Từ việc phản đối sự chuyển dịch sang xe điện cho đến việc áp dụng thêm thuế quan đối với các đối tác thương mại của Mỹ, dưới đây là một số kế hoạch mà ông Trump đã vạch ra có khả năng ảnh hưởng nhiều nhất đến châu Á.
Phản đối xe điện
Trong bài phát biểu nhậm chức, ông Trump đã cam kết thu hồi sắc lệnh liên quan tới việc sử dụng xe điện, ám chỉ đến các quy định được ban hành dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden nhằm khuyến khích bán ô tô chạy bằng pin thay vì các ô tô động cơ đốt trong. Quy định trước đây đặt mục tiêu xe điện chiếm 50% tổng doanh số bán ô tô mới tại Mỹ vào năm 2030.
Hiroto Suzuki, đối tác quản lý tại Công ty Tư vấn Arthur D. Little kỳ vọng động thái này sẽ giúp các nhà sản xuất xe điện hàng đầu như Tesla - vốn đã chiếm thị phần đáng kể tại Mỹ - bảo vệ vị thế dẫn đầu trước các công ty khởi nghiệp về xe điện, và trước các công ty lâu đời đang trở nên thận trọng hơn trong việc đầu tư nhiều hơn vào công nghệ.
"Trung Quốc và châu Âu sẽ tiếp tục thúc đẩy xe điện, trong khi Mỹ cùng với phần còn lại của châu Á sẽ chậm chuyển đổi hơn", ông cho biết.
 |
Thị trường nhập khẩu chính của Mỹ (bên trái) và các quốc gia xuất khẩu chính của Trung Quốc (bên phải) |
"Nhu cầu của người tiêu dùng không bùng nổ theo cách mà họ từng mong đợi…Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn quan tâm đến xe điện cũng như các quy định nghiêm ngặt tại các thị trường bên ngoài Mỹ. Việc triển khai xe điện của các hãng sản xuất ô tô sẽ tiếp tục, ngay cả khi các khoản đầu tư được hoãn lại để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng", Stephanie Brinley, Phó giám đốc tình báo ô tô tại S&P Global Mobility cho biết.
Cạnh tranh trong việc phát triển công nghệ tự lái cũng có thể tăng tốc khi Tesla đảm bảo vị thế của mình trong lĩnh vực xe điện và có phạm vi tập trung vào các dịch vụ sắp tới như xe taxi robot.
Thuế quan
Ông Trump cho biết đang cân nhắc áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico sớm nhất là vào ngày 1/2.
Trong bài phát biểu tuyên thệ nhậm chức, ông Trump cho biết: "Thay vì đánh thuế công dân của chúng ta để làm giàu cho các quốc gia khác, chúng ta sẽ đánh thuế và đánh thuế các quốc gia nước ngoài để làm giàu cho công dân của chúng ta".
Thuế quan đối với Mexico và Canada dự kiến sẽ tác động đặc biệt nặng nề đến các nhà sản xuất ô tô, bao gồm các thương hiệu châu Á như Mazda, Honda và Kia khi xét đến các nhà máy và nhà cung cấp của họ tại hai quốc gia này.
Nhưng dù thế nào đi nữa, các công ty có khả năng sẽ phản ứng khá bình tĩnh với các chính sách này thông qua thực hiện các điều chỉnh nhỏ đối với hệ thống sản xuất thay vì đại tu toàn bộ hoạt động của họ.
"Rất có thể các chính sách của ông Trump có thể chuyển sang một hướng khác sau khi nhiệm kỳ đầu tiên và các công ty chỉ có thể cố gắng thực hiện một cách tiếp cận cân bằng… Chính quyền Trump dường như đang thực hiện một cách tiếp cận thận trọng trong việc thực hiện các chính sách thuế quan vì nó có thể đẩy nhanh lạm phát", ông Hiroto Suzuki cho biết.
Mieko Nakabayashi, giáo sư tại Đại học Waseda cho biết, thuế quan đối với Trung Quốc "sẽ gây ra rất nhiều thiệt hại cho Mỹ. Ông Trump sợ nhất là sự suy thoái kinh tế của Mỹ, vì vậy ông ấy nên cẩn thận về điều đó".
"Mặc dù không có mức thuế quan nào được áp dụng ngay lập tức đối với Trung Quốc nhưng Tổng thống Trump đã khởi xướng mức thuế quan đối với Canada và Mexico. Không có khả năng ông sẽ thay đổi kế hoạch của mình liên quan đến mức thuế quan đối với Trung Quốc”, Kiyong Seong, chiến lược gia vĩ mô tại Societe Generale cho biết.
"Việc trì hoãn áp dụng mức thuế quan đối với Trung Quốc cũng có thể khiến chính quyền Trung Quốc không thực hiện biện pháp kích thích dứt khoát. Trong kịch bản như vậy, sự hoài nghi của thị trường về sự phục hồi tăng trưởng của Trung Quốc có thể làm lu mờ câu chuyện về mức thuế quan, vì một biện pháp kích thích không đủ để thúc đẩy tiêu dùng trong nước sẽ làm nổi bật sự chênh lệch tăng trưởng giữa Trung Quốc và Mỹ”, Shoki Omori, chiến lược trưởng tại Mizuho Securities cho biết.
Kênh đào Panama
Trong bài phát biểu tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đã cam kết giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama - tuyến đường thủy quan trọng nối liền Đại Tây Dương và Thái Bình Dương. Kênh đào Panama được Mỹ xây dựng và khánh thành vào năm 1914 cũng như đã kiểm soát kênh đào trong nhiều thập kỷ. Nhưng các hiệp ước được ký kết với Panama vào năm 1977 bởi Tổng thống Jimmy Carter khi đó đã mở đường cho Panama giành quyền kiểm soát kênh đào vào năm 1999.
Trong khi đó, Tổng thống Panama Jose Raul Mulino cho biết trong một tuyên bố rằng Panama sẽ duy trì quyền kiểm soát tuyến đường thủy này. "Kênh đào này là và sẽ tiếp tục thuộc về Panama, và chính quyền sẽ tiếp tục nằm dưới sự kiểm soát của Panama về tính trung lập vĩnh viễn của kênh đào", ông Mulino phát biểu sau bài phát biểu nhậm chức của ông Trump.
Rút khỏi thỏa thuận khí hậu Paris và "tình trạng khẩn cấp về năng lượng"
Là người hoài nghi về biến đổi khí hậu, ông Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp nói rằng Mỹ "ngay lập tức đệ trình thông báo chính thức bằng văn bản về việc Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Paris theo Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu", đây là thỏa thuận mang tính bước ngoặt yêu cầu các quốc gia phải nỗ lực hạn chế tình trạng nóng lên toàn cầu.
Đây là lần thứ hai ông Trump rút khỏi Thỏa thuận Paris. Việc một trong những quốc gia phát thải carbon lớn nhất thế giới rút khỏi các cuộc đàm phán về khí hậu là một bước lùi đáng kể đối với các nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn hậu quả của biến đổi khí hậu, chẳng hạn như cháy rừng và các sự kiện thời tiết khắc nghiệt, mặc dù các chuyên gia cho rằng điều đó không có khả năng ngăn chặn động lực toàn cầu hướng tới quá trình phi carbon.
Chính quyền ông Trump cũng tuyên bố "tình trạng khẩn cấp về năng lượng quốc gia" để mở rộng sản xuất nhiên liệu hóa thạch của Mỹ. "Chúng ta sẽ... xuất khẩu năng lượng của Mỹ trên toàn thế giới", ông Trump phát biểu vào lễ nhậm chức.
Động thái này đã khiến nhiều người lo ngại vì nó có thể dẫn đến việc sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch hơn, làm giảm nỗ lực cắt giảm phát thải carbon trên toàn cầu. Nhưng một số chuyên gia đã đặt câu hỏi về mức độ thúc đẩy mở rộng sản xuất dầu khí trong ngành khi Mỹ hiện đã là quốc gia sản xuất nhiên liệu hàng đầu thế giới. Dù thế nào đi nữa, chính sách của Trump sẽ có khả năng ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ toàn cầu.
