77% DN không vay được vốn
Theo báo cáo của Sở Công Thương, trong 3 tháng đầu năm, số DN tiếp cận vốn vay chỉ khoảng 23% tổng số DN, chủ yếu là DN sản xuất quy mô lớn.
Đại diện Hiệp hội DN TP. HCM cho biết, hiện có 4 vấn đề cần giải quyết. Thứ nhất, hiện nay, NH thích cho nhau vay hơn là cho DN vay. Thứ hai, hiện có chênh lệch khá xa giữa lãi suất đầu vào và lãi suất đầu ra. Bởi vậy, đề nghị phải ấn định luôn mức trần lãi suất cho vay hoặc quy định một khoảng cách phù hợp. Thứ ba, “NH yêu cầu hồ sơ vay của DN nhỏ và vừa như hồ sơ của… tập đoàn”, nên DN nhỏ không sao tiếp cận được nguồn vốn. Thứ tư, trước đây, DN chỉ cần trả nợ cũ là có thể vay mới, nhưng bây giờ, đến hạn DN trả, NH không cho vay lại nữa.
Hiệp hội gợi ý nên có chính sách hồ sơ, giãn nợ, cho vay riêng đối với DN vừa và nhỏ.
Bức xúc về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND TP. HCM, cho rằng, lãi suất vay phù hợp là trần lãi suất huy động cộng thêm khoảng 2% - 4%, nay lên đến 8% là không còn phù hợp.
Bà cũng nhấn mạnh: “Chúng ta vẫn nói rằng lãi suất có xu hướng giảm. Theo tôi, nên nói có giảm hay là không, đừng có nói xu hướng nữa!”.
Không có trần nhưng có khung
Ông Nguyễn Đồng Tiến, Phó Thống đốc NHNN cho biết, mỗi quý sẽ giảm 1% lãi suất, tháng 3 và tháng 4 đã giảm hai lần, một số NH lớn hiện đã giảm lãi suất cho vay, nơi thấp nhất là 13%/năm. Ông cũng cho rằng, nhiều NH dành ra các gói tín dụng hàng chục ngàn tỷ đồng cho DN với gói lãi suất 13% - 16%/năm.
“Bản thân NH cũng là DN, cũng có khó khăn của mình, nhất là khi chúng ta đang cơ cấu lại hệ thống NH. NH có vốn mà không cho vay được cũng là bi kịch của NH. Chúng tôi chắc chắn có những tháo gỡ. Xin khẳng định rằng, tất cả NH đều có chính sách, bộ phận riêng, nguồn vốn riêng cho DN vừa và nhỏ”, ông Tiến khẳng định.
Về vấn đề quy định trần lãi suất vay, ông Tiến cho biết, ở thời điểm hiện nay, chúng ta buộc phải chọn trần lãi suất huy động, người ta có thể chọn NH để gửi tiền và NH có quyền chọn DN để cho vay. Dự án khác nhau, ngành nghề khác nhau thì mức độ rủi ro khác nhau. Nếu áp dụng thêm trần lãi suất cho vay thì sẽ tạo ra sự phân bố nguồn vốn không hiệu quả.
Kết luận về việc này, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng, việc áp dụng trần lãi suất cho vay là biện pháp hành chính, chỉ dùng trong tình thế đặc biệt. Ông khẳng định: “Chính phủ muốn hạ lãi suất hơn cả DN. Chúng ta nên chia sẻ với DN. Không có trần lãi suất cho vay nhưng vẫn có khung lãi suất cho vay và kiểm soát được”.