Qua rồi thời mua suất
Năm 2018, anh Tuấn có được một căn nhà ở xã hội tại quận Nam Từ Liêm (gần trường Đại học Công nghiệp Hà Nội) bằng việc mua suất. Thời điểm đó, anh được nhân viên môi giới đảm bảo chắc nịch: “Chắc chắn có căn, khi bốc thăm sẽ được hướng dẫn cụ thể để bốc trúng, nếu không sẽ hoàn tiền”.
Anh Tuấn nhớ lại, thời điểm đó, khi làm việc cùng môi giới, anh được tư vấn và “bày cách” hoàn thiện hồ sơ, từ xin sổ tạm trú KT3 cho đến chứng minh thu nhập…
Ngoài ra, với mức phí 40 triệu đồng, anh chắc chắn “có căn”, nếu nộp 80 triệu đồng thì còn được chọn diện tích theo nhu cầu (quy trình mua nhà ở xã hội gồm 3 bước chính, nộp hồ sơ - đủ điều kiện sẽ được bốc thăm chọn quyền mua do lượng người đăng ký thường vượt xa quỹ căn hộ của dự án, nếu người mua vượt qua được vòng này sẽ tiếp tục bốc thăm lần 2 để chọn diện tích.
Mức 40 triệu đồng như trên là để đảm bảo cho người mua sẽ qua vòng bốc thăm lần 1, mức 80 triệu đồng sẽ đảm bảo cho người mua chọn đúng diện tích. Bởi trên thực tế, nhiều người mua nhà sau khi qua vòng 1, đến vòng 2 sẽ bốc phải căn có diện tích lớn hoặc bé hơn nhu cầu - PV).
Đến thời điểm hiện tại, anh Tuấn được liệt vào nhóm người có kinh nghiệm và nhận được rất nhiều lời hỏi han của người thân về quy trình, thủ tục mua nhà ở xã hội. Tuy nhiên, giá mua suất hiện tại khiến một người từng bỏ tiền để “trúng số” như anh cũng không khỏi giật mình.
 |
Nguồn cung nhà ở xã hội sẽ tăng mạnh thời gian tới. Ảnh: Dũng Minh. |
“Một dự án nhà ở xã hội tại phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm mà người nhà mình từng tìm hiểu được môi giới rao bán suất với giá 400 triệu đồng. Trong khi cơ bản mà nói, ở giai đoạn hiện tại, ‘hên - xui, may - rủi’ hoàn toàn do ‘tay bốc’, chứ các môi giới cũng không thể khẳng định chắc chắn như trước”, anh Tuấn nói và cho biết thêm rằng, khi mua nhà lần đầu, sau khi đóng tiền cho môi giới, anh được hướng dẫn tận tình về cách thức “bốc thăm trúng thưởng”, từ việc con dấu được đóng ra sao trên phong bì, đến màu sắc lá phiếu trúng/phiếu trượt để nhận biết.
Còn hiện tại, các môi giới dù thu tiền bán suất rất cao, bằng cả 1/3 giá trị căn nhà, nhưng cũng không dám đảm bảo cho việc người mua sẽ chắc suất, chứ chưa nói đến việc chọn được diện tích theo nhu cầu như ngày trước.
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, một môi giới từng thực hiện nhiều phi vụ bán suất mua nhà ở xã hội cho hay, giai đoạn hiện tại, các chủ đầu tư cũng cẩn trọng hơn nên khó tiếp cận việc bán suất.
Do đó, kể cả mất tiền cho môi giới thì về cơ bản, việc bốc trúng/bốc trượt vẫn hoàn toàn do người mua thực hiện, các “tín hiệu” hỗ trợ cũng không có.
Bởi vậy, tốt nhất là người mua không nên lãng phí tiền cho các bên mời chào, bởi dù bốc được hay không hoàn toàn do người mua, chứ đội môi giới không thể “cầm tay chỉ việc” như trước. Đó là chưa kể nguy cơ không lấy lại được số tiền hàng trăm triệu đồng nếu bốc thăm không thành công.
Kỳ vọng nguồn cung mới
Ghi nhận từ thực tế thị trường và những người mua nhà lần đầu, điểm chung ,à phóng viên nhận thấy là sau một thời gian dài tiếp cận chưa được với các dự án nhà ở xã hội, thậm chí mất tiền cũng không mua được nhà, nhiều người có nhu cầu đã cảnh giác hơn với việc mua bán suất và thay vào đó là chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng hơn, liên tục tìm kiếm thông tin các dự án chuẩn bị mở bán để nộp hồ sơ. Đặc biệt, việc Chính phủ vào cuộc quyết liệt để đẩy nhanh phát triển các dự án nhà ở xã hội đang mang lại tâm lý tích cực cho người có nhu cầu.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã kêu gọi được 9 ngân hàng đăng ký khoảng 45.000- 55.000 tỷ đồng để cho vay nhà ở xã hội trong thời gian 15 năm với lãi suất thấp hơn khoảng 1-3%/năm so với lãi suất thông thường. Đây sẽ là nguồn tín dụng quan trọng, là dòng “vốn mồi” để các doanh nghiệp và người mua nhà thuận lợi hơn trong tiếp cận nhà ở thời gian tới.
Đến thời điểm hiện tại, nhiều chủ đầu tư lớn đã rốt ráo vào cuộc và cam kết triển khai dự án, có thể mang tới nguồn cung lớn cho thị trường thời gian tới. Đơn cử, Vingroup cho hay, sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao trong lĩnh vực nhà ở xã hội. Tập đoàn này đã đăng ký từ nay đến năm 2030 sẽ xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội.
Hay với Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD), tính đến thời điểm hiện tại, doanh nghiệp này đã hoàn thành bàn giao, đưa vào sử dụng khoảng 3.500 căn nhà ở xã hội. Từ nay đến năm 2026, HUD sẽ triển khai thêm 2.800 căn và hướng tới mục tiêu 17.500 căn đến năm 2030.
Một cái tên khác là Tổng công ty Viglacera đang thực hiện 10 dự án nhà ở xã hội với tổng số 17.200 căn, đã bàn giao cho TP. Hà Nội 5.500 căn đi vào sử dụng. Còn theo đại diện Hoàng Quân Group, doanh nghiệp này đã đăng ký thực hiện 50.000 căn nhà ở xã hội từ năm 2022 đến năm 2030 và hiện đang triển khai xây dựng chuỗi 24 dự án nhà ở xã hội với quy mô hơn 35.000 căn…
Cùng với sự vào cuộc của các doanh nghiệp, 2 địa phương lớn nhất cả nước là Hà Nội và TP.HCM cũng cho thấy những quyết tâm lớn để đưa các dự án nhà ở xã hội về đích sớm.
Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, theo chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội, cũng như Quyết định 338 của Thủ tướng Chính phủ, trong giai đoạn 2021-2025, chỉ tiêu Chính phủ giao cho UBND Thành phố là có 18.700 căn và phải hoàn thành 16.000 căn theo Quyết định 444 mới đây.
Tính đến hết năm 2024, Hà Nội đã hoàn thành 11.330 căn nhà ở xã hội và đưa vào sử dụng. Trong năm 2025, tiếp tục hoàn thành 8 dự án đầu tư với khoảng 4.670 căn.
Tại TP.HCM, Phó chủ tịch UBND Thành phố Bùi Xuân Cường cho biết, Thủ tướng giao Thành phố trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 tập trung xây dựng 69.300 căn nhà ở xã hội.
Tuy nhiên, trên cơ sở chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã đưa ra từ trước, chỉ tiêu của Thành phố phấn đấu cao hơn là 93.000 căn từ nay đến năm 2030.
Hiện tại, Thành phố có 3 dự án tập trung trong năm 2025, hoàn thành chỉ tiêu 2.874 căn, đồng thời sẽ khởi công 8 dự án với quy mô khoảng 8.000 căn và sẽ chấp thuận chủ trương cho khoảng 5 dự án với quy mô khoảng 20.000 căn hộ.
Một điểm sáng cũng rất được người mua và cộng đồng doanh nghiệp hưởng ứng là các chính sách tín dụng đi kèm.
Về vấn đề này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã kêu gọi được 9 ngân hàng đăng ký khoảng 45.000- 55.000 tỷ đồng để cho vay nhà ở xã hội trong thời gian 15 năm với lãi suất thấp hơn khoảng 1-3%/năm so với lãi suất thông thường. Đây sẽ là nguồn tín dụng quan trọng, là dòng “vốn mồi” để các doanh nghiệp và người mua nhà thuận lợi hơn trong tiếp cận nhà ở thời gian tới.
