Trước đó, hàng trăm người ủng hộ ông Trump đã xông vào Điện Capitol vào ngày 6/1 sau một bài phát biểu nảy lửa và cựu tổng thống khi đó lặp lại tuyên bố sai lầm của mình rằng thất bại trong cuộc bầu cử ngày 3/11 của ông là kết quả của sự gian lận và thúc giục họ "chiến đấu hết mình hoặc sẽ không còn một quốc gia nữa”.
Ông Trump là tổng thống duy nhất bị Hạ viện luận tội hai lần. Ông cũng là cựu tổng thống duy nhất phải đối mặt với một phiên tòa của Thượng viện.
Phiên tòa có thể cung cấp manh mối về hướng đi của Đảng Cộng hòa sau nhiệm kỳ tổng thống đầy biến động của ông Trump. Sự chia rẽ gay gắt đã xuất hiện giữa những người trung thành với ông Trump và những người hy vọng đưa đảng Cộng Hoà đi theo một hướng mới.
Để kết tội ông Trump, cần có sự ủng hộ của ít nhất 2/3 trong số 100 thượng nghị sĩ, điều này đồng nghĩa với sự ủng hộ của ít nhất 17 thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa và 48 thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ.
Các luật sư của ông Trump dự định mở phiên tòa vào thứ Ba (9/2) bằng cách đặt câu hỏi liệu Hiến pháp Mỹ có cho phép Thượng viện tổ chức phiên tòa luận tội một tổng thống sau khi ông rời nhiệm sở hay không.
Hầu hết các thành viên Đảng Cộng hòa ở Thượng viện đều chấp nhận lập luận đó và điều này cho thấy rõ ràng rằng đảng Dân chủ sẽ không thể giành được 2/3 số phiếu cần thiết để kết án tại Thượng viện. Đảng Dân chủ và nhiều học giả pháp lý đã bác bỏ cách giải thích Hiến pháp của Đảng Cộng hòa.
“Hạ viện đã không luận tội Tổng thống Trump vì ông ấy bày tỏ quan điểm chính trị không được lòng dân. Hạ viện đã luận tội ông ấy vì hành động cố tình kích động nổi dậy bạo lực chống lại chính phủ”, Hạ viện cho biết vào đầu tháng 2.
Trong phiên tòa, họ sẽ tranh luận rằng khi ông Trump thất bại trong nỗ lực lật ngược tình thế trong cuộc bầu cử, ông Trump đã khuyến khích một đám đông đột nhập an ninh của Điện Capitol để ngăn chặn chứng nhận của Quốc hội về chiến thắng của ông Biden.
4 ngày tranh luận
Các cuộc tranh luận sẽ bắt đầu diễn ra vào giữa trưa ngày thứ Tư (10/2). Quá trình tố tụng có thể được kéo dài hơn nữa vì các thượng nghị sĩ sẽ có thời gian để chất vấn cả hai bên.
Sẽ có tổng cộng 32 giờ chia đều trong không quá 4 ngày để trình bày các trường hợp. Nhóm xử lý vụ luận tội Hạ viện sẽ có tối đa 16 giờ trong 2 ngày và nhóm luật sư của ông Trump cũng sẽ có 16 giờ trong 2 ngày để trình bày về các quan điểm của mình.
Nếu Hạ viện muốn gọi nhân chứng hoặc tài liệu để hầu tòa, Thượng viện sẽ phải bỏ phiếu cho phép những điều đó. Các luật sư của ông Trump và lãnh đạo Hạ viện có thể thẩm vấn các nhân chứng, đây là một thủ tục đầy đủ hơn nhiều so với phiên tòa luận tội đầu tiên của ông, vốn không có lời khai của nhân chứng.
Sự bảo vệ cho ông Trump cũng được củng cố trong lập luận rằng ông đang thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình trong việc thúc giục những người ủng hộ "chiến đấu" để lật ngược kết quả bầu cử.
Các luật sư của ông cho biết trong một tài liệu trước khi xét xử rằng ông Trump đang nói theo nghĩa bóng: “Đáng chú ý là trong bài phát biểu của ông ấy không có bất kỳ ám chỉ hoặc khuyến khích nào về một cuộc nổi dậy, bạo loạn, hành động tội phạm hoặc bất kỳ hành vi bạo lực thể chất nào”.
Một năm trước, Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát đã tuyên bố trắng án sau khi ông Trump bị Hạ viện luận tội vì cản trở Quốc hội và lạm dụng quyền lực liên quan đến việc ông gây áp lực với Tổng thống Ukraine để mở cuộc điều tra đối với ông Biden và con trai ông Hunter vào năm 2019.
