Không ít nhà đầu tư Việt Nam đang hồi hộp dõi theo các diễn biến liên quan đến TPP, bởi thực tế, kỳ vọng về TPP từng tạo nên hiện tượng tăng giá cho nhiều mã cổ phiếu, xuất phát từ dự báo các DN trong một số ngành nghề sẽ được hưởng lợi từ TPP.
Sau hơn 5 năm đàm phán, ngày 4/2/2016, Bộ trưởng phụ trách thương mại của 12 nước gồm Úc, Brunei, Canada, Chi-lê, Nhật Bản, Malaysia, Mehico, New Zealand, Peru, Singapore, Hoa Kỳ và Việt Nam đã chính thức ký kết TPP. Theo lộ trình cam kết, mỗi nước sẽ có thời gian chuẩn bị 2 năm để thực hiện các quy trình nội bộ, hoàn tất thủ tục để trình Quốc hội tại quốc gia mình phê chuẩn thì TPP mới có hiệu lực. Đồng thời, phải có ít nhất 6 quốc gia trong thành viên chiếm tối thiểu 85% GDP của các quốc gia trong khối phê chuẩn. Như vậy, TPP phụ thuộc rất lớn vào quyết định của Quốc hội tại 2 nền kinh tế lớn nhất trong TPP là Mỹ và Nhật Bản.
Tuy nhiên, thời hạn 2 năm chuẩn bị của TPP lại trùng với thời điểm Mỹ tổ chức bầu cử Tổng thống cho nhiệm kỳ mới. Đến hiện tại, cuộc đua tranh cử đã đi đến giai đoạn cuối cùng và cả hai ứng cử viên sáng giá nhất tại Mỹ lại bày tỏ quan điểm không ủng hộ Hiệp định TPP.
Ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc Phân tích và Tư vấn đầu tư khối Khách hàng cá nhân, CTCP Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho rằng, việc trì hoãn TPP, nếu có xảy ra thì nguyên nhân chính nằm ở phía Mỹ. Phía Việt Nam đã thể hiện thiện chí và hợp tác rất cao trong quá trình đàm phán Hiệp định này.
Cũng theo ông Linh, trường hợp ông Donald Trump thắng cử, tương lai của TPP sẽ khó khăn hơn, còn nếu bà Hillary thắng cử với tỷ lệ sít sao, rất có thể Hillary cũng sẽ dành thời gian để thực hiện các vấn đề ưu tiên khác. Trường hợp bà Hillary thắng cử với số phiếu cao vượt trội mới có hy vọng bà tiếp tục lộ trình TPP mà vị Tổng thống Mỹ đương nhiệm, ông Obama đang thực thi.
Cũng có khả năng ông Obama sẽ quyết liệt và rốt ráo thuyết phục Quốc hội Mỹ thông qua TPP trước khi hết nhiệm kỳ. Tuy nhiên, nỗ lực của ông Obama sẽ không dễ dàng vì Quốc hội Mỹ đã có tín hiệu chờ đợi kết quả bầu cử Mỹ.
Không ít nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam đang dõi theo những diễn biến trên chính trường nước Mỹ, nhất là diễn tiến câu chuyện về TPP. Trước đó, năm 2015, trong bối cảnh giao dịch và thanh khoản của TTCK những tháng đầu năm kém sôi động, thông tin về việc TPP kết thúc đàm phán đã trở thành một yếu tố tích cực nâng đỡ thị trường trong thời gian khá dài. Ngay sau khi thông tin kết thúc đàm phán TPP được công bố, TTCK trong nước đã có thay đổi tích cực.
Trong tuần cuối cùng của quá trình đàm phán TPP, VN-Index tăng 24,5 điểm, đạt mốc 588,02 điểm. Khối lượng giao dịch bình quân toàn thị trường đạt 208 triệu cổ phiếu/ngày, tăng gấp gần 2 lần so với tuần trước đó. Bên cạnh đó, thông tin kết thúc đàm phán TPP cũng khiến cổ phiếu của các DN ngành dệt may, thủy sản, khu công nghiệp, phân phối ô tô… trở nên hấp dẫn hơn với nhà đầu tư. Những doanh nghiệp kinh doanh trong những ngành nghề được cho là hưởng lởi từ TPP đều rục rịch những kế hoạch riêng chuẩn bị cho việc đón đầu làn sóng hội nhập.
Mấy tháng trở lại đây, với nỗi lo TPP có thể bị trì hoãn, các cổ phiếu được cho là hưởng lợi từ TPP đã không duy trì được đà tăng giá. Tất nhiên, ngoài TPP, diễn biến giá cổ phiếu còn chịu ảnh hưởng của nhiều biến số khác, đặc biệt là giá dầu và giá hàng hóa cơ bản (trong đó có giá bông). Theo đó, nếu TPP bị trì hoãn, nhưng giá hàng hóa diễn biến thuận lợi thì các doanh nghiệp sản xuất vẫn có cơ hội tăng trưởng tốt từ nội lực của mình.
Với nhà đầu tư, sẽ rất khó để có cảm nhận rõ ràng rằng, TTCK sẽ tốt hay không nếu không có TPP, nhưng tất cả đều kỳ vọng việc tham gia TPP mang lại một viễn cảnh tươi sáng hơn cho nền kinh tế Việt Nam, triển vọng kinh doanh của nhiều doanh nghiệp sẽ tốt hơn, qua đó ảnh hưởng gián tiếp đến chỉ số của TTCK.
Khi câu chuyện về TPP trở nên không rõ ràng, một số ý kiến lạc quan cho rằng, không có TPP, nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ phát triển vì bên cạnh TPP, nước ta đã và đang tham gia ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương khác, đặc biệt là việc Việt Nam đã tham gia Cộng đồng kinh tế ASEAN và ký hiệp định song phương với Hàn Quốc. Vì thế, câu chuyện bầu cử tại Mỹ cũng như về TPP đáng để nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam dõi theo, nhưng chưa đến mức phải lo ngại, nhất là khi tất cả còn ở phía trước.
Kết thúc phiên giao dịch ngày 18/10, VN-Index phục hồi nhẹ khi tăng 1,07 điểm, lên mức 682,02 điểm. Phiên liền trước, VN-Index giảm 6,05 điểm, về mức 680,95 điểm.
