Ảnh: Dũng Minh
Nghị quyết này quy định thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất trên phạm vi toàn quốc đối với các trường hợp sau:
- Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản nhận quyền sử dụng đất; Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất;
- Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất và nhận quyền sử dụng đất;
- Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản được các tổ chức đang sử dụng đất thành lập để thực hiện dự án nhà ở thương mại trên diện tích của cơ sở sản xuất, kinh doanh phải di dời do ô nhiễm môi trường, cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị.
Nghị quyết nêu rõ, việc thực hiện các dự án nhà ở thương mại không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị quyết này mà được thực hiện theo quy định của Luật Đất đai bao gồm: Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản nhận quyền sử dụng đất ở; dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất ở hoặc đất ở và đất khác.
Việc thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án thí điểm được thực hiện thông qua việc chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai. Trường hợp trong phạm vi khu đất, thửa đất thực hiện thí điểm có diện tích đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý nhưng không tách được thành dự án độc lập thì diện tích đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý được đưa vào tổng diện tích đất để lập dự án và được Nhà nước thu hồi để giao, cho thuê cho nhà đầu tư thực hiện dự án không phải thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất, không phải đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất.
Đối với điều kiện thực hiện dự án thí điểm, tại khoản 3 Điều 3 Nghị quyết nêu rõ, tổ chức kinh doanh bất động sản được nhận chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với đất nông nghiệp để thực hiện dự án thí điểm phải được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua.
Các dự án thí điểm phải đáp ứng điều kiện như phạm vi khu đất, thửa đất thực hiện dự án phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị; phạm vi khu đất, thửa đất thực hiện dự án phù hợp với chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt.
Dự án thí điểm cần có tối đa 30% diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất) theo phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai của quy hoạch tỉnh đến 2030.
UBND cấp tỉnh sẽ xem xét, cấp phép cho tổ chức kinh doanh bất động sản nhận chuyển quyền sử dụng đất. Cùng với đó, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải đáp ứng điều kiện về đất đai, pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư.
Các tổ chức kinh doanh bất động sản phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Riêng trường hợp sử dụng diện tích đất quốc phòng, đất an ninh đã được quy hoạch đưa ra khỏi đất quốc phòng, đất an ninh để thực hiện dự án thí điểm thì phải đáp ứng các điều kiện trên và có văn bản chấp thuận của Bộ Quốc phòng đối với đất quốc phòng, Bộ Công an đối với đất an ninh.
Về tiêu chí lựa chọn dự án thí điểm, tại khoản 1 Điều 4 của Nghị quyết quy định tiêu chí lựa chọn dự án thí điểm phải đáp ứng các tiêu chí sau:
Được thực hiện tại khu vực đô thị hoặc khu vực được quy hoạch phát triển đô thị;
Tổng diện tích đất ở trong các dự án thí điểm (bao gồm đất ở hiện hữu và đất dự kiến chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở) không vượt quá 30% của phần diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất ở) theo phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030 đã được phê duyệt;
Không thuộc các dự án quy định tại khoản 4 Điều 67 của Luật Đất đai;
Đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 1 của Nghị quyết này, khu đất thực hiện dự án thí điểm phải không thuộc danh mục công trình, dự án phải thu hồi đất được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua theo quy định tại khoản 5 Điều 72 của Luật Đất đai.
Nghị quyết này được thí điểm trong 5 năm kể từ ngày có hiệu lực.
Trước đó, ngày 24/3/2025, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Thông báo số 133/TB-VPCP Kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp về hai dự thảo Nghị định hướng dẫn hai nghị quyết của Quốc hội liên quan đến đất đai và nhà ở.
Về dự thảo Nghị định hướng dẫn chi tiết Nghị quyết 171/2024/QH15, Phó Thủ tướng thống nhất với ý kiến của Bộ Tư pháp về tên gọi của dự thảo Nghị định.
Phó Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục hoàn thiện các quy định về việc xác định, tính toán mức tỷ lệ 30% quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị quyết đảm bảo rõ, cụ thể và dễ thực hiện; các quy định về lựa chọn các dự án vào Danh mục khu đất dự kiến thực hiện dự án thí điểm đảm bảo công khai, minh bạch, khoa học, khách quan và công bằng.
Đối với các dự án đã thực hiện một phần các trình tự, thủ tục, hồ sơ đầu tư thì cần quy định cho phép kế thừa, sử dụng các trình tự, thủ tục, hồ sơ đã thực hiện.
Về trường hợp đất của doanh nghiệp đã cổ phần hóa, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường hết sức cân nhắc về sự cần thiết, cần đánh giá tác động.
Phó Thủ tướng yêu cầu dựa trên các ý kiến thống nhất tại cuộc họp, đề nghị các bộ, ngành, địa phương, tổ chức liên quan căn cứ phạm vi chức năng, thẩm quyền của mình, khẩn trương triển khai thực hiện ngay khi Nghị định được ban hành, tránh đề nghị, chờ đợi hướng dẫn từ trung ương.
