Trình bày tham luận Đổi mới sáng tạo Việt Nam và một số gợi mở đối với địa phương tại Diễn đàn Khởi nghiệp Sáng tạo Quốc gia lần thứ 6 - Bình Định 2025, ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC- Bộ Tài chính) thông tin, năm 2024 Việt Nam đứng thứ hạng 56 và tăng thêm 2 hạng so với năm 2023 trong Bảng xếp hạng chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu của Startup Blink. TP. Hà Nội và HCM lọt vào top 200, TP. Đà Nẵng lọt top 1.000 thành phố khởi nghiệp toàn cầu.
Theo ông Thịnh, câu hỏi đặt ra cho các địa phương còn lại là liệu có đặt mục tiêu phấn đấu lọt vào top 1.000 hay 200 không. Và câu chuyện liên quan ở đây là chính sách.
 |
Ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) đề cao vai trò vốn mồi đối với các start up. |
“Nếu chúng ta ươm tạo chính sách rất tốt cho doanh nghiệp, nhưng chỉ được 1 đến 2 năm, doanh nghiệp chưa kịp đóng góp cho tỉnh thì lại chuyển vào TP. HCM, Hà Nội. Đây là bài toán về chính sách đã gặp tại Đà Nẵng”, Phó giám đốc NIC cho hay.
Câu chuyện được ông Thịnh chia sẻ là tại Đà Nẵng đã ươm tạo được rất nhiều start up tốt, trong đó có một số công ty liên quan đến xe máy điện, công ty giải pháp. Song khi nhiều nhà đầu tư nước ngoài vào mua, góp vốn thì ngay lập tức chuyển tới những địa bàn kinh tế sôi động hơn, như Hà Nội hay TP. HCM.
“Vậy địa phương chọn thế mạnh gì để giữ chân start up?”, Phó giám đốc NIC đặt câu hỏi.
Dẫn số liệu năm 2023, Việt Nam đã thu hút trên 500 triệu USD thương vụ về vốn đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo, Phó giám đốc NIC khẳng định, một trong những chính sách quan trọng nhất của câu chuyện phát triển start up là giải quyết vốn đầu tư mạo hiểm. Mà vốn đầu tư mạo hiểm cần một quyết định là nhà nước phải có vốn mồi, vốn mồi có thể rất thấp, dưới 5% nhưng từ đó có thể kéo các quỹ đầu tư khác vào.
Minh chứng nhận định trên, ông Thịnh chia sẻ lại câu chuyện Tập đoàn TSMC sẽ không tồn tại nếu Đài Loan không bỏ vốn mồi khoảng 5% vào, từ đó tạo dựng niềm tin mới hình thành tập đoàn lớn như bây giờ.
“Với khởi nghiệp sáng tạo, thực ra vốn thương mại không phải chủ yếu. Rất nhiều quỹ đầu tư lớn hàng tỷ USD sẵn sàng tham gia với điều kiện ban đầu chúng ta phải ươm tạo, có vốn mồi cho start up”, ông Thịnh khẳng định.
Theo Phó giám đốc NIC, chưa bao giờ chính quyền, doanh nghiệp cảm nhận được sức nóng của đổi mới sáng tạo từ cơ chế chính sách như hiện nay. Đó là Nghị quyết 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, liền sau đó là Nghị quyết số 193, ngày 19/2/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Đối với tỉnh Bình Định, ông Thịnh đánh giá, tỉnh hiện đang ở giai đoạn dân số trẻ, chất lượng nguồn nhân lực cao. Ngoài phát triển hạ tầng cứng, ông Thịnh cũng nhìn nhận Bình Định có môi trường tốt hơn các năm trước. Ngoài những lợi thế trước nay địa phương đang quảng bá, xúc tiến đầu tư, một trong những lợi thế là môi trường đáng sống.
“Đà Nẵng hiện là môi trường đáng sống cho giới đầu tư, với giới công nghệ thì Bình Định cũng tương tự. Môi trường đáng sống cực kỳ quan trọng”, Phó giám đốc NIC nói.
Gợi mở các lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương, ông Thịnh nhận định, Bình Định rất có cơ hội trong lĩnh vực sức khỏe. Hiện tại Việt Nam chưa có tỉnh nào du lịch y tế, du lịch sắc đẹp. Bình Định có thể quy hoạch một khu để làm điều này. Bình Định cũng phải bàn đến câu chuyện năng lượng sạch hydrogen, nghiên cứu các hub khởi nghiệp sáng tạo…
