Bà có thể giải thích lý do tại sao gần đây TTLK liên tục mắc lỗi về tính "room" cho nhà ĐTNN ở một số mã cổ phiếu?
Do lịch sử để lại, TTLK chi nhánh TP. HCM và TTLK có hệ thống riêng, vừa rồi chúng tôi mới nâng cấp để hai bên có hệ thống, quy trình chung. Vì vậy, trong thời gian chuyển đổi, tại chi nhánh TP. HCM vẫn có một số khâu làm bằng tay và lỗi xuất phát ở những thao tác thủ công này, do bản thân nhân viên của TTLK chứ không liên quan đến hệ thống.
Cụ thể, với trường hợp của STB, ngày 21/8 là ngày giao dịch đầu tiên của số cổ phiếu phát hành thêm, do STB là mã duy nhất có room 30% trong khi các mã khác đều là 49% nên nhân viên TTLK đã lơ đễnh xác nhận nhầm là 49% như các mã khác, sai sót này khiến room dành cho nhà ĐTNN vượt tỷ lệ quy định 0,14%.
Với ABT và ITA, sai sót cũng liên quan tới cổ phiếu phát hành thêm. Số liệu về số lượng cổ phiếu nhà ĐTNN đăng ký đặt mua do bộ phận Đăng ký tại chi nhánh tổng hợp và sau đó chuyển sang bộ phận Lưu ký (là phòng chịu trách nhiệm tính toán số hiệu chỉnh tỷ lệ nắm giữ của nhà ĐTNN) bằng tay. Trường hợp cổ phiếu ABT, nhân viên đã chuyển nhầm số liệu nhà ĐTNN đã đặt mua cổ phiếu phát hành thêm là 177.444 cổ phiếu thay vì số liệu đúng là 1.217.444 cổ phiếu, lệch hơn 1 triệu cổ phiếu khiến tỷ lệ nắm giữ của họ tại ABT vượt gần 3% so với tỷ lệ được phép (room điều chỉnh tại ngày 5/9). Trường hợp của ITA, số cổ phiếu đăng ký là 6,2 triệu thì bị nhầm thành 4,2 triệu, do vậy số cổ phiếu nhà ĐTNN được mua là 13,9 triệu đã bị tăng lên thành 15,9 triệu.
Số cổ phiếu nhà ĐTNN mua vượt so với quy định sẽ xử lý ra sao, thưa bà?
Nhà đầu tư vẫn được chấp nhận các giao dịch như vậy và sẽ để thị trường điều chỉnh dần về tỷ lệ đúng theo quy định sau khi ĐTNN bán cổ phiếu ra.
Dư luận lo ngại, ngoài nhầm room có thể sẽ có sai sót khác. Vậy TTLK có biện pháp gì để hạn chế tình trạng này?
Trường hợp của STB, sai sót xảy ra chúng tôi đã phát hiện ngay và đã phối hợp với Sở GDCK TP. HCM xử lý bằng cách yêu cầu các CTCK ngừng lệnh mua của nhà ĐTNN, còn ABT và ITA sai sót xảy ra từ trước, qua đợt đối chiếu định kỳ toàn bộ các mã chứng khoán giữa TTLK và Sở mới phát hiện ra nhầm lẫn. Theo thông lệ, cứ cuối ngày TTLK chi nhánh TP. HCM sẽ cập nhật dữ liệu về giao dịch, tính toán số hiệu chỉnh tăng (do giao dịch bán chứng khoán tại ngày T+3) chuyển sang Sở để Sở tính khối lượng được phép mua của nhà ĐTNN (current room). Qua sự việc này, TTLK sẽ rút kinh nghiệm, thống nhất lại quy trình phối hợp với Sở để kiểm soát chặt chẽ việc cập nhật thông tin về khối lượng giao dịch được phép của nhà ĐTNN.
Nhiều nhà đầu tư vẫn kêu ca về việc cổ phiếu của họ lưu ký chậm?
Quy trình lưu ký chứng khoán đã được cải tiến, rút gọn khâu thông qua tổ chức phát hành. Tại TTLK, chúng tôi quy định, nếu hồ sơ lưu ký của nhà đầu tư do các CTCK lập và nộp lên TTLK đầy đủ, hợp lệ thì chứng khoán sẽ được thực hiện lưu ký trong vòng 01 ngày làm việc, trường hợp hồ sơ có sai sót chúng tôi sẽ trả lại ngay. Trên mỗi bộ hồ sơ đều có lưu ngày gửi đến TTLK. Những trường hợp lưu ký chậm, nhà đầu tư có thể yêu cầu CTCK giải thích, sai sót có thể do hồ sơ lập chưa đầy đủ và hợp lệ hoặc có một số trường hợp là do sai sót về thông tin của người sở hữu như sai họ tên, sai số CMT… Đối với các sai sót về thông tin người sở hữu, chúng tôi chỉ thực hiên điều chỉnh về thông tin người sở hữu tại TTLK khi có yêu cầu bằng văn bản của tổ chức phát hành.
Tới đây, thực hiện lưu ký cho hàng nghìn công ty đại chúng, Trung tâm đã chuẩn bị như thế nào để tránh quá tải?
Hệ thống lưu ký cổ phiếu niêm yết với hệ thống lưu ký của các công ty đại chúng sẽ tách biệt hoàn toàn để tránh rủi ro. Theo phương án chúng tôi trình UBCK và Bộ Tài chính, về cơ bản quy trình lưu ký và thanh toán bù trừ cổ phiếu các công ty đại chúng tương tự như cổ phiếu niêm yết. Dự kiến, khoảng tháng 1/2008 sẽ triển khai lưu ký và giao dịch cổ phiếu cho các công ty đại chúng. Quan điểm của chúng tôi là phải xây dựng, thử nghiệm hệ thống thật an toàn rồi mới thực hiện.
