Các nhà đầu tư ngày càng khó hiểu hơn về nền kinh tế toàn cầu và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có khả năng sẽ gặp khó khăn hơn trong việc kiềm chế lạm phát.
Các động thái mâu thuẫn này là do các nền kinh tế ngày càng chuyển sang nhịp điệu riêng của từng nền kinh tế. Châu Âu đang trong thời kỳ suy thoái kỹ thuật, nhưng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) dự đoán lạm phát sẽ kéo dài. Trung Quốc không gặp vấn đề về lạm phát nhưng đang phải gánh chịu hậu quả của việc kéo dài thời gian phong tỏa và bong bóng bất động sản. Nền kinh tế Mỹ đang hoạt động tốt một cách đáng ngạc nhiên và lạm phát đã giảm xuống, nhưng mức tăng giá cơ bản vẫn ở mức cao.
Sự khác biệt ở quy mô toàn cầu đã làm lung lay các loại tiền tệ. Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã suy yếu trong năm nay, điều này sẽ làm cho hàng xuất khẩu của nước này trở nên cạnh tranh hơn, hạn chế nhập khẩu và hỗ trợ nền kinh tế của nước này. Ngoại trừ trường hợp Trung Quốc thực hiện các biện pháp kích thích hoặc can thiệp toàn diện như năm 2009 hoặc sau vụ vỡ bong bóng chứng khoán năm 2015, các thị trường đều có nhịp điệu riêng.
Quan trọng hơn đối với các nhà đầu tư Mỹ là những động thái ở châu Âu, mà ECB đã quyết định tăng lãi suất và Ngân hàng Anh (BoE) dự kiến sẽ quyết định lãi suất vào tuần tới. Điều đó làm tăng lợi suất trái phiếu của các thị trường này và đẩy đồng đô la xuống so với đồng euro và đồng bảng Anh.
 |
Diễn biến đồng đô la |
 |
Diễn biến chỉ số S&P 500 |
Bản thân những động thái như vậy chính xác là những gì sẽ xảy ra. Việc có một loại tiền tệ thả nổi là để các ngân hàng trung ương tự do thiết lập tỷ giá theo các vấn đề mà nền kinh tế của chính họ phải đối mặt. Vấn đề xuất phát từ sự nhạy cảm của các nhà đầu tư đối với sự suy yếu của đồng đô la và sự thúc đẩy niềm tin mà nó mang lại.
Người Mỹ không quen suy nghĩ về các khoản đầu tư của họ bằng các loại tiền tệ khác. Vai trò của đồng đô la với tư cách là đồng tiền dự trữ của thế giới khiến nó trở thành tiêu chuẩn để đo lường giá trị cũng như cho các giao dịch toàn cầu. Đồng đô la vẫn có tác động sâu sắc, nhưng có một tác động mà các nhà đầu tư Mỹ thường bỏ qua.
Khi đồng đô la tăng giá, người Mỹ giàu hơn vì họ có thể mua nhiều thứ nước ngoài hơn với cùng một số tiền. Nhưng gần đây, họ có thể cảm thấy nghèo hơn vì đồng đô la và chứng khoán di chuyển ngược chiều nhau. Trong lịch sử, cả hai chỉ liên kết chặt chẽ với nhau trong các cuộc khủng hoảng, khi đồng đô la được mua như một thiên đường trú ẩn, thì cổ phiếu bị bán mạnh vì rủi ro. Sau năm 2008, mối quan hệ giữa đồng đô la tăng giá và cổ phiếu giảm giá được củng cố và kể từ khi đợt bán tháo cổ phiếu bắt đầu vào năm 2022, mối liên hệ này thậm chí còn mạnh mẽ hơn.
Trong khi đó, khi Fed tăng lãi suất, đồng đô la đã mạnh lên, điều này làm tổn thương chứng khoán Mỹ. Nhưng sau đó ECB và BoE trở nên nghiêm túc về việc tăng lãi suất, đồng đô la bắt đầu suy yếu và thị trường chứng khoán Mỹ bắt đầu tăng giá.
Nếu xem xét chứng khoán Mỹ như cách người châu Âu làm và tính theo đồng euro, chỉ số chứng khoán Mỹ chưa bao giờ giảm 20% và cũng sẽ không định nghĩa như một thị trường giá xuống, cũng như không phục hồi nhiều để có mặt trong một thị trường giá lên mới. Và thực tế, ảnh hưởng lớn nhất xảy ra ở thị trường tiền tệ, chứ không phải cổ phiếu.
Điều này có vẻ như là một kết quả khác nhau và khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn đối với Fed. Về nguyên tắc, lãi suất cao hơn ở châu Âu sẽ làm giảm nhu cầu, bao gồm cả hàng xuất khẩu của Mỹ sang khu vực, đồng thời đẩy lợi suất của Mỹ tăng lên, vì một số nhà đầu tư chuyển sang trái phiếu châu Âu có lãi suất cao hơn. Cả hai điều này đều có hại cho nền kinh tế Mỹ và chứng khoán Mỹ.
Tuy nhiên, chừng nào các nhà đầu tư vẫn tin rằng đồng đô la và chứng khoán di chuyển ngược chiều nhau, thì chỉ riêng đồng đô la yếu hơn cũng có nghĩa là các nhà đầu tư Mỹ cảm thấy giàu có hơn, ngay cả khi họ có cùng sức mua ngoại tệ. Và khi các nhà đầu tư cảm thấy rủng rỉnh có xu hướng vay mượn và chi tiêu nhiều hơn, hỗ trợ nền kinh tế, hoàn toàn ngược lại với sự giảm tốc mà Fed mong muốn. Nó cũng làm tăng khả năng cạnh tranh sản xuất của Mỹ và một lần nữa hỗ trợ nền kinh tế. Nếu Fed không làm bất cứ điều gì, việc tăng lãi suất ở những nơi khác có thể mang lại cho Mỹ một động lực.
Tuy nhiên, đồng đô la yếu đi cũng có tác động tiêu cực ở những nơi khác, bởi sự hội nhập của kinh tế thế giới và rất nhiều quốc gia, cũng như các công ty vay bằng đô la.
Ngay cả khi các nền kinh tế và ngân hàng trung ương khác nhau, hầu hết các thị trường vốn vẫn được liên kết chặt chẽ và liên kết với một lực lượng toàn cầu chung bằng đồng đô la.
