Ngoài ra, băn khoăn của cổ đông và nhà đầu tư đối với mã cổ phiếu này còn ở việc Công ty dự kiến chuyển nhượng “con gà đẻ trứng vàng” gần như duy nhất của mình.
Doanh thu tăng, lợi nhuận giảm
Nguyên nhân khiến kết quả kinh doanh có phần trái ngược giữa doanh thu và lợi nhuận được doanh nghiệp này công bố cách đây không lâu chủ yếu do các khoản chi phí quản lý tăng chóng mặt. Trong kỳ, LIG ghi nhận chi phí quản lý doanh nghiệp tăng hơn 13 tỷ đồng do các khoản chi phí đột biến phát sinh trong quý IV/2020.
Trong khi đó, mặc dù doanh thu tài chính tăng hơn 49 tỷ đồng so với năm trước đó, nhưng do chi phí tài chính tăng vọt hơn 77 tỷ đồng lên hơn 184 tỷ đồng đã bào mòn vào lợi nhuận của doanh nghiệp. Đặc biệt, chỉ riêng chi phí lãi vay đã tăng gần 40 tỷ đồng trong năm 2020. Tính riêng trong kỳ, các khoản vay và nợ thuê tài chính của LIG tăng khá mạnh, nhất là các khoản vay và nợ thuê tài chính dài hạn, tập trung chính vào khoản vay hơn 700 tỷ đồng tại công ty con là Công ty TNHH MTV Điện mặt trời Quảng Trị.
Lợi nhuận sụt giảm khiến các chỉ số hiệu suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) và vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân năm 2020 của cổ phiếu LIG chỉ đạt lần lượt 0,11% và 0,88%, giảm mạnh so với mức 0,45% và 2,96% của năm 2019. Trong đó, ROA có mức giảm nhiều hơn ROE do quy mô tổng tài sản tăng tới gần 1.957 tỷ đồng (tương đương mức tăng 48% so với cùng kỳ) lên hơn 6.027,1 tỷ đồng, trong khi quy mô vốn chủ sở hữu chỉ tăng gần 246 tỷ đồng.
Trong phần thuyết minh, tổng tài sản của LIG trong năm vừa qua tăng phần lớn là do gia tăng mạnh ở các khoản phải thu ngắn hạn của khách hàng và hàng tồn kho, trong khi khoản phải thu khách hàng gia tăng gần 86 tỷ đồng, các khoản trả trước của người bán tăng gần 124 tỷ đồng, đồng thời các khoản phải thu ngắn hạn khác cũng tăng lên hơn 901,5 tỷ đồng.
Các khoản phải thu khác được Công ty ghi nhận tập trung khá nhiều vào một loạt công ty mang thương hiệu Licogi 13 và một số đơn vị là công ty con và công ty thành viên của doanh nghiệp này. Đáng chú ý, một loạt doanh nghiệp trong số các khoản nợ phải thu từ khách hàng này cũng chính là các chủ nợ của LIG với những khoản cho vay ngược lại Công ty mẹ khá lớn.
Chẳng hạn, trong kỳ, LIG có khoản phải thu khác với công ty con cùng tên là Công ty cổ phần Licogi13 khá lớn, lên tới hơn 864,8 tỷ đồng; trong khi ở chiều ngược lại, LIG cũng đang vay nợ công ty này hơn 366,1 tỷ đồng. Chưa kể, ở khoản phải trả người bán, LIG cũng ghi nhận số dư theo thuyết minh báo cáo tài chính với Công ty Licogi13 là hơn 198,11 tỷ đồng.
Ngoài ra, hoạt động giao dịch với các bên liên quan là các công ty con ở cả với tư cách khách hàng - người bán, người bán - khách hàng, con nợ - chủ nợ cũng diễn ra tương tự như Công ty Licogi13 - FC, Công ty Sài Gòn Thành Đạt, Công ty cổ phần Licogi 13 - IMC, Công ty cổ phần Licogi 13 - ICI, Công ty cổ phần Licogi 13 - CMC...
Tính đến cuối tháng 12/2020, nợ phải trả của LIG gấp gần 6,3 lần so với vốn chủ sở hữu, tăng nhẹ so với mức 6 lần của năm 2019. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, trong năm 2020, Công ty đã có một lần tăng vốn điều lệ thông qua phát hành cổ phiếu cho các cổ đông hiện hữu từ hơn 435,98 tỷ đồng lên hơn 648,98 tỷ đồng. Vì vậy, việc tỷ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở hữu tăng mạnh vào thời điểm cuối năm 2020 mang nhiều ý nghĩa cảnh báo cho các nhà đầu tư về mức độ rủi ro trong hoạt động kinh doanh hiện nay của LIG. Nợ phải trả gia tăng cũng tăng áp lực vào khả năng thanh toán của Công ty khi tài sản ngắn hạn nằm chủ yếu trong phải thu ngắn hạn và hàng tồn kho.
Số dư tiền mặt vào thời điểm cuối năm 2020 của LIG đạt hơn 190,7 tỷ đồng, khá “dồi dào” so với chỉ khoảng hơn 34,3 tỷ đồng của năm 2019, được lý giải sau đợt vay vốn từ công ty con và đợt huy động vốn vừa qua. Trong đó, có tới 180,4 tỷ đồng đang được Công ty gửi tại ngân hàng, cho thấy doanh nghiệp này dường như đang đối mặt với vấn đề sử dụng tiền mặt vào đâu để tạo ra hiệu quả về dài hạn. Trong quá khứ, LIG rất hiếm khi tồn dư quỹ tiền mặt lớn, bởi sau các đợt huy động vốn qua trái phiếu hoặc cổ phiếu sẽ rất nhanh được góp cho bên thứ ba.
Thấp thỏm chờ kế hoạch 2021
Số liệu tài chính quý IV/2020 và cả năm 2020 của LIG nêu trên mới là số liệu ban đầu do Công ty tự lập và nhà đầu tư sẽ phải chờ báo cáo tài chính có kiểm toán năm 2020 mới có thể biết rõ hơn trong hoạt động tài chính của doanh nghiệp này còn có vấn đề gì nổi lên nữa hay không.
Do đó, trước mắt, thị trường đang chờ đợi thông tin chính thức xung quanh kỳ họp Đại hội đồng cổ đông bất thường mà Ban lãnh đạo LIG vừa thông qua nghị quyết cách đây không lâu. Trong đó, nội dung đáng chú ý nhất là thông tin chốt danh sách cổ đông để chuyển giao Nhà máy Điện mặt trời LIG Quảng Trị sang Công ty TNHH MTV Điện mặt trời Quảng Trị và thông qua việc chuyển nhượng vốn góp của LIG tại công ty này.
Dự án điện mặt trời nói trên được triển khai trên địa bàn xã Gio Thành, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị với tổng mức đầu tư 1.125 tỷ đồng có diện tích gần 60 ha, công suất định mức là 49,5 MWp và LIG từng đặt rất nhiều kỳ vọng vào dự án này. Dự án bắt đầu đóng điện và phát điện thương mại từ tháng 5/2019 và Ban lãnh đạo LIG cho biết, kể từ khi được hoàn thành và đưa vào khai thác đến nay, nhà máy luôn vận hành ổn định, sản lượng điện bình quân hàng tháng vượt 5%, doanh thu vượt 6,27% so với công suất thiết kế.
Đây là dự án điện mặt trời đầu tiên được hoàn thành tại tỉnh Quảng trị và góp phần chuyển dịch cơ cấu ngành nghề hướng đến mảng đầu tư về lĩnh vực năng lượng tái tạo của LIG. Tuy nhiên, với việc ra quyết định chuyển nhượng lại vốn tại Nhà máy Điện mặt trời Quảng Trị, áp lực về doanh thu và lợi nhuận đặt ra với LIG sẽ còn nặng nề hơn, nhất là khi 2 trụ chính là bất động sản, xây dựng đang chịu tác động rất lớn bởi sự trầm lắng của thị trường nói chung.
Ngày 15/1/2021, Công ty cổ phần Sông Nhiệm 3 - công ty con thuộc hệ thống LIG, chủ đầu tư dự án Thủy điện Sông Nhiệm 3 - đã tổ chức lễ ngăn sông công trình trên địa bàn xã Niêm Sơn, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang.
Đối với công trình Thủy điện Sông Nhiệm 3, LIG đã đưa vào danh mục dự án tập trung nguồn lực đầu tư trong năm 2021. Tuy vậy, mảng năng lượng luôn được đánh giá là mảng có vốn đầu tư lớn và thời gian thu hồi vốn tương đối dài, chưa phải là “cứu cánh” trong ngắn và trung hạn với doanh nghiệp.
