Chiều 28/2, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm bước sang phần xét hỏi, tập trung vào hành vi Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động tổ chức tín dụng.
Tòa cho cách ly bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Tổng giám đốc Oeanbank), Nguyễn Minh Thu, Nguyễn Xuân Thắng. Bị cáo Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) là người đầu tiên thẩm vấn.
Bị cáo Thắm khai nhận, về công tác tại Oceanbank từ năm 2003. Khi đó, Oceanbank là Ngân hàng nông thôn Hải Hưng, vốn điều lệ 5,18 tỷ đồng. Năm 2004, bị cáo được bầu là Chủ tịch HĐQT. Vốn điều lệ tăng nhiều lần lên 17 tỷ đồng, 1.000 tỷ đồng, 4.000 tỷ đồng. Trong đó, vốn góp của PVN chiếm 20% (800 tỷ đồng), CTCP Tập đoàn Đại Dương (OGC) chiếm 20%, Công ty TNHH VNT chiếm 20% và CTCP Đầu tư và xây dựng Sông Đà 6,65%.
Thời điểm tiếp quản, ngân hàng lâm tình trạng rất yếu kém, vốn điều lệ âm, đứng trước nguy cơ bị giải thể. Sau khi các cổ đông vào, ngân hàng được vực dậy và được chuyển đổi sang ngân hàng đô thị. Đối với các khoản vay lớn, thẩm quyền quyết định cho vay là Hội đồng tín dụng, trong đó có bị cáo, Nguyễn Văn Hoàn và một số người khác.
Đầu năm 2012, Thắm gặp bà Hứa Thị Phấn (cổ đông lớn của Ngân hàng TMCP Đại Tín, sau đổi tên thành Ngân hàng Xây dựng – VNCB) đặt vấn đề chuyển nhượng Ngân hàng Đại Tín.
Ngày 23/2/2012, Thắm ký hợp đồng kinh tế với bà Ngô Kim Huệ (phó Tổng giám đốc Ngân hàng Đại Tín) mua 254 triệu cổ phần với tổng giá trị theo hợp đồng là 4,4 tỷ đồng, kèm nghĩa vụ trả nợ, quyền được sở hữu bảo đảm từ các khoản vay khoảng 3.500 tỷ đồng.
Để nắm bắt tình trạng, bị cáo Thắm đưa người vào điều hành, tiếp quản Ngân hàng Đại Tín thì phát hiện có nhiều khoản vay lớn, dư nợ xấu. Thắm nảy sinh ý định chuyển nhượng lại ngân hàng cho Phạm Công Danh.
Về mối quan hệ với ông Phạm Công Danh, bị cáo Thắm khai quen biết từ năm 2010, 2011 thông qua Nguyễn Xuân Sơn. Khi đó, ông Danh tham gia đấu thầu dự án sân vận động Chi Lăng tại Đà Nẵng.
“Ông Danh là một trong những khách hàng tốt, Oceanbank xếp vào hạng khách hàng lớn. Các khoản vay đều trả đầy đủ”, bị cáo Thắm khai.
Tháng 11/2012, bị cáo Hà Văn Thắm, Phạm Công Danh và bà Hứa Thị Phấn bàn bạc, thống nhất việc bị cáo cho Danh vay 500 tỷ đồng từ Oceanbank và thế chấp bằng tài sản của bà Phấn. Số tiền này Danh sẽ chuyển lại để tất toán cho 5 hợp đồng vay của nhóm bà Phấn tại Ngân hàng Đại Tín, và được ghi nhận vào việc Danh trả tiền mua Ngân hàng Đại Tín. Số tiền này được giải ngân thông qua Công ty Trung Dung (công ty sân sau của Phạm Công Danh). Tài sản bảo đảm là vốn điều lệ của ông Trần Văn Bình (giám đốc Công ty Trung Dung) và các tài sản của bên thứ ba như cổ phần...
Phê duyệt khoản vay trên nhưng bị cáo Thắm thừa nhận không bàn bạc với ông Danh và “đến tòa mới biết ông Bình là ai”.
“Bị cáo không từ chối trách nhiệm nhưng bị cáo chỉ là người ký sau cùng. Khi vay, bị cáo yêu cầu Công ty Trung Dung sử dụng vốn vay đúng mục đích, đầu tư vào dự án sân vận động. Bị cáo thấy các tài sản thế chấp không đảm bảo, yêu cầu áp dụng phong tỏa số tiền 500 tỷ đồng đợi đến khi có đủ chứng từ gốc. Ngân hàng đã giải ngân và ông Danh sử dụng mà bị cáo không biết”, bị cáo Thắm khai nhận.
Trình bày về khoản vay này, cựu chủ tịch HĐQT Oceanbank thừa nhận có thiếu sót nhưng bao biện lỗi thuộc về Ngân hàng Đại Tín vì sử dụng vốn không đúng mục đích. “Sau khi cơ quan điều tra cho xem hồ sơ, bị cáo mới biết công ty dùng vốn sai mục đích”, Thắm khai.
Bị cáo cho rằng, ông Danh và Ngân hàng Đại Tín đã lừa đảo số tiền 500 tỷ đồng.
Đối chất tại tòa, bị án Phạm Công Danh (người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) cho rằng lời khai của ông Hà Văn Thắm không đúng.
“Thắm bảo tôi lừa đảo cũng không đúng. Tôi và anh Thắm quan hệ vay mượn, làm ăn, hợp tác từ lâu”.
Ông Danh đồng thời phủ nhận việc Thắm không bàn bạc với mình và nói trước khi tiếp quản ngân hàng đã đưa 500 tỷ đồng, có chứng từ thể hiện. Ông Danh trình bày, số tiền này là khoản tiền cá nhân, đưa cho Thắm, không liên quan đến việc được giải ngân khoản vay.
Phạm Công Danh cũng cho rằng, số tiền 500 tỷ đồng chưa mất và đề nghị thu hồi. “Với suy nghĩ của mình, tôi chủ động chịu trách nhiệm một phần đối với khoản vay này”, ông Danh nói.
