì trái phiếu Chính phủ đã từng bước kéo lãi suất xuống. Việc phát triển thị trường chứng khoán cũng là hàn thử biểu của nền kinh tế. Chính vì vậy, Chính phủ kiến nghị, cần phục hồi sự phát triển và ổn định của thị trường và khuyến khích các nhà đầu tư tiếp tục đầu tư vào chứng khoán.
Trước đó, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị cân nhắc không nên miễn toàn bộ thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng chứng khoán của cá nhân, chỉ trường hợp thật cần thiết có thể giảm thuế với một tỷ lệ nhất định.
