Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Bình, thời gian qua, trên địa bản tỉnh triển khai nhiều dự án đầu tư khu nhà ở thương mại, đô thị. Các dự án đã từng bước hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng, góp phần thay đổi bộ mặt đô thị và tạo nguồn thu ngân sách lớn của tỉnh. Tuy nhiên, quá trình triển khai các dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng.
Tại từng địa phương, đặc biệt trên địa bàn TP. Đồng Hới, nhiều hộ gia đình cố tình gây khó khăn, cản trở chủ đầu tư, các đơn vị thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng dưới nhiều hình thức như không đồng ý giá bồi thường hỗ trợ tái định cư của Nhà nước, đòi bồi thường theo giá thỏa thuận.
Một số dự án có hiện tượng người dân tiến hành xây dựng công trình, trồng cây, tạo nhiều tài sản trên đất đã được quy hoạch có chủ trương thu hồi đất thực hiện dự án... để chờ bồi thường. Một số hộ gia đình thực hiện mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất bất hợp pháp sang nhiều người.
Chủ đầu tư các dự án, tổ chức làm công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, các cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường thiếu sự phối hợp chặt chẽ, xử lý một vài vướng mắc chưa thực sự quyết liệt, dẫn đến tình trạng vướng mắc kéo dài; thời gian thẩm định, phê duyệt phương án chưa đáp ứng, làm chậm tiến độ thực hiện các dự án, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư nói chung của tỉnh.
Để giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng các dự án đã, đang và sẽ triển khai, đẩy nhanh tiến độ thực hiện, sớm giao đất cho nhà đầu tư, UBND tỉnh Quảng Bình yêu cầu lãnh đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố nơi có dự án đã, đang triển khai, trực tiếp chỉ đạo, xử lý vướng mắc trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Đồng thời, lãnh đạo các địa phương phải chịu trách nhiệm nếu để công tác giải phóng mặt bằng vướng mắc kéo dài, làm chậm tiến độ thực hiện dự án.
Cùng với đó, UBND tỉnh Quảng Bình cũng yêu cầu lãnh đạo các địa phương xem xét, bố trí tăng cường cán bộ phụ trách công tác giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ, rút ngắn tối đa thời gian thẩm định, phê duyệt phương án. Chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn nơi có dự án thực hiện việc kiểm tra, giám sát việc người dân xây dựng công trình, tạo lập tài sản trên đất, mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái phép tại các khu đất đã được quy hoạch, có chủ trương thu hồi đất để thực hiện dự án, xử lý từng trường hợp vi phạm nếu có.
Bên cạnh đó, các địa phương chỉ đạo chủ đầu tư, đơn vị, tổ chức thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng phối hợp chặt chẽ với chính quyền, Mặt trận, tổ chức, đoàn thể địa phương trong việc tuyên truyền, vận động người dân thực hiện đúng quy định của Nhà nước về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện dự án; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với tổ chức, cá nhân vi phạm trong bồi thường, giải phóng mặt bằng; áp dụng biện pháp theo trình tự quy định của pháp luật để xử lý từng trường hợp cố tình vi phạm, làm trái quy định của pháp luật trong bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Theo báo cáo Sở Xây dựng Quảng Bình, hiện nay, Sở Xây dựng Quảng Bình đã thẩm định trình UBND tỉnh Quảng Bình 25 đồ án quy hoạch, 10 nhiệm vụ quy hoạch, thẩm định 16 hồ sơ thiết kế cơ sở, cấp giấy phép xây dựng cho 10 công trình, thẩm định thiết kế bản vẽ thi công và báo cáo kinh tế kỹ thuật 80 công trình, thẩm định thiết kế cơ sở 18 công trình dự án đáp ứng kịp thời nhu cầu đầu tư xây dựng của các chủ đầu tư.
Về nhiệm vụ triển khai thực hiện khu nhà ở thương mại, khu đô thị, tính đến nay, Sở Xây dựng đã tổ chức lựa chọn nhà đầu tư và ký kết hợp đồng với nhà đầu tư thực hiện tổng cộng 37 dự án, trong đó có 29 dự án khu nhà ở thương mại, 5 dự án khu đô thị, 3 dự án nhà ở shophouse kết hợp trung tâm dịch vụ thương mại và chức năng hỗn hợp cao tầng.
Trong số tất cả các dự án, đến nay, đã có 12 dự án đầu tư xong hạ tầng kỹ thuật, 19 dự án lựa chọn xong nhà đầu tư, 6 dự án đang trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư. Ngoài ra, có 2 dự án đã có chấp thuận chủ trương đầu tư, đăng ký kế hoạch sử dụng đất, tuy nhiên chưa triển khai tiếp được do vướng mắc việc áp dụng các quy định để lựa chọn nhà đầu tư.
Cũng theo Sở Xây dựng Quảng Bình cho biết, trên địa bàn tỉnh hiện nay còn nhiều dự án đang triển khai gặp nhiều vướng mắc, khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng chưa được giải quyết như: Dự án Khu nhà ở thương mại phía Bắc kênh Phóng Thủy, Khu nhà ở thương mại phía Đông đường Phùng Hưng, Khu nhà ở thương mại phía Tây mương Phóng Thủy, Khu nhà ở thương mại tại Trung tâm hành chính huyện Quảng Trạch...
Nguyên nhân vướng mắc chủ yếu là do người dân, chủ sử dụng đất không phối hợp trong quá trình trích đo, quy chủ hoặc không đồng tình với phương án bồi thường, hỗ trợ...