Kinh tế đang phục hồi theo hình chữ V
Kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 2/10, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu bật những điểm sáng, những kết quả tích cực đạt được về phát triển kinh tế-xã hội tháng 9 và quý III/2020, trong đó trước hết là việc dịch Covid-19 nhanh chóng được kiểm soát, tạo điều kiện sớm khôi phục kinh tế.
Hai đợt bùng phát bệnh vào tháng 3 và tháng 7 đã gây ảnh hưởng lớn nhưng nước ta đã kiểm soát thành công, thực hiện thắng lợi mục tiêu kép, đặc biệt là tháng 9 có sự tăng trưởng cao hơn, cho thấy thực tế nền kinh tế nước ta đã đi qua đáy trong quý II và đang phục hồi theo hình chữ V. Đây là kết quả đáng khích lệ trong bối cảnh các nước ASEAN và các đối tác lớn đều tăng trưởng âm, chuỗi cung ứng trên thế giới bị đứt gãy.
Kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn tiếp tục được bảo đảm, tỷ giá hối đoái, dự trữ ngoại hối tiếp tục tăng nhanh. Khu vực nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng trưởng tích cực, đóng góp ngày càng nhiều vào tăng trưởng chung. Nông nghiệp, nông thôn đã phát huy vai trò bệ đỡ cho an ninh lương thực quốc gia.
Giải ngân vốn đầu tư công tiếp tục được đẩy mạnh, tốc độ tăng vốn thực hiện từ Ngân hàng Nhà nước trong tháng 9 và 9 tháng năm 2020 đạt mức cao nhất trong 5 năm qua với tổng mức thực hiện 9 tháng đạt hơn 300 nghìn tỷ đồng, đã giải ngân hơn 60% kế hoạch năm.
Chính sách tiền tệ được điều hành chủ động, linh hoạt, góp phần hạ mặt bằng lãi suất, hỗ trợ nền kinh tế. Trong 9 tháng, Ngân hàng Nhà nước đã 3 lần hạ lãi suất điều hành. Đây là một biện pháp kích thích nền kinh tế.
Các lĩnh vực xã hội được chú trọng. Trong tháng 9 và quý III/2020 không có địa phương nào người dân bị thiếu đói. Hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế đạt kết quả tích cực; hình ảnh, uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao.
“Những nỗ lực và kết quả đó tạo thêm niềm tin cho nhân dân, củng cố sự vững mạnh của hệ thống chính trị, tạo không khí phấn khởi, đoàn kết, là nhân tố tích cực bảo đảm sự thành công của Đại hội Đảng của nhiều tỉnh, thành phố, hướng tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu.
Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Việt Nam là nước tăng trưởng dương duy nhất ở khu vực ASEAN, nằm trong số ít nước tăng trưởng dương trên thế giới. Điều này cho thấy, công tác chỉ đạo, điều hành đã đi đúng hướng, đồng thời với nhiệm vụ bảo đảm sức khỏe của nhân dân thì đẩy mạnh phát triển kinh tế là hướng đi cần thiết.
Tuy vậy, chúng ta vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, rủi ro từ bên ngoài khi dịch bệnh chưa thuyên giảm ở nhiều nước. Một số tổ chức quốc tế cảnh báo rủi ro bất ổn tài chính toàn cầu do lượng tiền lớn, trong khi khả năng hấp thụ còn yếu, có thể dẫn đến bong bóng tài sản tài chính; chúng ta cần tiếp tục lưu tâm đến vấn đề này.
Bên cạnh đó là những thách thức từ nội tại như: ngành công nghiệp, xây dựng vẫn tiếp tục bị ảnh hưởng bởi sự đứt gãy chuỗi cung ứng; các thị trường xuất khẩu chính còn gặp khó khăn; lĩnh vực dịch vụ chịu tác động lớn của dịch bệnh và bị ảnh hưởng nặng nề; tiêu dùng phục hồi chậm khi tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ 9 tháng chỉ tăng 0,7%, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ, thể hiện người dân còn khó khăn và cũng đã thay đổi hành vi tiêu dùng; tín dụng tăng trưởng còn thấp.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng đề cập đến nhiều vấn đề xã hội đang được quan tâm như vấn đề tăng giá sách giáo khoa, có nhiều loại sách tham khảo, vấn đề lạm thu đầu năm học mới diễn ra ở một số nơi; dịch sốt xuất huyết, chân tay miệng có chiều hướng gia tăng hay vấn đề học sinh sử dụng điện thoại di động trong trường học đang gây ra nhiều tranh luận…
“Đối với từng vấn đề tồn tại, Thủ tướng đề nghị các đồng chí Bộ trưởng, trưởng ngành triển khai ngay các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, nhanh chóng khắc phục, không để chậm trễ, làm ảnh hưởng đến việc tăng tốc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2020”.
Phấn đấu đạt mức tăng trưởng từ 2,5 đến 3%
Về triển khai các nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, không được chủ quan, lơ là để dịch bệnh bùng phát trở lại; yêu cầu các cấp, các ngành, nhất là hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh kiểm soát chặt chẽ tất cả các nguồn nhập cảnh vào Việt Nam, đặc biệt là nhập cảnh trái phép.
Về việc mở lại các đường bay quốc tế, đây là điều tất yếu phải làm nhưng phải kiểm soát chặt chẽ, không được để dịch bệnh lọt vào cộng đồng. Yêu cầu Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương hướng dẫn chi tiết, cụ thể, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ vận dụng các biện pháp phòng, chống dịch, bảo đảm an toàn cho người dân, các chuyên gia, nhà ngoại giao, nhà đầu tư. Thủ tướng cũng lưu ý vấn đề về cách ly ở khách sạn khi có nhiều ý kiến khác nhau như trường hợp thay đổi chi phí cách ly ở khách sạn mà báo chí phản ánh vừa qua, gây bức xúc cho người dân.
Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh tiến trình phục hồi kinh tế, phấn đấu đạt mức tăng trưởng năm 2020 từ 2,5 đến 3%. Theo đó, phải xây dựng mô hình chuỗi giá trị đối với từng loại sản phẩm ưu tiên, tập trung tháo gỡ khó khăn cho những dự án, những chương trình để thúc đẩy tăng trưởng.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần xem xét chủ đề du lịch Việt Nam an toàn, hấp dẫn trong 3 tháng cuối năm; tăng cường truyền thông và phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp triển khai mạnh mẽ Chương trình kích cầu du lịch nội địa.
Tiếp tục ưu tiên đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa đầu tư tư nhân bao gồm cả đầu tư trong nước và FDI. Bộ Công Thương chủ trì kế hoạch triển khai Nghị quyết 115 về các giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ. Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước thúc đẩy các tập đoàn, tổng công ty đẩy mạnh đầu tư để góp phần tăng trưởng.
Tiếp tục mở rộng khai thác hiệu quả thị trường, đẩy mạnh kích cầu thị trường nội địa. Chuyển đổi số phải trở thành ưu tiên quốc gia, đẩy nhanh tiến trình phát triển kinh tế số, giao dịch điện tử, thanh toán điện tử. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Các bộ liên quan sớm đề xuất gói hỗ trợ an sinh xã hội bổ sung đợt 2 để tạo thuận lợi hơn nữa cho giải ngân. Đồng thời, cần tích cực triển khai công tác hoàn thiện thể chế pháp luật.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cần xác định rõ công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng là nhiệm vụ trọng tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và phải tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả.
Các bộ, các ngành theo phân công, khẩn trương hoàn thành, chuẩn bị tốt các văn bản, báo cáo, các dự án Luật, đề án… trình Hội nghị Trung ương 13, khóa XII và kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV sắp tới.
