Trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, công nghệ đã ào vào rất nhanh, có những hãng kiểm toán quốc tế sử dụng máy bay không người lái để kiểm kê hàng hóa của đối tượng kiểm toán, dùng rô bốt ghi chép, lưu trữ dữ liệu trên đám mây…
Trong khi đó, nhiều quy định hiện hành của Việt Nam được cho là gây cản trở cho tiến trình thích ứng với thời đại công nghệ số.
Chẳng hạn, chỉ cần một USB nhỏ xíu có thể lưu trữ dữ liệu sổ sách của một đại dự án, nhưng theo quy định, các bộ phận vẫn phải in ra tất cả tư liệu này, mà nói như TS. Vũ Ðức Chính, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán, Bộ Tài chính, phải mất tới vài ram giấy, chất thành chồng cao tới gần nóc nhà, cũng chẳng ai muốn nhìn vào máy tính hoặc đọc đống tài liệu đó.
Hoặc chứng từ điện tử phải nêu tất cả thông tin doanh nghiệp trong khi trên phần mềm đã có lưu trữ thông tin doanh nghiệp và chỉ cần thay đổi dấu chấm, phẩy, các trường thông tin trong chứng từ điện tử sẽ có thay đổi lớn. Hay quy định của Luật Kế toán yêu cầu 3 mẫu chữ ký trên một chứng từ là quá thừa…
Ông Chính kể rằng, trong các cơ quan quản lý đã có khá nhiều cuộc tranh luận cởi mở về việc thay đổi, cập nhật các quy định mới để bắt kịp với sự thay đổi đến từ cách mạng 4.0.
Tuy nhiên, cái khó của các nhà tạo lập chính sách ở chỗ, hệ thống quy định được ban hành để áp dụng cho nhiều đối tượng, ở nhiều khu vực địa lý khác nhau với các trình độ công nghệ không đồng đều. Kết quả là cũng rất trăn trở đấy, nhưng vẫn ít có chuyển động.
Dẫu vậy, sự phát triển của công nghệ và ứng dụng trong công tác kế toán vẫn là xu thế ngày một mạnh mẽ. Tổng giám đốc điều hành Viện Kế toán Malaysia, Tiến sỹ Nurmazilah Dato’ Mahzan cho biết, cuộc khảo sát 2017 của viện này với các hội viên cho thấy, ước tính, ngành kế toán chi khoảng 3 - 5 tỷ USD mỗi năm cho công nghệ như phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và công nghệ nhận thức.
Các giám đốc tài chính hiện tham gia nhiều hơn vào việc ra quyết định chiến lược ngoài lĩnh vực tài chính, an ninh mạng chịu sự quản lý của khối tài chính, các sáng kiến công nghệ được doanh nghiệp chú trọng cho phép triển khai doanh nghiệp nhận thức và biến đổi hơn nữa các chức năng tài chính và kế toán cho phù hợp.
Dù muốn hay không, những thay đổi lớn trong lĩnh vực tài chính, kế toán và kiểm toán cũng sẽ diễn ra. Khi doanh nghiệp đang ngày một sẵn sàng cho sự thay đổi và thích ứng, điều quan trọng, theo ông Vũ Ðức Chính, là cơ quan quản lý cũng phải cố gắng bắt kịp, cho dù có thể còn rất lâu nữa mới tới.
