Dự án nuôi bò nghìn tỷ thua lỗ
Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất Kết luận điều tra vụ án Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản tại CTCP Chăn nuôi Bình Hà...
Theo đó, ngày 2/3/2015, ngân hàng có buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh về việc hỗ trợ đầu tư dự án nuôi bò thịt. Sau đó, ngân hàng có công văn gửi lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh giới thiệu liên danh hợp tác đầu tư giữa CTCP Tập đoàn An Phú (do Trần Duy Tùng, con trai ông Trần Bắc Hà) và CTCP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai về dự án nuôi bò ở Hà Tĩnh.
Ngày 10/4/2015, CTCP Chăn nuôi Bình Hà được thành lập và có Báo cáo đầu tư dự án nuôi bò giống và bò thịt tại Hà Tĩnh, xin vay vốn tại ngân hàng.
Quá trình ngân hàng cấp tín dụng cho Công ty Bình Hà đã xảy ra nhiều sai phạm. Ông Trần Bắc Hà đã chỉ đạo phê duyệt cấp tín dụng với các ưu đãi trái quy định.
Công ty Bình Hà không đủ năng lực tài chính vốn tự có để thực hiện dự án, không đủ điều kiện để cấp tín dụng theo quy định.
Công ty này gian dối chứng minh vốn tự có đối ứng với ngân hàng để được giải ngân. Khi được giải ngân, các công ty này đã dùng góp vốn lòng vòng. Việc sử dụng vốn vay không đúng mục đích dẫn đến thua lỗ liên tục, phải dừng hoạt động.
Ngân hàng đã cho vay 2.687 tỷ đồng, chịu thiệt hại hơn 683 tỷ đồng do Công ty Bình Hà làm ăn thua lỗ, không có khả năng trả nợ.
Hoàng Anh Gia Lai có liên quan?
Sau khi Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an tiến hành điều tra, CTCP Chăn nuôi Gia Lai và CTCP Bò sữa Tây Nguyên (thuộc Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai) đã hoàn trả tiền chiếm dụng cho Công ty Bình Hà với tổng số tiền 65,5 tỷ đồng.
Bị can Trần Lục Lang khai rằng, lúc đầu ông chỉ biết Công ty Bình Hà là sản phẩm liên doanh giữa CTCP Tập đoàn An Phú và CTCP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai của ông Đoàn Nguyên Đức.
Đến giữa năm 2018, khi gặp ông Đoàn Nguyên Đức, bị can mới biết Công ty Bình Hà là của ông Trần Bắc Hà. Hoàng Anh Gia Lai chỉ tham gia ban đầu, sau đó ông Trần Bắc Hà đẩy Hoàng Anh Gia Lai ra, toàn quyền quản lý, điều hành dự án.
Được xác định là người có liên quan, ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai có lời khai rằng, năm 2014, trên cơ sở đề nghị của ông Trần Bắc Hà, ông Đức có đón và chỉ đạo nhân viên dẫn đoàn công tác của tỉnh Hà Tĩnh đi thăm quan trang trại nuôi bò của Hoàng Anh Gia Lai.
Đầu năm 2015, ông Đức có tham dự cuộc họp do UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức kêu gọi đầu tư dự án chăn nuôi bò tại địa phương nhưng không phát biểu, không cam kết gì.
Nội bộ Hoàng Anh Gia Lai đánh giá điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, đất đai... ở đây không đủ điều kiện nuôi bò giống, bò thịt, trồng cỏ nuôi bò nên quyết định không tham gia dự án.
Do đang vay vốn ngân hàng, phụ thuộc vào ông Trần Bắc Hà, ông Đức không thể trả lời không tham gia dự án vì Hà Tĩnh không đủ điều kiện để đầu tư.
Sau này, ông Trần Bắc Hà có nhờ ông Đức giới thiệu người để quản lý công ty đầu tư dự án – Công ty Bình Hà.
Ông Đức đã giới thiệu Đinh Văn Dũng, nhân viên cũ của Hoàng Anh Gia Lai, từng phụ trách nông nghiệp ở Campuchia. Nhờ lời giới thiệu này, Đinh Văn Dũng trở thành Tổng giám đốc, đại diện theo pháp luật của Công ty Bình Hà.
Khi thực hiện dự án nuôi bò giống - bò thịt, Công ty Bình Hà không có giấy phép nhập khẩu bò do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cấp, không đủ điều kiện nhập khẩu bò theo tiêu chuẩn Escas của Úc, Trần Duy Tùng, con trai ông Trần Bắc Hà nhờ Hoàng Anh Gia Lai hỗ trợ nhập khẩu bò trong giai đoạn đầu.
CTCP Chăn nuôi Gia Lai, CTCP Bò sữa Tây Nguyên đứng ra nhập khẩu giúp Công ty Bình Hà trong giai đoạn đầu.
Đáng chú ý, ngân hàng nỗ lực khắc phục hậu quả vụ án. Theo đó, ngân hàng đạt được sự đồng thuận của Công ty TNHH thương mại Đầu tư phát triển Do Holdings, Hoàng Anh Gia Lai và các đối tác tham gia hợp tác với Công ty Bình Hà. Theo đó, nhóm công ty này sẽ nhận khai thác, chuyển đổi dự án và đảm nhận toàn bộ nghĩa vụ trả nợ thay Công ty Bình Hà.
Theo Báo cáo tài chính năm 2019, CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai còn dư nợ 723 tỷ đồng tại ngân hàng này.
Riêng CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai còn dư nợ tại một số ngân hàng khác như nợ Sacombank 262 tỷ đồng, nợ TPBank 543 tỷ đồng.