Những năm qua, PV Machino có nhiều biến động về cổ đông lớn cũng như nhiều thăng trầm trong hoạt động kinh doanh. Đây là lý do chính được Ban lãnh đạo Công ty đưa ra để giải thích cho việc chậm trễ lên sàn.
Liên tục “đổi chủ”
Năm 2009, sau khi được chuyển từ Bộ Thương mại về làm đơn vị thành viên của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), PV Machino được cổ phần hóa, chào bán lần đầu ra công chúng hơn 5,6 triệu cổ phần, tương đương 14,6% vốn điều lệ (386 tỷ đồng). Ngoài ra, Công ty bán 15% cổ phần cho đối tác chiến lược gồm CTCP Him Lam (4%) và Ngân hàng TMCP Liên Việt (11%); 70,4% cổ phần còn lại do PVN nắm giữ.
Năm 2010, PVN chuyển nhượng toàn bộ cổ phần nắm giữ tại PV Machino cho Tổng CTCP Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam (PVI) và Tổng CTCP Xây lắp dầu khí Việt Nam PVC (PVX).
Tháng 4/2011, PV Machino trở thành công ty con của Tổng công ty Công nghệ Năng lượng Dầu khí Việt Nam (PV EIC) sau khi tổng công ty này nhận chuyển nhượng cổ phần PV Machino từ PVI và PVC. Trong năm 2011, CTCP Chứng khoán Dầu khí PSI mua 3,27 triệu cổ phiếu PV Machino và trở thành cổ đông lớn của Công ty với tỷ lệ sở hữu 10,48%.
Đến năm 2014, Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) nhận chuyển nhượng toàn bộ phần vốn của PV EIC và PSI tại PV Machino, nắm quyền kiểm soát PV Machino. Hiện tại, PV Machino có 2 cổ đông lớn gồm PV Power nắm giữ 51,58% vốn và CTCP Quản lý quỹ PVI nắm giữ 6,14% vốn.
Lợi nhuận trồi sụt
Theo các báo cáo tài chính được công bố, 2 năm 2010 và 2011, PV Machino đạt doanh thu trên 1.000 tỷ đồng/năm (trong đó doanh thu năm 2011 đạt 1.780 tỷ đồng) và lãi sau thuế hơn 70 tỷ đồng/năm. Năm 2012 - 2013, kết quả kinh doanh của Công ty giảm mạnh: doanh thu năm 2012 là 989 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 8 tỷ đồng; doanh thu năm 2013 là 784 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 3 tỷ đồng. Từ năm 2014 đến nay, lợi nhuận của PV Machino có sự cải thiện, nhưng vẫn còn khiêm tốn. Cụ thể, năm 2014, Công ty đạt doanh thu hợp nhất 892 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hợp nhất gần 13 tỷ đồng; năm 2015, doanh thu đạt 664 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 15,5 tỷ đồng, trả cổ tức 4%.
Về cổ tức, từ mức cổ tức trên 10% giai đoạn 2010 - 2011, PV Machino trả cổ tức năm 2012 với tỷ lệ 4% và không trả cổ tức trong năm 2013 và 2014. Thậm chí, đến năm 2014, Công ty mới thu xếp trả nợ cổ tức tồn đọng của năm 2012.
Năm 2012 là năm bắt đầu xuống dốc về kết quả kinh doanh của PV Machino. Năm này, Công ty đặt mục tiêu đạt 1.800 tỷ đồng doanh thu, lợi nhuận sau thuế 56,7 tỷ đồng, cổ tức 11%. Tuy nhiên, kết quả thực hiện là 989 tỷ đồng doanh thu và hơn 8 tỷ đồng lợi nhuận, giảm 36% về doanh thu và 89% về lợi nhuận so với năm 2011.
Giải thích kết quả kinh doanh 2012, Ban giám đốc PV Machino cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế chung gặp nhiều khó khăn, lĩnh vực ngành hàng của Công ty suy thoái, khiến hàng hóa khó tiêu thụ, tồn kho lớn, các khách hàng truyền thống của Công ty cũng khó khăn nên gây ra nợ đọng, phát sinh công nợ lớn. Từ năm 2012, công tác thu hồi công nợ trở thành nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của PV Machino.
Triển vọng kinh doanh và ám ảnh nợ quá hạn
Tại Đại hội đồng cổ đông 2016, Chủ tịch HĐQT PV Machino Phạm Văn Hiệp cho biết, khó khăn chính của Công ty vẫn là thu hồi công nợ. Năm 2015, Công ty đã thu hồi công nợ gần 80 tỷ đồng và không để phát sinh thêm nợ xấu.
Theo báo cáo tài chính năm 2015 của PV Machino, khoản phải thu ngắn hạn là 429,9 tỷ đồng, trong đó công nợ quá hạn là 386 tỷ đồng, trong khi vốn điều lệ là 386,3 tỷ đồng. Trong 3 tháng đầu năm 2016, PV Machino thu hồi thêm được 92 tỷ đồng nợ quá hạn bằng cách nhận tài sản gán nợ.
9 tháng đầu năm 2016, PV Machino đạt 565,3 tỷ đồng doanh thu và 19,5 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. So sánh với cùng kỳ năm ngoái, doanh thu giảm 13,58%, nhưng lợi nhuận tăng hơn 8 tỷ đồng và vượt qua mức lợi nhuận cả năm 2015 (15,5 tỷ đồng).
Về kế hoạch kinh doanh, PV Machino dự kiến doanh thu năm 2016 đạt 700 tỷ đồng, năm 2017 đạt 850 tỷ đồng, năm 2018 đạt 1.000 tỷ đồng, năm 2019 đạt 1.200 tỷ đồng và năm 2020 đạt 1.500 tỷ đồng. Kế hoạch lợi nhuận sau thuế tương ứng là 21,98 tỷ đồng, 24,55 tỷ đồng, 28,21 tỷ đồng, 31,86 tỷ đồng và 42,29 tỷ đồng. Kế hoạch khá tươi sáng của PV Machino sẽ đáng được nhà đầu tư tin tưởng nếu như cục nợ quá hạn của doanh nghiệp này thu hồi được. Đây là một ẩn số lớn trong đánh giá sức khỏe tài chính PV Machino.
Mới đây, Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) đã cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán lần đầu cho 38,6 triệu cổ phiếu của PV Machino, với mã PVM. Theo ông Nguyễn Anh Dũng -Trưởng phòng Kế hoạch đầu tư PV Machino, đơn vị tư vấn đăng ký giao dịch cổ phiếu trên UPCoM cho PV Machino là Công ty Chứng khoán Dầu khí - PSI. Dự kiến, PV Machino sẽ chào sàn UPCoM trước ngày 31/12/2016.
