Sáng 28/3, tại Hà Nội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Báo Lao Động phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Lễ phát động chuỗi sự kiện Ngày chuyển đổi xanh năm 2025 với chủ đề “Chuyển đổi xanh - Chung tay vì một Việt Nam phát triển bền vững”.
 |
Lễ phát động chuỗi sự kiện Ngày chuyển đổi xanh năm 2025. |
Phần lớn doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn còn lúng túng với chuyển đổi xanh
Phát biểu tại Lễ phát động, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành cho biết, chuyển đổi xanh hiện không còn là một lựa chọn hay xu hướng đơn lẻ, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với hàng loạt thách thức từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, suy giảm tài nguyên thiên nhiên và các hiện tượng khí hậu cực đoan. Những yếu tố này đang tác động trực tiếp đến đời sống người dân và định hướng phát triển bền vững của quốc gia.
“Chúng ta thấy rõ nhiều doanh nghiệp đã coi kinh doanh xanh là chiến lược cạnh tranh, đặc biệt là các tập đoàn lớn và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang tích cực chuyển đổi sang mô hình kinh tế carbon thấp. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn còn lúng túng, thậm chí chưa hiểu rõ bản chất và vai trò của chuyển đổi xanh,” ông Thành nhận định.
 |
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành phát biểu tại lễ phát động. |
Dẫn lại quan điểm tại Đại hội XIII của Đảng, ông cho biết, chuyển đổi xanh cùng với chuyển đổi số được xác định là hai yếu tố mang tính nền tảng để Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, hùng cường và thịnh vượng vào năm 2045.
Chính phủ cũng đã ban hành các chiến lược quốc gia, kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh, trong đó xác định các nhiệm vụ như hoàn thiện cơ chế, chính sách về trao đổi, bù trừ tín chỉ cacbon, đẩy nhanh việc thực hiện kinh tế tuần hoàn, phát triển công nghệ phát thải thấp, nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp, phát triển kinh tế carbon thấp và ứng phó với biến đổi khí hậu, hướng tới phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050…
Từ năm 2017, các bộ ngành Việt Nam đã bước đầu xây dựng Danh mục dự án xanh và hướng dẫn về tín dụng xanh, tạo cơ sở cấp vốn và phát hành thí điểm trái phiếu xanh. Thị trường tín dụng xanh phát triển nhanh, đặc biệt trong các dự án năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, danh mục và hướng dẫn hiện tại thiếu tiêu chí phân loại cụ thể, không gắn với các chỉ tiêu môi trường trong nước và quốc tế, dẫn đến khó khăn trong cấp vốn. Do đó, Việt Nam cần bổ sung tiêu chí xanh chi tiết cho từng ngành nhằm hỗ trợ tổ chức tín dụng và doanh nghiệp phát hành trái phiếu xanh.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trình Thủ tướng Dự thảo Quyết định về tiêu chí môi trường cho các dự án tín dụng xanh và trái phiếu xanh, đặt nền tảng pháp lý để đánh giá và hỗ trợ các dự án thân thiện với môi trường.
Theo ông Nguyễn Đức Thành, Phó Tổng Biên tập Báo Lao động chuyển đổi xanh không chỉ là trách nhiệm mang tính toàn cầu mà còn là cơ hội lớn để Việt Nam bứt phá, phát triển nền kinh tế xanh, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và khẳng định vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Việc chuyển mình sang nền kinh tế xanh được kỳ vọng sẽ không chỉ giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường mà còn mở ra động lực tăng trưởng mới, thúc đẩy các ngành công nghiệp như năng lượng tái tạo, công nghệ sạch - những lĩnh vực đang ngày càng đóng vai trò then chốt trong tương lai.
 |
Phiên thảo luận trong khuôn khổ sự kiện. |
Cần nhiều giải pháp đồng bộ giúp doanh nghiệp chuyển đổi xanh
Chia sẻ tại một phiên thảo luận trong khuôn khổ sự kiện, ông Trịnh Đức Kiên, Phó Giám đốc Công ty TNHH Kẻ Gỗ cho biết, chuyển đổi xanh đang trở thành điều kiện bắt buộc đối với doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt trong ngành gỗ. Doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn khi phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường quốc tế, trong khi chi phí đầu tư vào công nghệ xanh còn rất cao.
Ông Kiên đề xuất Chính phủ cần có lộ trình rõ ràng trong việc cấm hoặc hạn chế các sản phẩm gây ô nhiễm, đồng thời ưu tiên mua sắm công đối với hàng hóa thân thiện với môi trường.
Ông Lại Văn Mạnh, Trưởng Ban Kinh tế tài nguyên và môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chỉ ra một thách thức lớn là sự phụ thuộc vào các tổ chức chứng nhận nước ngoài, với chi phí từ 20.000 - 25.000 USD/lần. Ông Mạnh kiến nghị, cần phát triển hệ sinh thái tư vấn và đánh giá chất lượng trong nước để giảm chi phí cho doanh nghiệp.
Đưa ra khuyến nghị cho các doanh nghiệp, TS. Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh 3 yếu tố quan trọng: (1) Doanh nghiệp cần nhận thức rõ yêu cầu bắt buộc về xanh hóa sản xuất; (2) Chủ động đổi mới công nghệ để tránh bị động trước thay đổi chính sách thị trường; (3) Đặt trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường lên hàng đầu, đồng thời nâng cao chất lượng nhân lực để đáp ứng nền kinh tế xanh.
Các chuyên gia đều đồng tình rằng, chuyển đổi xanh không thể thực hiện đơn lẻ, mà cần sự đồng hành của cơ quan quản lý, chính sách hỗ trợ cụ thể và sự chủ động từ chính doanh nghiệp.
