Theo thống kê từ hệ thống giám sát của Tập đoàn Bkav, mỗi ngày có tới 13,9 triệu tin nhắn rác được phát tán, đặc biệt vào những kỳ nghỉ Lễ, Tết, số lượng tin nhắn rác tăng đột biến do nhu cầu sử dụng di động tăng cao. Trong khi đó, hệ thống giám sát của các nhà mạng mới chỉ chặn được khoảng 3,3 triệu tin nhắn rác, một con số rất khiêm tốn so với tình hình thực tế.
Tại buổi gặp mặt đầu xuân Bính Thân 2016 tại Bộ Thông tin và Truyền thông, ông Nguyễn Thanh Hải, Cục trưởng Cục An toàn thông tin cho biết, trong dịp Tết Nguyên đán Bính Thân, tỷ lệ tin nhắn rác giảm mạnh so với năm 2015. Các doanh nghiệp đã làm tốt biện pháp ngăn chặn tin nhắn rác, chặn 120.000 thuê bao (nếu so với năm 2015, tăng gấp 4 lần), đồng thời không có khiếu nại chặn nhầm tin gửi.
Thông tin này cho thấy rằng, vấn nạn tin nhắn rác “dội bom” thuê bao dịp Tết Bính Thân đã bị chặn quyết liệt theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son về việc các mạng di động phải lên kế hoạch chống nghẽn mạng và có biện pháp ngăn chặn tin nhắn rác. Tuy đã đạt được thành công bước đầu, nhưng các nhà mạng cũng tỏ ra lo ngại cho những ngày sắp tới khi vẫn phải tiếp tục “chiến đấu” với tin nhắn rác.
Ông Nguyễn Việt Dũng, Tổng giám đốc Tổng công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết, nhằm bảo vệ khách hàng khỏi “vấn nạn” tin nhắn rác, Viettel đã triển khai Viettel Anti Spam, giải pháp chặn tin nhắn rác thông minh đầu tiên được triển khai tại Việt Nam.
Chính thức triển khai hệ thống từ tháng 6/2015 đến nay, trung bình mỗi ngày Viettel chặn được gần 1 triệu tin nhắn rác có đích đến là thuê bao Viettel. Lượng tin nhắn rác gửi đến khách hàng dùng thuê bao Viettel đã giảm tới hơn 90%.
Theo đại diện Viettel, hệ thống này có khả năng tự học các mẫu tin mới do khách hàng cung cấp (qua tổng đài tiếp nhận tin nhắn rác 9198), từ đó cập nhật và phát hiện những thay đổi để “lách luật” của nguồn phát tán. Các tin nhắn sau khi xác định là tin rác, được chặn lại trên hệ thống, không cho phép đi qua trung tâm xử lý tin nhắn. Toàn bộ hoạt động chặn tin nhắn rác đều được thực hiện tự động và mã hóa để bảo mật thông tin theo quy định.
Còn nhà mạng MobiFone thì đã đầu tư và đưa vào sử dụng hệ thống chặn tin rác theo từ khóa với dung lượng đáp ứng 15 triệu thuê bao. Nhà mạng VinaPhone cũng đang áp dụng chặn cả tần suất lẫn cú pháp, từ mức 60 tin/phút giảm xuống còn 30 tin/phút và đang hướng tới 10 tin/5 phút…
Ông Nguyễn Sơn Hải, Phó ban Nghiên cứu thị trường và Phát triển dịch vụ Tổng công ty Vinaphone cho hay, hệ thống chặn tin nhắn của VinaPhone áp dụng các thuật toán với nhiều tiêu chí khác nhau và liên tục thay đổi cho phù hợp với thực tế, tránh việc thuê bao phát tán tin nhắn rác nắm bắt được quy luật chặn tin nhắn rác, nên tỷ lệ xử lý thuê bao nhắn tin rác đảm bảo độ chính xác rất cao. Do vậy, khách hàng có thể yên tâm nhắn tin với số lượng lớn các tin nhắn chúc mừng dịp Tết Nguyên đán, lễ hội, thông báo tập thể… Tuy nhiên, nhà mạng rất khó chặn 100% tin nhắn rác dù áp dụng hệ thống SMS gateway từng phút, từng giây.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, để hạn chế tin nhắn rác trong thời gian cao điểm của Lễ hội Xuân và trong cả năm 2016, các nhà mạng cần siết chặt công tác quản lý thông tin thuê bao di động, quản lý các điểm đăng ký thông tin di động trả trước một cách chặt chẽ, chấm dứt tình trạng mua bán SIM dễ dãi và nghiêm khắc xử lý những doanh nghiệp, cá nhân có hành vi phát tán tin nhắn rác.
Được biết, hiện các đơn vị quản lý, doanh nghiệp và các tổ chức đang đề xuất nhiều phương án ngăn chặn tin nhắn rác như đề xuất hạn mức tin nhắn gửi đi từ một thuê bao di động dự kiến là 5 tin/phút hoặc 20 tin/giờ, hoặc 50 tin/24 giờ; ký hợp đồng với thuê bao trả trước như với thuê bao trả sau; Quản lý kho số chặt chẽ để hạn chế tình trạng mua bán sim đã được kích hoạt và hiện tượng kích hoạt sim hàng loạt…
Tuy nhiên, có thể thấy rằng, rất khó để “diệt tận gốc” tin nhắn rác mà chỉ có thể “hạn chế đến mức thấp nhất”. Nhưng để hạn chế được tin nhắn rác, trách nhiệm không chỉ thuộc cơ quan quản lý nhà nước và các nhà mạng, mà còn cần sự hợp tác tích cực của chính khách hàng và các doanh nghiệp.
