Theo cáo trạng, CTCP Môi trường và Công trình đô thị Hà Nam được thành lập năm 2008, do Trần Văn Hà (SN 1953) làm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty; Mai Thị Búp (SN 1958) là Phó giám đốc và Trần Thị Bắc (SN 1960) là Kế toán trưởng.
Công ty có 63,18% vốn của UBND tỉnh Hà Nam. Từ năm 2012 – 2016, cơ cấu vốn thay đổi và đến năm 2016, UBND tỉnh thoái vốn với giá 6,2 tỷ đồng.
Năm 2008, Công ty được giao là chủ đầu tư xây dựng khu nhà ở thuộc Khu đô thị Liêm Chính. Năm 2009, UBND tỉnh có quyết định cho phép Công ty đầu tư dự án hạ tầng kỹ thuật.
Để thực hiện dự án, Công ty đã huy động vốn bằng hình thức vay, góp vốn của các cá nhân trong và ngoài công ty. Số tiền huy động hơn 64 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi thực hiện dự án, bị cáo Trần Văn Hà đã chỉ đạo cấp dưới lấy từ quỹ Công ty hơn 2,4 tỷ đồng.
Sau khi có nguồn thu, Trần Thị Búp lấy tiền chênh lệch để thu hoàn ứng các khoản đã lấy từ quỹ.
Năm 2012, UBND tỉnh phê duyệt phương án thu tiền sử dụng đất, giao cho công ty kinh doanh 17.269,3 m2 đất. Khu đất trên chia thành 188 lô, với giá phê duyệt tùy từng vị trí từ 4 triệu đồng – 12 triệu đồng/m2.
Trần Văn Hà họp HĐQT và ban hành nghị quyết kinh doanh diện tích đất được giao. Cùng năm đó, UBND tỉnh có công văn đề nghị công ty chuyển giao đất cho chủ đầu tư thứ cấp 80 hộ là cán bộ, công nhân viên mua lại theo danh sách đã được xét duyệt. Trần Văn Hà thống nhất cùng cấp dưới giá chuyển nhượng lô đất trên là 1 triệu đồng/m2 (thấp hơn giá phê duyệt) và thu thêm 750.000 đồng/m2. Tổng số tiền thu được là 26,5 tỷ đồng.
Số 108 lô đất còn lại, công ty chuyển nhượng cho những người đã góp vốn, thu số tiền 78,7 tỷ đồng. Khi ký hợp đồng chuyển nhượng, Trần Văn Hà thống nhất và chỉ đạo nhân viên kế toán ghi số tiền chuyển nhượng và thu về theo đúng giá đất đã phê duyệt là 66,5 tỷ đồng.
Tổng số tiền thu được từ việc chuyển nhượng 188 lô đất là hơn 105,3 tỷ đồng song các bị cáo để ngoài sổ sách số tiền chênh là 12,1 tỷ đồng. Số tiền này sử dụng đã chi bù tiền đất cho các trường hợp là cán bộ, công nhân viên đã mua với giá thấp hơn và chi quan hệ với các sở, ngành…. 9,9 tỷ đồng. Số tiền 2,2 tỷ đồng còn lại, bị cáo Hà chỉ đạo chia thưởng cho các thành viên HĐQT Công ty, mỗi người 500 triệu đồng.
Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Trần Văn Hà 5 năm tù, Mai Thị Búp 4 năm tù, Trần Thị Bắc 3 năm 6 tháng tù.
Về trách nhiệm dân sự, sau khi đối trừ tiền đã nộp, HĐXX buộc bị cáo Hà phải bồi thường số tiền 4,4 tỷ đồng; bị cáo Búp là 2,95 tỷ đồng; bị cáo Bắc là 3 tỷ đồng.
Tại thời điểm xảy ra vụ án, UBND tỉnh Hà Nam giữ 43,18% vốn điều lệ. HĐXX thấy rằng, mối quan hệ giữa các cổ đông là nội bộ công ty nên không xem xét giải quyết số tiền các bị cáo đã bồi thường cho công ty trong vụ án này. Nếu có tranh chấp sẽ được giải quyết bằng vụ án khác khi có yêu cầu.
