Vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra và ban hành kết luận thanh tra việc quản lý đầu tư xây dựng một số dự án phát triển nhà ở, khu đô thị và quản lý, sử dụng quỹ đất, quỹ nhà để lại từ các dự án này trong giai đoạn 2002 – 2014.
Hà Nội đã báo cáo 204 dự án được giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trong giai đoạn 2002-2014 với tổng diện tích 2.882 ha. Trong đó, có 61 dự án phải bàn giao quỹ đất cho Thành phố với diện tích là 71,55 ha; 23 dự án phải bàn giao quỹ nhà với diện tích là 90.859 m2.
Thanh tra Chính phủ đã trực tiếp thanh tra 38 dự án. Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã kết luận nhiều sai phạm ở các dự án đầu tư phát triển nhà ở, khu đô thị từ việc thực hiện quy hoạch, thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đai; việc quản lý quỹ nhà ở, đất ở...
Tại Dự án Tổ hợp 310 Minh Khai, Thanh tra Chính phủ xác định UBND TP Hà Nội áp dụng đơn giá theo bảng giá đất mà không tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất là có vi phạm.
Cụ thể, Dự án 310 Minh Khai nói trên nguyên là cơ sở sản xuất của Công ty TNHH MTV Mai Động, đã được UBND TP Hà Nội chấp thuận đầu tư xây dựng công trình nhà ở, dịch vụ, văn phòng, trường học với diện tích 27.532 m2, tổng mức đầu tư 585 tỷ đồng.
Thực hiện dự án là Liên doanh CTCP Xây dựng số 3 VC3 và Công ty TNHH MTV Mai Động trong đó VC3 được giao làm chủ đầu tư. Dự án có chiều cao 21 tầng đối với công trình hỗn hợp, nhà chung cư cao 11 tầng và 15 tầng.
Khi giao đất, UBND TP Hà nội xác định sau khi xây dựng xong hạ tầng kỹ thuật, chủ đầu tư có trách nhiệm bàn giao 4.646 m2 cho UBND quận Hai Bà Trưng để xây dựng trường học, bàn giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường diện tích 1.941 m2 thuộc quỹ đất 20% để Thành phố sử dụng cho nhu cầu chung.
Đối với việc xác định tiền sử dụng đất, UBND TP Hà Nội có văn bản chấp nhận đơn giá thu tiền sử dụng đất dự án bằng 1,2 lần mức giá ở vị trí 1 đường Tam Trinh, tương đương 96,3 tỷ đồng. VC3 đã nộp tiền vào tài khoản của Sở Tài chính Hà Nội.
Quy hoạch tổng mặt bằng 1/500 của Dự án Tổ hợp 310 Minh Khai do VC3 lập, được Sở Quy hoạch Kiến trúc chấp thuận có mật độ xây dựng 24,6%, hệ số sử dụng đất 3,1 lần, vượt chỉ tiêu cho phép.
Việc Hà Nội giao đất theo đơn giá theo bảng giá đất mà không tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm Quyết định 216/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về quy chế đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất, vi phạm Luật Đất đai.
Đáng chú ý, Quy hoạch tổng mặt bằng 1/500 do VC3 lập, được Sở Quy hoạch Kiến trúc chấp thuận có mật độ xây dựng 24,6%, hệ số sử dụng đất 3,1 lần, vượt chỉ tiêu cho phép. Chỉ tiêu cho phép tại thời điểm đó là mật độ xây dựng tối đa 23%, hệ số sử dụng đất 2,89 lần.
Dù dự án tăng tầng, tăng diện tích sàn xây dựng, tăng hệ số sử dụng đất nhưng Hà Nội không tính bổ sung tiền sử dụng đất. Với diện tích 400 m2 mà Công ty Mai Động sử dụng để kinh doanh dịch vụ, Hà Nội cũng không tính bổ sung tiền sử dụng đất.
Đoàn thanh tra xác định tiền sử dụng đất Công ty Mai Động với đơn giá 1,2 lần đơn giá đất 2015 tại vị trí 1 đường Tam Trinh là 12,6 tỷ đồng.
Một trường hợp khác là dự án Khu nhà ở Trung Văn tại xã Trung Văn, xã Mễ Trì (Từ Liêm, Hà Nội). Dự án có diện tích 158.500 m2, tổng mức đầu tư 1.071 tỷ đồng, VC3 được giao làm chủ đầu tư.
Theo đó, VC3 được đầu tư xây dựng nhà chung cư trên diện tích 8.573 m2 (thuộc quỹ đất 20%). Lợi nhuận sau thuế thu được từ kinh doanh sẽ trừ vào phần kinh phí thực hiện dự án đường nối từ Láng Hòa Lạc vào Dự án mà Công ty đã ứng trước.
Sau này, Dự án được điểu chỉnh tầng cao trung bình từ 9,7 tầng lên 16,8 tầng đối với ô đất CT1, ô đất CT2 điều chỉnh tầng cao trung bình từ 8 lên 16,6 tầng, điều chỉnh tiếp lên 21 tầng.
Khi xác định tiền sử dụng đất, Hà Nội đã đưa chi phí dự phòng vào tổng chi phí phát triển là không đúng với quy định tại Thông tư 145/TT-BTC, gây thất thu ngân sách Nhà nước số tiền lớn.
Đối với ô đất CT1, thuộc quỹ đất 20%, là đất đã có hạ tầng, theo quy định phải được tổ chức đấu giá nhưng Hà Nội giao đất với số tiền sử dụng đất là 58,3 tỷ đồng, bình quân 6,85 triệu đồng/m2. Việc này đã làm lợi cho chủ đầu tư, gây thất thu ngân sách.
Trước các sai phạm này, trong phần kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND TP Hà Nội rà soát cụ thể để xác định bổ sung tiền sử dụng đất đối với các dự án chủ đầu tư xây dựng sai quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch chi tiết, tính thiếu, tính chưa đúng về tiền sử dụng đất.
Được biết, VC3 đang niêm yết trên HNX. 9 tháng đầu năm, VC3 có doanh thu 423 tỷ đồng với lợi nhuận sau thuế là 42 tỷ đồng.
