Cung không đủ cầu
Nhìn lại thị trường bất động sản Việt Nam trong 8 tháng đầu năm 2014, ông Trần Ngọc Quang, quyền Tổng thư ký VNREA cho rằng, sự tham gia mạnh mẽ của các tổ chức, doanh nghiệp, chuyên gia bất động sản; sự quyết liệt của Chính phủ và các cơ quan liên quan trong việc đơn giản hóa các thủ tục cho doanh nghiệp và người dân, tạo điều kiện thuận lợi, ưu đãi hơn khi mua nhà ở xã hội…, đã tạo nền tảng cho sự hồi phục bước đầu của thị trường.
Giá bất động sản được đánh giá đã chạm đáy, thu hút không chỉ những người có nhu cầu nhà ở mà cả các nhà đầu tư bỏ tiền vào kênh bất động sản. Các nhà đầu tư nước ngoài cũng bắt đầu quan tâm hơn đến cơ hội đầu tư vào bất động sản Việt Nam. Thời gian qua, đã có hàng loạt sự kiện, hội thảo thu hút đầu tư được tổ chức với sự tham gia đông đảo của các nhà đầu tư. Chẳng hạn như hội thảo về bất động sản của BIDV với các đối tác từ Nhật Bản; hội thảo về thị trường bất động sản Việt Nam 20 năm nhìn lại và 2 năm hướng tới do Phòng Thương mại và Công nghiệp Australia tổ chức; Hội thảo của Hiệp hội MBVA Ấn độ kết hợp với Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam… đều thu hút sự quan tâm cao
Đặc biệt, theo ông Quang, trong tháng 8, phân khúc nhà ở có giá từ khoảng 900 triệu đồng đến 2 tỷ đồng, diện tích trên dưới 80 m2 thu hút nhiều sự quan tâm và đang là hàng hóa có sức cầu mạnh nhất. Điều đó được thể hiện qua kết quả giao dịch tăng mạnh sau hội chợ triển lãm bất động sản trên dưới 1 tỷ đồng tại TP. HCM. Tại Hà Nội, phân khúc này thậm chí cung không đủ cầu. Đối với một số các phân khúc khác như nhà chung cư cao cấp ở các dự án đã hoàn thiện xong hạ tầng kỹ thuật, hoàn chỉnh hạ tầng xã hội và đã đi vào vận hành đều có giao dịch tương đối tốt.
Tuy nhiên, ông Quang cũng lưu ý, hơn 70% vốn đầu tư kinh doanh bất động sản của Việt Nam đến từ khu vực ngân hàng, 65% tài sản đảm bảo vốn vay là bất động sản. Vì vậy, dù quy mô thị trường bất động sản chưa phải là lớn so với các nước khác trong khu vực, điều này cũng thể hiện tính phát triển thiếu bền vững của thị trường bất động sản nói chung và tính dễ tổn thương của các chủ đầu tư nói riêng.
Nhiều quy định mới hỗ trợ thị trường
Theo đánh giá của VNREA, trong tháng 8/2014, nhiều quy định có hiệu lực thi hành sẽ tác động tích cực đến thị trường bất động sản. Chẳng hạn như quy định cho phép chuyển nhượng dự án xã hội hóa vì lý do khách quan không thể tiếp tục thực hiện dự án trên đất đã được Nhà nước cho thuê; được ghi nợ tiền sử dụng đất khi hộ gia đình, cá nhân có khó khăn về tài chính. Đồng thời, doanh nghiệp trong kỳ tính thuế có các hoạt động chuyển nhượng bất động sản, dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia thực hiện dự án đầu tư nếu bị lỗ sẽ được bù trừ số lỗ này với lãi của hoạt động kinh doanh...
Bên cạnh đó, Thủ tướng đã ra chỉ thị yêu cầu kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2014 trên phạm vi cả nước. Chỉ thị nêu rõ, việc kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2014 phải đánh giá được chính xác thực trạng sử dụng đất đai của từng đơn vị hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh, các vùng kinh tế và cả nước; làm cơ sở để đánh giá tình hình quản lý đất đai trong 5 năm qua và đề xuất cơ chế, chính sách, biện pháp nhằm tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất của các cấp, nhất là việc lập, điều chỉnh, quản lý, thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong giai đoạn 2016 - 2020.
Ngoài ra, bộ thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai chính thức có hiệu lực từ 30/8/2014 đã bãi bỏ nhiều thủ tục hoặc công đoạn không cần thiết. Cụ thể, đã có quy định về nơi nộp hồ sơ và trả kết quả thực hiện thủ tục hành chính về đất đai đối với từng loại thủ tục. Thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thông qua bộ phận một cửa theo quy định, việc trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính không quá 3 ngày làm việc kể từ ngày có kết quả giải quyết.
Số lượng thủ tục cũng giảm đáng kể, tổng số thủ tục hành chính về đất đai công bố là 41 thủ tục đối với nơi đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai một cấp (giảm 30 thủ tục so với bộ thủ tục đã công bố trước đây), 62 thủ tục đối với nơi chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai một cấp (giảm 9 thủ tục so với bộ thủ tục công bố trước đây).
Với việc triển khai quyết liệt và đồng bộ nhiều chính sách pháp luật mới liên quan đến thị trường bất động sản, ông Quang tin tưởng, sẽ tạo được hành lang pháp lý đủ mạnh và thông thoáng, góp phần thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch hơn trong thời gian tới.
