Ngân hàng đã phát hành TPDN riêng lẻ nhiều nhất trong quý 3/2023
Theo số liệu tổng hợp của VNDIRECT, trong quý III/2023 có 88 đợt phát hành TPDN trong nước thành công với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 100.163 tỷ đồng, gấp gần 2,6 lần so với quý II/2023 và tăng 50% so với cùng kỳ.
Trong đó, có 80 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành đạt 88.715 tỷ đồng, chiếm 88,6% tổng giá trị phát hành; và 8 đợt phát hành ra công chúng với giá trị phát hành đạt 11.447 tỷ đồng, chiếm 11,4% tổng giá trị phát hành (số liệu được tổng hợp trên trang thông tin của HNX công bố tới ngày 3/10/2023).
 |
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2023, tổng giá trị phát hành TPDN đạt khoảng 167.983 tỷ đồng, giảm 32,6% so với cùng kỳ; trong đó tổng giá trị các đợt phát hành riêng lẻ đạt khoảng 147.180 tỷ đồng, giảm 38,9% so với cùng kỳ; tổng giá trị phát hành công chúng đạt 20.803 tỷ đồng, tăng 141,4 % so với cùng kỳ.
Báo cáo cho biết, hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ có sự phục hồi tích cực trong quý III/2023, khi cao gấp gần 2,7 lần so với quý II/2023 và tăng 36,2% so với cùng kỳ. Theo VNDIRECT, sự phục hồi của hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ này đến từ sự gia tăng phát hành của nhóm ngân hàng. Tổng giá trị TPDN riêng lẻ của nhóm ngân hàng phát hành trong quý III/2023 đạt khoảng 47.224 tỷ đồng, chiếm 53,2% tổng giá trị phát hành trong kỳ.
Ông Nguyễn Bá Khương, chuyên gia Khối Phân tích, Công ty Chứng khoán VNDIRECT cho rằng, quy định trong Thông tư 08/2020/TT-NHNN của NHNN về tỷ lệ tối đa vốn huy động ngắn hạn cho vay trung dài hạn của các ngân hàng phải giảm về mức 30% từ mức 34% sẽ có hiệu lực từ ngày 01/10/2023 là một trong những nguyên nhân chính khiến cho hoạt động phát hành TPDN riêng lẻ của nhóm ngân hàng diễn ra tích cực trong quý III/2023 vừa qua (các ngân hàng phát hành TPDN để tăng phần vốn huy động trung và dài hạn).
 |
Các ngân hàng đã phát hành TPDN riêng lẻ nhiều nhất trong quý III/2023 bao gồm: Ngân hàng TMCP Á Châu phát hành 15.000 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Phương Đông phát hành 9.200 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương phát hành 6.000 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt phát hành 4.200 tỷ đồng. Các đợt phát hành lớn của nhóm ngân hàng có kỳ hạn phổ biến là 2-3 năm, với lãi suất từ 6,4 - 7,5%.
Cũng theo Báo cáo, bất động sản là nhóm ngành có tỷ trọng phát hành TPDN riêng lẻ lớn thứ 2 trong quý III/2023 với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 29.593 tỷ đồng, chiếm 33,4% tổng giá trị phát hành.
Trong đó, các doanh nghiệp bất động sản đã phát hành nhiều TPDN riêng lẻ nhất bao gồm: Công ty TNHH CAPITALAND TOWER phát hành 4 đợt có tổng giá trị là hơn 12.200 tỷ đồng với lãi suất 1%/năm kỳ hạn 60 tháng (trái chủ có thêm quyền được sử dụng 1 phần hoặc toàn bộ giá trị gốc và lãi trái phiếu để góp vào vốn điều lệ của TCPH), Công ty TNHH Bất động sản Lan Việt phát hành 4.100 tỷ đồng với lãi suất 13,3%/năm kỳ hạn 15 tháng, CTCP Bất động sản BIM phát hành 2.333 tỷ đồng với lãi suất 10,4%/năm kỳ hạn 84 tháng...
Hoạt động mua lại trước hạn có sự chững lại
Báo cáo cho biết, tổng giá trị TPDN được mua lại trước hạn trong quý III/2023 đạt gần 57.259 tỷ đồng, giảm 31,9% so với quý II/2023 và giảm 5,4% so với cùng kỳ. Sau khi tăng mạnh trong quý II/2023 tốc độ mua lại TPDN trước hạn có xu hướng giảm kể từ tháng 8 (số liệu được tổng hợp theo thông tin HNX công bố đến ngày 03/10/2023).
Ngân hàng vẫn là nhóm thực hiện mua lại TPDN trước hạn nhiều nhất trong kỳ. Tổng giá trị TPDN được nhóm ngân hàng mua lại đạt hơn 30.700 tỷ đồng, chiếm 53,6% tổng giá trị TPDN được mua lại trước hạn. So với quý II/2023 mặc dù tổng giá trị mua lại trước hạn của nhóm Ngân hàng đã giảm mạnh (giảm 47%) tuy nhiên đây vẫn là quý có giá trị mua lại cao trong những quý gần đây của nhóm ngân hàng.
VNDIRECT cho rằng, nhu cầu tín dụng yếu cùng với việc lãi suất đã giảm mạnh và thanh khoản hệ thống ngân hàng dồi dào là điều kiện để các ngân hàng duy trì tích cực hoạt động mua lại trước hạn các lô trái phiếu phát hành riêng lẻ của mình trong quý III/2023.
Các ngân hàng đã mua lại nhiều nhất TPDN riêng lẻ trước hạn bao gồm: Ngân hàng TMCP Phương Đông đã mua lại 5.100 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Á Châu đã mua lại 5.000 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt đã mua lại 4.500 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Phát triển thành phố Hồ Chí Minh đã mua lại 2.500 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam đã mua lại 2.100 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP An Bình mua lại 2.100 tỷ đồng ...
 |
Trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp vẫn còn khó khăn, thị trường bất động sản vẫn trầm lắng, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu vẫn tiếp tục tăng lên. Tính đến ngày 03/10/2023, có khoảng 69 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc TPDN theo thông báo của HNX.
“Ước tính, tổng dư nợ TPDN của các doanh nghiệp này khoảng 176,1 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 17,8% dư nợ TPDN toàn thị trường. Phần lớn trong số các tổ chức phát hành này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản”, ông Khương nói.
Thị trường sơ cấp lợi suất phát hành duy trì xu hướng giảm
Trong quý III/2023, Kho bạc Nhà nước (KBNN) đã huy động 67.989 tỷ đồng trái phiếu trên thị trường sơ cấp. Cụ thể, KBNN đã huy động 5.394 tỷ đồng; 26.848 tỷ đồng, 32.250 tỷ đồng, 500 tỷ đồng, 2.997 tỷ đồng trái phiếu tại các kỳ hạn 5 năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm và 30 năm.
Lợi suất trúng thầu duy trì xu hướng giảm ở hầu hết các kỳ hạn kể từ đầu năm 2023. Hiện lợi suất trái phiếu trúng thầu kỳ hạn 10 năm đã giảm về mức 2,36%; giảm 24 điểm cơ bản so với cuối quý II/2023 và giảm 229 điểm cơ bản so với cuối năm 2022. Lợi suất trái phiếu trúng thầu kỳ hạn 15 năm đã giảm về mức 2,59%; giảm 26 điểm cơ bản so với cuối quý II/2023 và giảm 221 điểm cơ bản so với cuối năm 2022.
Tỷ lệ thực hiện của KBNN chỉ đạt 61,8% kế hoạch huy động trong quý III/2023. Lũy kế 9 tháng đầu năm KBNN đã huy động được hơn 244.433,8 tỷ đồng, đạt khoảng 61,1% kế hoạch huy động trong năm 2023.
Trong quý III/2023, Ngân hàng Chính sách xã hội đã thực hiện các đợt huy động đầu tiên trong năm 2023. Tổng giá trị huy động của Ngân hàng Chính sách xã hội đạt 4.450 tỷ đồng với các kỳ hạn 5 năm (500 tỷ đồng), 10 năm (2.000 tỷ đồng), 15 năm (1.950 tỷ đồng). Trong khi Ngân hàng Phát triển chưa thực hiện huy động kể từ đầu năm.
Ông Khương nhận định: “Mặt bằng lãi suất trúng thầu vẫn duy trì ở mức thấp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc huy động của KBNN trong quý cuối cùng của năm 2023 (kế hoạch huy động năm 2023 của KBNN là 400 nghìn tỷ đồng)”.
Trên thị trường thứ cấp, VNDIRECT cho biết, lợi suất giảm và thanh khoản giảm. Theo đó, tổng giá trị giao dịch trên thị trường thứ cấp trong quý III/2023 đạt hơn 365.151 tỷ đồng (số liệu được tổng hợp hết ngày 29/9/2023), tương ứng giá trị giao dịch trung bình/phiên đạt hơn 5.986 tỷ đồng, giảm 11,2% so với giá trị giao dịch trung bình trong quý II/2023 và thấp hơn 22,2% so với giá trị trung bình/phiên của năm 2022.
 |
Giao dịch outright chiếm tỷ lệ hơn 77,5% trong tổng giá trị giao dịch, còn lại gần 22,5% là giao dịch repo. Các nhà đầu tư nước ngoài duy trì bán ròng trong quý III/2023 với giá trị bán ròng là hơn 81 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm khối ngoại bán ròng hơn 4.996 tỷ đồng. Lợi suất trái phiếu trên thị trường thứ cấp trong quý III/2023 vẫn duy trì xu hướng giảm ở tất cả các kỳ hạn.
“Tuy vậy, lợi suất TPCP đã có xu hướng quay đầu tăng trở lại kể từ đầu quý IV/2023. Điều này là do tác động từ việc lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ tăng liên tục thời gian vừa qua kéo theo đà tăng mạnh của chỉ số đồng dolar Mỹ (DXY) gây áp lực lên tỷ giá trong nước. Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã phải phát hành tín phiếu để hút bớt thanh khoản dư thừa khỏi hệ thống nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ tỷ giá và điều này cũng có tác động đến dòng tiền trên thị trường TPCP”, ông Khương nói.
VNDIRECT ước tính, trong quý IV/2023 sẽ có khoảng hơn 53.757 tỷ đồng TPDN đáo hạn, giảm 26,4% so với quý III/2023. Trong đó, Bất động sản là nhóm có tỷ trọng lớn nhất chiếm gần 44,2% tổng giá trị trái phiếu đáo hạn, đứng thứ 2 là nhóm Tài chính – Ngân hàng với tỷ lệ chiếm 39,5% tổng giá trị đáo hạn. Áp lực đáo hạn sẽ hạ nhiệt trong quý IV/2023 và quý I/2024 và sau đó sẽ tăng mạnh trở lại trong quý II/2024.
