Chuyện rằng, có nàng hướng dẫn viên xinh đẹp dẫn một ông khách Mỹ đi tham quan Sài Gòn. Đi ngang nhà thờ Đức Bà, khách hỏi: "Chỗ này là gì vậy?". Nàng toát mồ hôi vì không biết Nhà thờ Đức Bà tiếng Anh là gì. Nàng trả lời đại: "Jesu die here". Nghe xong khách choáng váng. Lát sau đi ngang Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, ông khách hỏi: "Chỗ này là gì, sao đông người vậy?". Nàng trả lời: "America (chỉ vào ông khách) and Vietnam (chỉ vào mình) pằng pằng. People die here". Ông khách há hốc mồm: "Oh my God!". Cuối cùng đi ngang bệnh viện Từ Dũ. Nàng lại nhíu mày suy nghĩ: "Men - women, pằng pằng, Baby born here!!!
Theo trào lưu hội nhập, chứng khoán Việt Nam cũng tự hào đứng hàng đầu trong công cuộc sánh vai cùng thế giới. Bằng cớ là người ta có thể thấy trên tất cả các báo cáo phát triển thị trường của cơ quan quản lý đều cập nhật (năm sau cao hơn năm trước) số lượng hàng ngàn tài khoản với cả tỷ USD của nhà đầu tư ngoại. Cũng là thời hội nhập nên thỉnh thoảng lại thấy xuất hiện trên diễn đàn truyền thông, ông Tây "mắm ngấu" Dominic Scriven nói thạo tiếng ta hơn khối người Việt và dĩ nhiên là cái nghiệp "buôn chứng" đất Việt của ông này thì xứng đáng làm thầy đa số người Việt chúng ta...
Dông dài như thế để thấy cái sự quan tâm đến "người ngoài" âu cũng là cái lẽ tất, dĩ, ngẫu! Ấy là muốn nói đến chuyện cơ quan quản lý đang rục rịch tổ chức kỳ thi lấy chứng chỉ hành nghề chứng khoán đợt 1 năm nay.
Theo thông tin cập nhật nhất về kỳ sát hạch đợt 1/2008 lấy trên trang web www.srtc.org.vn, bên cạnh việc lo toan cho thí sinh nội, còn ra riêng một thông báo dành cho các thí sinh ngoại. Thông báo như sau: "Thí sinh là người nước ngoài được sử dụng phiên dịch để tham gia kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán đợt 1 năm 2008. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đề nghị các thí sinh là người nước ngoài đăng ký phiên dịch với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Hồ sơ bao gồm: Đơn đăng ký phiên dịch (bao gồm các thông tin như tên thí sinh dự thi, loại Chứng chỉ hành nghề dự thi, địa điểm dự thi, tên thông dịch viên/phiên dịch, số chứng minh thư)… Thời gian đăng ký phiên dịch từ thứ Sáu ngày 1/8/2008 đến hết ngày 5/8/2008... v.v ...và v..v..."
Nghĩa là mọi sự đều đã được sắp xếp chu toàn. Người ngoài muốn đến làm việc ở ta được tạo điều kiện bằng cấp đầy đủ mà chẳng có sự phân biệt nào. Thì việc này xã hội cũng đồng tình, gia đình chứng khoán cũng đồng ý cả hai tay, có thêm người làm dịch vụ thị trường thì nhà đầu tư càng mát mặt. Thế nên ai đọc được thông báo này đều xuýt xoa, khen cơ quan quản lý đi tắt đón đầu, tạo điều kiện cho người ngoài bước chân vào cửa, sinh hoạt với bằng cấp của nhà. Chỉ duy có người bạn đồng nghiệp kỹ tính cắc cớ hỏi rằng: nếu cứ như thông báo trên thì người ngoài chẳng được lợi lắm sao, vì đi thi một mà lại hóa thành hai?
Ô hay! các cụ đã bảo "phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam", mấy ai giỏi tiếng Việt được như ông Dominic, không có phiên dịch thì vào phòng thi làm... Từ Hải chắc?
Thế nếu thông dịch viên lại kiêm thêm "gà bài viên" thì sao? Chưa nói đến chuyện nếu các ông tây, bà đầm lại chọn nhầm thông ngôn (theo kiểu cô hướng dẫn viên du lịch kia) thì có phải tội cho người ta không? - người bạn thắc mắc.
Ừ nhỉ, thế mà chẳng ai nghĩ ra điều này. Có lẽ các bác bên Ủy ban cũng coi là chuyện nhỏ nên chẳng mấy để ý đến. Nhưng nếu không có thông dịch viên thì phải làm thế nào? Chờ cho vãn cuộc xôn xao, chị bạn mới thủng thẳng bảo rằng, thật ra cũng chẳng có gì to tát. Nhưng nếu chuyên nghiệp hơn, hội nhập hơn, tại sao cơ quan làm cái việc cấp chứng chỉ hành nghề không "chịu khó" chuyển bộ đề sang tiếng Anh thì có phải là "thương là thương cho trót" hay không…!?
Thời hạn thi cử đã cấp kỳ, có thay đổi lại như ý chị bạn thì cũng khổ cho các bác ra đề thi phải qua cửa nọ, dấu kia và đây cũng chẳng phải đợt cấp chứng chỉ cuối cùng. Nhưng nói đến tiếng Anh, giật mình kiểm tra lại trang web của UBCK xem người ngoài tìm được ở web ta cái gì, hóa ra tính "bảo mật" vẫn còn cao quá, nhấp chuột vào mục Thông tin Thị trường (Market information) thì thông tin mới nhất, cập nhật nhất là thông tin về phát triển thị trường trái phiếu trong khối APEC (Bond Market Development in APEC) được đăng tải vào ngày... 6/1/2006. Đã nghĩ đến trường hợp khả quan nhất là... phần tiếng Anh của Website www.ssc.org.vn bị treo, nhưng không phải, vì cái biểu đồ của VN-Index vẫn được cập nhật vào ngày đầu tiên của tháng 8 này.
Lại nhớ đến câu chuyện website của một vài doanh nghiệp ngoại niêm yết ở ta dạo trước, thân đang "gửi rể" để nhà đầu tư Việt ngắm nghía, đầu tư nhưng không ít trang web - cửa sổ giao tiếp - lại chỉ toàn tiếng Anh và tiếng mẹ đẻ. Người xưa bảo "nhập gia tùy tục", những doanh nghiệp trên đã không tính đến, bây giờ người ngoài muốn lấy chứng chỉ hành nghề lại phải cùng phiên dịch vào phòng thi giải thêm vế đối "qua sông thì phải lụy đò" xem mấy ông tây xử lý ra sao? Mấy ngày nữa, sau đợt thi lấy chứng chỉ này, có bác nào mục sở thị kể em nghe với!!!
