Chiếm đoạt hơn 8.600 tỷ đồng bằng hình thức phát hành trái phiếu
Vừa qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an công bố kết luận điều tra vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan tới Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng và nhóm đồng phạm có hành vi chiếm đoạt hàng chục ngàn tỷ đồng của nhiều nhà đầu tư thông qua hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN).
Cơ quan này cũng đề nghị truy tố 15 bị can về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, trong đó có ông Đỗ Anh Dũng và con trai Đỗ Hoàng Việt, Phó tổng giám đốc Tân Hoàng Minh.
Quá trình điều tra xác định, từ tháng 7/2021 - 3/2022, ông Dũng và các cá nhân tại Tân Hoàng Minh đã có hành vi gian dối, sử dụng 3 công ty thành viên (Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty cổ phần Đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil, Công ty cổ phần Cung điện Mùa Đông) và các công ty liên quan để phát hành 9 đợt TPDN sai quy định pháp luật, với tổng trị giá 10.300 tỷ đồng.
Để thực hiện các hành vi trên, Đỗ Anh Dũng giao Đỗ Hoàng Việt tìm phương án tài chính duy trì hoạt động của Tập đoàn và có nguồn tiếp tục mua bán các dự án. Việt đề xuất thực hiện phát hành trái phiếu riêng lẻ để huy động vốn và được ông Dũng đồng ý thực hiện.
Cùng với đó, Đỗ Anh Dũng lập Trung tâm Kinh doanh trái phiếu (thuộc Tân Hoàng Minh) và giao Việt chỉ đạo, điều hành việc bán trái phiếu.
Quá trình triển khai, Dũng, Việt và nhóm đồng phạm của các công ty thành viên đã thông đồng với các bị can, đối tượng tại Công ty Kiểm toán Nam Việt - Chi nhánh phía Bắc và Công ty CPA Hà Nội để hợp thức hóa số liệu, làm đẹp báo cáo tài chính các năm 2020 - 2021 của các công ty để có đủ điều kiện phát hành trái phiếu.
Kết quả, đã có hơn 6.600 khách hàng ký hợp đồng mua bán, đầu tư trái phiếu, hợp đồng chuyển nhượng số trái phiếu Tập đoàn Tân Hoàng Minh phát hành và bị chiếm đoạt hơn 8.600 tỷ đồng.
Kiểm tra, xử lý “lỗ hổng”
Một số cá nhân tại Tân Hoàng Minh gồm: Đỗ Hoàng Minh (con trai ông Đỗ Anh Dũng), Phó tổng giám đốc; Lường Thị Phương Mai, Kế toán trưởng Công ty Ngôi sao Việt; Nguyễn Siêu Cương, Kế toán trưởng Công ty Cung điện Mùa Đông có hành vi ký và tham gia một số thủ tục để phát hành các gói trái phiếu; cùng nhiều nhân viên cấp dưới của các công ty cũng có vi phạm. Tuy nhiên, sau khi xem xét hành vi, tính chất, mức độ, cơ quan điều tra không xem xét trách nhiệm hình sự, chỉ kiến nghị xử lý nghiêm về hành chính.
Trong quá trình điều tra vụ án này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an phát hiện nhiều hành vi vi phạm của các cơ quan, tổ chức liên quan và kiến nghị nhiều nội dung nhằm ngăn chặn các lỗ hổng trong quá trình phát hành TPDN.
Cụ thể, kiến nghị Bộ Tài chính xử lý nghiêm về hành chính đối với Công ty Kiểm toán Nam Việt - Chi nhánh phía Bắc; Công ty Thẩm định giá Ecomax; Công ty Định giá VAA; Công ty CPA Hà Nội; Công ty Thẩm định giá Thành Đô và một số kiểm toán viên, thẩm định viên có sai phạm (đình chỉ kinh doanh; thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán, thẩm định giá; thu hồi chứng chỉ hành nghề kiểm toán viên, thẩm định viên...).
Đồng thời, kiến nghị có biện pháp quản lý chứng chỉ hành nghề, đăng ký con dấu pháp nhân, chữ ký kiểm toán viên, thẩm định viên để phòng ngừa các đơn vị, cá nhân lợi dụng chứng chỉ, chức danh nghề thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Cơ quan Cảnh sát điều tra kiến nghị Ngân hàng Nhà nước rà soát tổng thể các ngân hàng thương mại đang cung cấp dịch vụ quản lý tài sản bảo đảm của các gói TPDN riêng lẻ; giám sát dòng tiền luân chuyển qua tài khoản trái phiếu, không để lợi dụng chuyển tiền ra khỏi tài khoản trái phiếu không đúng mục đích phát hành; quy định trách nhiệm của các ngân hàng khi cung cấp các dịch vụ liên quan phát hành trái phiếu.
Ngoài ra, kiến nghị bổ sung, sửa đổi quy định của pháp luật liên quan tới quy định của Luật Phòng, chống rửa tiền; quy định báo cáo về dòng tiền thanh toán qua tài khoản trái phiếu; giám sát dòng tiền; gắn trách nhiệm của ngân hàng thương mại trong việc báo cáo các giao dịch lớn, giao dịch đáng ngờ liên quan đến phát hành TPDN.
