Những nhân tố này được kỳ vọng sẽ tạo nên nhiều điểm mới trong hoạt động quản trị, điều hành của các DN năm nay.
Ông Nguyễn Ðoan Hùng, nguyên Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã về hưu từ năm 2013, hiện đang là thành viên HÐQT CTCP Chứng khoán Phú Hưng vừa trúng cử vào HÐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Masan (Masan Group - MSN).
Tại Công ty cổ phần ô tô Trường Hải (Thaco), Ðại hội vừa kết thúc bầu ông Lee Yong Bum, Trưởng bộ phận đầu tư trực tiếp nước ngoài Techcombank vào HÐQT. Ông Lee Yong Bum sẽ phụ trách quản trị tài chính kế toán, tín dụng và quan hệ với các ngân hàng của Thaco.
Doanh nhân Ðặng Hồng Anh của Tập đoàn Thành Thành Công thì tham gia làm thành viên HÐQT độc lập tại Tập đoàn Hòa Bình (HBC). Trong khi đó cách đây 1 tháng, ông Ðào Thế Vinh, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của chuỗi nhà hàng Golden Gate vào vị trí Thành viên HÐQT độc lập tại Công ty Thế giới Di động.
Ðầu tháng 5 tới, Ðại hội đồng cổ đông của Công ty cổ phần phát triển Nhà Thủ Ðức sẽ bầu bổ sung thành viên HÐQT là ông Trần Ðắc Sinh, nguyên là Chủ tịch Sở Giao dịch chứng khoán TP. HCM…
Xu hướng bầu thành viên HÐQT độc lập đang và sẽ tiếp tục diễn ra xuất phát từ hai nguyên nhân chính.
Thứ nhất là Nghị định 71/2017/NÐ-CP của Chính phủ buộc các DN niêm yết phải có nhân tố thành viên độc lập trong HÐQT.
Thứ hai, bản thân các công ty trong quá trình phát triển cảm nhận được những khoảng hụt trong những lĩnh vực nhất định và để bước vững trên thương trường, không còn cách nào khác là phải bổ sung, tổ chức đội ngũ rường cột thật vững và minh bạch.
Nhìn từ câu chuyện của Thaco gần đây cho thấy, HÐQT mới tăng từ 9 thành viên lên 11 người, trong đó có 6 thành viên mới để đáp ứng nhu cầu chuyển đổi toàn diện sang Tập đoàn đa ngành.
Tại CTCP Thế giới di động, Chủ tịch HÐQT Nguyễn Ðức Tài thì chia sẻ việc mời một CEO trong ngành nhà hàng vào HÐQT vì cần góc nhìn của những người ngoài ngành. MWG không mời một người cùng ngành nghề vì công ty này đang làm tốt nhất, dẫn đầu thị trường…
Nếu trong các năm trước, việc Vinamilk bầu ông Nguyễn Bá Dương, Chủ tịch HÐQT Coteccons làm thành viên HÐQT độc lập hay Coteccons mời ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu Việt Nam làm thành viên HÐQT độc lập là hiện tượng đơn lẻ thì năm nay, điều này đã trở thành xu thế khá rõ nét.
Về hình thức, đa số các thành viên HÐQT độc lập được bầu phù hợp với quy định về thành viên độc lập, nhưng mức độ độc lập thật sự khác nhau tùy từng công ty, nhất là khi các thành viên độc lập này chủ yếu vẫn do các cổ đông lớn, nhóm cổ đông lớn hay các thành viên Ban điều hành mời vào.
Tuy nhiên, điểm tích cực nhìn thấy là các thành viên HÐQT độc lập đều có năng lực, có thể kỳ vọng là động lực mới tại nhiều doanh nghiệp.
Sự thay thế các thành viên HÐQT cũ là người nhà, người nội bộ, người trong ban giám đốc… bằng các thành viên độc lập có trình độ trước tiên giúp nâng cao chất lượng HÐQT trong xây dựng chiến lược, quản trị công ty và giám sát minh bạch hơn việc thực thi chiến lược.
Sơ đồ tổ chức, mô hình quản trị công ty sẽ thay đổi khi HÐQT thành đổi. Ðây là nhân tố quan trọng đối với nhiều doanh nghiệp niêm yết khi mà quy mô doanh nghiệp đã lớn hơn trước rất nhiều, phạm vi lĩnh vực kinh doanh đã mở rộng đòi hỏi quản trị công ty phải đi trước một bước, hoặc chí ít là phải song hành mới có thể phát triển bền vững.