Mới đây, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) đã quyết định xử phạt một loạt sai phạm của DN mà phổ biến là việc phát hành không xin phép và không đăng ký khi đã trở thành công ty đại chúng (CTĐC).
Theo UBCK, tháng 3/2010, CTCP Thiết kế Công nghiệp Hóa chất đã phát hành cổ phiếu cho trên 100 NĐT để tăng vốn điều lệ từ 9,76 tỷ đồng lên 17,57 tỷ đồng. Đây là đợt chào bán CK ra công chúng khi chưa đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của Luật. UBCK không công nhận trường hợp chào bán kể trên và ra thông báo khuyến cáo để các cổ đông của Công ty được biết và có thể thực hiện quyền lợi liên quan theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
Đây là trường hợp phát hành nhưng không xin phép và UBCK không công nhận kết quả chào bán. Có những trường hợp phạm luật khi phát hành nhưng DN không thể trả lại tiền cho NĐT do đã thực hiện quá lâu và NĐT đã thay đổi nhiều. Đơn cử như trường hợp CTCP Vận tải Xăng dầu Đồng Tháp.
UBCK đã phát hiện, trong năm 2007, DN này đã thực hiện 2 đợt chào bán cổ phiếu ra công chúng, tăng vốn điều lệ từ 18,172 tỷ đồng lên 36,617 tỷ đồng, nhưng không đăng ký với UBCK và phân phối CK không đúng quy định.
Vận tải Xăng dầu Đồng Tháp cũng đã phát hành cổ phiếu thưởng cho 251 cổ đông hiện hữu trong thời gian từ ngày 8/10/2007 đến ngày 25/12/2007, tăng vốn điều lệ từ trên 36,617 tỷ đồng lên trên 43, 674 tỷ đồng, nhưng không công bố thông tin và không báo cáo UBCK trước khi thực hiện việc phát hành.
Ngoài ra, báo cáo tài chính năm 2008 được kiểm toán ngày 25/2/2009 nhưng đến ngày 6/10/2010 Công ty mới gửi UBCK báo cáo tài chính năm 2008, vi phạm Luật CK. UBCK đã có quyết định xử phạt 85 triệu đồng cho những vi phạm kể trên.
CTCP Truyền thông VMG cũng vi phạm Luật CK khi đã trở thành CTĐC và thực hiện việc phát hành tăng vốn mà không báo cáo UBCK và không công bố thông tin. DN này đã bị phạt 160 triệu đồng vì những lỗi trên.
Theo UBCK, trong khoảng 2.000 CTĐC đang hoạt động, khó có thể phát hiện hết những vi phạm của các DN. Phần lớn sai phạm được phát hiện khi CTĐC nộp hồ sơ đăng ký lưu ký CK lên Trung tâm Lưu ký CK (VSD).
Đại diện VSD cho biết, khi nhận hồ sơ lưu ký CK tập trung, đơn vị này sẽ rà soát xem DN thực hiện đủ thủ tục chưa, phát hành có xin phép hay không… Nếu vi phạm, CTĐC phải báo cáo UBCK, chịu hình thức xử lý, sau đó quay lại VSD làm thủ tục lưu ký CK tập trung. Trước sức ép bị xử phạt, do nhu cầu niêm yết, đăng ký giao dịch CK tăng, nên gần đây, nhiều CTĐC thực hiện đăng ký CK với VSD và bị phát hiện.
Hạn chế vi phạm Luật CK đối với DN đứng ngoài sàn đang là thách thức không nhỏ với cơ quan quản lý.