Mexico công xưởng mới của thế giới

Không ít chuyên gia cho rằng việc các doanh nghiệp chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc đang mang lại cơ hội cho những quốc gia châu Á khác, nơi có giá nhân công rẻ hơn như Bangladesh, Myanmar và cả Việt Nam.

Tuy nhiên, chi phí nhân công rẻ không phải là lý do quan trọng nhất để các nhà sản xuất “chọn mặt gửi vàng”. Mexico , với nhiều lợi thế cạnh tranh, đang nổi lên là một điểm đến hấp dẫn của nhiều doanh nghiệp. Theo hãng tư vấn Boston Consulting Group, Mexico có thể sẽ đánh bật Trung Quốc ra khỏi vị trí công xưởng của thế giới.

Casabella (Mỹ) là một ví dụ. Robert Moser, Chủ tịch Casabella, cho biết công ty ông đã chuyển hoạt động sản xuất các sản phẩm vệ sinh và thiết bị nhà bếp sang Trung Quốc trong suốt thập kỷ qua. Nhưng nay Công ty phải di cư một lần nữa và lần này là sang Mexico . “Khi nhìn vào tổng chi phí, bạn không thể không làm phép so sánh (giữa Mexico và Trung Quốc)”, Moser nói.

Nhiều công ty đã chuyển cơ sơ sản xuất sang Mexico cho biết chi phí kinh doanh và vận chuyển tại Trung Quốc đang tăng nhanh. Điều này khiến cho Mexico càng trở thành điểm đến hấp dẫn, nhất là đối với những công ty mà thị trường chính của họ là các quốc gia ở Tây bán cầu. Một lợi thế quan trọng khác, theo họ, là Mexico đã ký hiệp định thương mại tự do với hơn 40 quốc gia, nhờ đó đã khiến cho chi phí của họ càng rẻ hơn và hàng hóa của họ dễ tiếp cận hơn với thị trường nước ngoài.

Lợi thế của Mexico không chỉ có thế. Boston Consulting Group đã tổng kết 4 lợi thế chính khiến cho Mexico trở thành đối thủ đáng gờm cho vị trí công xưởng của thế giới:

1. Mexico ký nhiều hiệp định thương mại tự do hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ đã giúp cho hàng hóa Mexico dễ dàng tiếp cận với Mỹ, thị trường lớn nhất thế giới, cũng như thị trường rộng lớn Canada . Mexico đã ký hiệp định thương mại tự do với 44 quốc gia. Con số này còn cao hơn cả số đối tác thương mại tự do của Mỹ (20 đối tác) và Trung Quốc (18) cộng lại. Với lợi thế này, việc đặt cơ sở sản xuất tại Mexico đã và đang trở thành một ý tưởng hấp dẫn đối với các nhà sản xuất.

2. Khu vực sản xuất ở Mexico có một lợi thế rất quan trọng, đó là chi phí năng lượng thấp. Giá khí đốt tại Mexico luôn liên thông với giá khí đốt tại Mỹ, vốn ở mức cực kỳ thấp do nguồn cung dồi dào trên thị trường này. Trong khi đó, Trung Quốc phải trả mức giá khí đốt công nghiệp cao hơn tới 50% đến 170%.

3. Các cụm công nghiệp, đặc biệt trong ngành ôtô và kim khí điện máy, đang tăng nhanh. Mexico đã tạo được sự chuyên nghiệp trong một số ngành và chính điều đó đã khiến cho quốc gia này trở nên hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư. Vì Mexico là một nhà sản xuất ôtô chính của thế giới, với 89 trong top 100 linh kiện, phụ tùng ôtô của thế giới là được sản xuất tại quốc gia này. Các công ty tập trung chủ yếu vào 5 bang của Mexico , nhờ đó đã giảm được chi phí vận tải. Trong lĩnh vực kim khí điện máy, có tới hơn 70% nhà sản xuất có mặt tại quốc gia này.

4. Lương công nhân tại Mexico xưa nay cao hơn Trung Quốc (năm 2000, lương ở Trung Quốc chỉ bằng khoảng 1/4 mức lương của Mexico ). Nhưng với việc mức lương công nhân tại Trung Quốc đang tăng nhanh trong những năm gần đây, khoảng cách này đã ngày càng thu hẹp lại. Đặc biệt, nếu tính tới năng suất lao động, mức lương ở Mexico còn thấp hơn nữa. Theo Boston Consulting Group, lương công nhân khu vực sản xuất của Mexico (đã được điều chỉnh theo năng suất lao động) dự kiến sẽ thấp hơn 30% so với tại Trung Quốc vào năm 2015.

Trước những lợi thế vượt trội của Mexico, Việt Nam, nếu muốn đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài, cần phải gia tăng sức hút của mình là một quốc gia có nền sản xuất chuyên nghiệp, chứ không thể mãi dựa vào giá nhân công rẻ.