Theo số liệu được Cục Thuế Đồng Nai xác nhận, lũy kế trong 4 năm qua, Posco VST đã lỗ tổng cộng 1.067 tỷ đồng. Trong khi đó, khoản thuế mà công ty này nộp cho Cục Thuế tổng cộng chỉ trên 49,639 tỷ đồng.
Con số trên thực tế không gây bất ngờ trong dư luận, bởi lẽ, thời gian qua, trái ngược với rất nhiều doanh nghiệp muốn giấu lỗ, Posco VST lại nhắc nhiều tới việc kinh doanh thua lỗ của mình.
Cụ thể, trong văn bản gửi các cơ quan chức năng đề nghị việc miễn thuế xuất khẩu phế liệu thép không gỉ cán nguội, Posco VST cho biết, năm 2009, Công ty lỗ 126,76 tỷ đồng, năm 2010 lỗ 138,83 tỷ đồng. Con số này của năm 2011 là 201,96 tỷ đồng và năm 2012 là 583,82 tỷ đồng.
Được biết, tháng 10/2009, Posco VST đã chi 50 triệu USD mua lại Nhà máy Sản xuất thép không gỉ Asia Stainless ở Nhơn Trạch (Đồng Nai), công suất 30.000 tấn, sau đó nâng công suất lên 85.000 tấn.
Cuối năm 2010, Posco VST lại tiếp tục khởi công xây dựng thêm một nhà máy sản xuất thép không gỉ cán nguội, vốn đầu tư 130 triệu USD, công suất 150.000 tấn/năm. Nhà máy này đã đi vào hoạt động tháng 3/2012, góp phần nâng tổng công suất của cả hai nhà máy lên 235.000 tấn/năm.
Cũng cần phải nhắc lại rằng, vào năm 2011, trong một báo cáo gửi Bộ Tài chính, Posco VST cho biết, năm 2009, Công ty đã sản xuất được 77.000 tấn thép, đạt doanh thu 200 triệu USD. Công ty này cũng dự kiến, khi nhà máy thứ hai đi vào hoạt động, sẽ đáp ứng được khoảng 70% nhu cầu thép không gỉ của Việt Nam, với doanh thu năm 2014 dự kiến đạt 529 triệu USD.
Tuy nhiên, có vẻ như những kết quả kinh doanh trong thực tế đã không đạt kỳ vọng, nên Posco VST thua lỗ lớn liên tục. Khoản lỗ lũy kế của Posco VST hiện đã chiếm tới trên 40% vốn góp chủ sở hữu của công ty này tại Đồng Nai.
Một trong những động thái đáng chú ý nhất của Posco VST tại Việt Nam, đó là vào tháng 5/2013, công ty này đã cùng Công ty Inox Hòa Bình - một nhà sản xuất thép không gỉ cán nguội khác ở Việt Nam - nộp đơn lên Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) yêu cầu áp dụng các biện pháp chống bán phá giá đối với mặt hàng thép không gỉ cán nguội nhập khẩu từ Trung Quốc, Indonesia, Malaysia và Đài Loan. Posco VST thậm chí còn đề nghị nâng thuế suất thuế nhập khẩu các loại thép không gỉ cán nguội lên 20 - 40%.
Hành động đó của Posco VST ngay lập tức vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong nước. Thậm chí, gần 50 doanh nghiệp sản xuất sản phẩm từ thép không gỉ đã ký một lá đơn tập thể để kêu cứu lên các bộ, ngành chức năng.
Lý do mà các doanh nghiệp trên viện dẫn là việc áp dụng thuế chống bán phá giá sẽ khiến họ phải mua nguyên liệu thép không gỉ với giá cao để sản xuất, sức cạnh tranh kém. Chưa kể, các doanh nghiệp này còn cho rằng, việc Posco VST và Inox Hòa Bình nộp đơn khởi kiện chống bán phá giá là dấu hiệu cho thấy muốn lũng đoạn thị trường, tạo thế độc quyền nhóm để thao túng thị trường nguyên liệu thép không gỉ cán nguội trong nước…
“Nếu áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với sản phẩm thép không gỉ cán nguội nhập khẩu từ Trung Quốc, Malaysia, Indonesia và Đài Loan, sẽ dẫn tới thực tế hai công ty Posco VST và Hòa Bình Inox có thể sử dụng lợi thế thị phần để đẩy giá mặt hàng thép lên cao, vì không có sự cạnh tranh ngang bằng. Kết quả là, người tiêu dùng sẽ phải trả giá cao cho các sản phẩm từ thép”, ông Đàm Quang Hùng, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà đã nói và đặt câu hỏi rằng, với việc nguồn nguyên liệu sản xuất sản phẩm thép không gỉ cán nguội được Posco VST nhập khẩu chủ yếu từ Posco Hàn Quốc, liệu có hiện tượng chuyển giá mà dư luận đang rất quan tâm trong giai đoạn vừa qua hay không.
Tuy nhiên, cuối cùng, ngày 2/7/2013, Bộ Công thương vẫn ra quyết định điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá thép không gỉ cán nguội nhập khẩu. “Hiện nay, chúng tôi vẫn đang trong quá trình điều tra, phải tới cuối sang năm, mới có kết luận chính thức. Tuy nhiên, đầu tháng 12 năm nay, sẽ có những kết luận sơ bộ ban đầu liên quan vụ kiện”, một nguồn tin từ Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) cho Báo Đầu tư biết.
Trong khi vụ kiện chống bán phá giá đang được thực hiện, Posco VST lại tiếp tục kiến nghị miễn thuế xuất khẩu phế liệu thép không gỉ cán nguội, với lý do thuế suất 15% hiện nay sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất thép không gỉ trong nước và giảm hiệu quả sản xuất của doanh nghiệp. Bộ Tài chính mới đây đã có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ liên quan đề xuất này của Posco VST.
Chưa nhận được câu trả lời chính thức của Posco VST liên quan đến việc kinh doanh thua lỗ trong 4 năm qua, song những thông tin xung quanh vụ kiện chống bán phá giá cho thấy, có khả năng, việc thép không gỉ giá rẻ nhập khẩu lớn vào Việt Nam đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của Posco VST.
Tuy nhiên, câu trả lời cuối cùng, có lẽ phải chờ kết luận chính thức từ Cục Quản lý cạnh tranh.
