Huy động vốn tăng 4,35%, tín dụng chỉ đạt 2,45%
Thực tế, Việt Nam là một trong số ít quốc gia trên thế giới giữ được mức tăng trưởng dương nửa đầu năm nay, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 lan rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới tất cả mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội toàn thế giới.
Tuy nhiên, số liệu Tổng cục Thống kê cho thấy, tăng trưởng GDP Việt Nam quý II/2020 ước đạt 0,36%, là mức thấp nhất từ năm 2011 đến nay và thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2019 (6,76%).
Lũy kế 6 tháng đầu năm 2020, GDP tăng 1,81%, là mức tăng trưởng 6 tháng thấp nhất từ năm 2011.
Quả vậy, từ phía cung, ngành công nghiệp và xây dựng bị ảnh hưởng bởi sự đứt gãy chuỗi cung ứng và bởi cả thị trường đầu ra (xuất khẩu sang các thị trường chính như Trung Quốc, Mỹ, EU… gặp khó khăn).
Cụ thể, quý II chỉ tăng 1,38%, khiến 6 tháng đầu năm chỉ tăng trưởng 2,98%, thấp hơn nhiều so với mức 8,93% cùng kỳ năm 2019.
Trong khi đó, ngành dịch vụ là ngành chịu tác động trực tiếp và rõ nét nhất do dịch bệnh, suy giảm 1,76% trong quý II (thấp hơn mức tăng 3,27% trong quý I), lũy kế 6 tháng chỉ tăng 0,57%, thấp hơn nhiều so với mức tăng 6,69% cùng kỳ năm 2019 do chịu tác động mạnh do tổng cầu giảm và cũng sẽ mất nhiều thời gian hơn để phục hồi.
Từ phía cầu, các động lực tăng trưởng chính như xuất khẩu, tiêu dùng, đầu tư tư nhân và FDI đều chịu ảnh hưởng tiêu cực trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng trên toàn thế giới.
Tiêu dùng cuối cùng quý II và lũy kế 6 tháng đầu năm 2020 tăng lần lượt 0,04% và 0,69% so với cùng kỳ năm trước (so với mức tăng 7,01% và 7,05% của quý II và 6 tháng năm 2019).
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ quý II và lũy kế 6 tháng đầu năm 2020 lần lượt đạt 1,154 triệu tỷ đồng và 2,380 triệu tỷ đồng, giảm lần lượt 4,6% và 0,8% so với cùng kỳ năm trước (so với mức tăng 1,9% và 11,5% của quý II và 6 tháng năm 2019).
Trong 6 tháng đầu năm 2020, hoạt động doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn với hơn 62.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới (giảm 7,3% so với cùng kỳ năm 2019) với số vốn đăng ký đạt 697.100 tỷ đồng (giảm 19% so cùng kỳ) và hơn 507.200 lao động (giảm 21,8% so cùng kỳ).
Cùng với đó, số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động là 48.000 doanh nghiệp, tăng 129,4% so với cùng kỳ năm trước.
Hoạt động của doanh nghiệp nhìn chung vẫn gặp nhiều khó khăn do gián đoạn chuỗi sản xuất toàn cầu, nhu cầu sản phẩm và dịch vụ giảm do dịch bệnh và gián đoạn hoạt động dịch vụ…
Ngành ngân hàng cũng chịu ảnh hưởng với số liệu của Tổng cục Thống kê cho biết, tính đến thời điểm 19/6/2020, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 4,35%, trong khi tăng trưởng tín dụng chỉ đạt 2,45%. Tốc độ tăng trưởng huy động vốn vượt xa tăng trưởng tín dụng.
Ngân hàng Nhà nước cho biết, tại nhiều địa phương đang có hiện tượng dư thừa nguồn vốn, huy động nhiều hơn cho vay.
Các ngân hàng mong muốn tìm được khách hàng để cho vay, nhưng nhu cầu vay mới chưa nhiều, nghĩa là cho vay ra đang có những khó khăn, trong khi tiền tiết kiệm vẫn đổ về ngân hàng.
Phó tổng giám đốc phụ trách khối nguồn vốn một ngân hàng cổ phần chia sẻ: “Thanh khoản hệ thống ngân hàng liên tục trong tình trạng dư thừa từ đầu năm đến nay, các ngân hàng gặp khó khăn trong hoạt động cho vay, vì vậy lãi suất liên tục giảm”.
Lãi suất sẽ ổn định hoặc giảm nhẹ
BIDV vừa thông báo giảm thêm 0,5%/năm lãi suất cho vay từ ngày 1/7. Kể từ đầu năm đến nay, BIDV đã 3 lần thực hiện giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng với mức giảm từ 2,5-3%/năm.
Đồng thời, BIDV cũng công bố gói tín dụng hỗ trợ khách hàng với quy mô lên tới 93.000 tỷ đồng và đã giải ngân trên 70.000 tỷ đồng cho 5.400 khách hàng với mức lãi suất đang áp dụng giảm 2%/năm so với lãi suất trước thời điểm dịch.
Agribank giảm tiếp 0,2%/năm lãi suất cho vay từ ngày 30/6 nhằm hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Riêng 5 lĩnh vực ưu tiên theo quyết định tại Thông tư 39/2016 của Ngân hàng Nhà nước, sẽ có lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa là 4,8%/năm, lãi suất cho vay trung, dài hạn tối thiểu 7,5%/năm, thấp nhất thị trường hiện nay. Đây cũng là lần thứ 3 Agribank thực hiện giảm lãi suất.
Trước đó, Vietcombank công bố giảm đồng loạt lãi suất tiền vay giai đoạn 3. Cụ thể, Vietcombank giảm 5% số tiền lãi phải trả ngân hàng cho các khách hàng cá nhân có dư nợ vay phục vụ đời sống tại thời điểm trước khi triển khai biện pháp hỗ trợ giai đoạn 3. Thời gian áp dụng mức giảm lãi suất đến hết ngày 31/7.
TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV phân tích, lãi suất giảm nhờ chính sách điều hành chủ động, linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước.
Với chủ trương tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước trong 6 tháng đầu năm đã thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt với các động thái:
Thứ nhất, chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) xem xét cho phép bên vay giãn, hoãn nợ, giảm lãi/phí, không chuyển nhóm nợ, cho vay mới phục vụ sản xuất - kinh doanh...
Thứ hai, khuyến khích các TCTD cung cấp gói tín dụng quy mô 600.000 tỷ đồng với lãi suất cho vay bình quân giảm 0,5-2,5%/năm so với thông thường.
Thứ ba, 2 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành (16/3 và 12/5) nhằm giảm chi phí vốn cho các TCTD, qua đó, gián tiếp giảm lãi suất cho vay khách hàng.
Thứ tư, hỗ trợ thanh khoản cho các TCTD thông qua việc linh hoạt bơm/hút ròng qua kênh thị trường mở.
“Nhờ đó, mặt bằng lãi suất có xu hướng giảm xuống với lãi suất tiền gửi giảm khoảng 0,25-1%/năm ở các kỳ hạn khác nhau; lãi suất liên ngân hàng giảm từ 1,43-3,35 điểm phần trăm so với đầu năm và lãi suất cho vay ổn định ở mức 6-9%/năm đối với ngắn hạn; 9-11%/năm đối với trung và dài hạn”, ông Lực nói và nhận định thêm, trong nửa cuối năm 2020, tình hình sản xuất - kinh doanh của các doanh nghiệp dự kiến vẫn gặp nhiều thách thức trong bối cảnh dịch bệnh vẫn khó lường, chưa kiểm soát được trên phạm vi thế giới.
Tuy nhiên, với các giải pháp hỗ trợ sản xuất - kinh doanh cùng sự quyết tâm cải thiện thể chế, môi trường kinh doanh của Chính phủ và triển vọng hồi phục kinh tế thế giới trong năm 2021 sẽ giúp nhu cầu tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ tăng trưởng trở lại, hoạt động sản xuất, xuất khẩu được khôi phục.
“Dự báo trong 6 tháng cuối năm, lãi suất tiếp tục ổn định hoặc có thể giảm nhẹ (0,25%/năm) nhờ Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng nhằm duy trì thanh khoản cho hệ thống (dư địa tiếp tục giảm lãi suất vẫn còn, song không nhiều trong bối cảnh lạm phát vẫn duy trì ở mức cao và áp lực thâm hụt ngân sách gia tăng). Bên cạnh đó, nhu cầu tín dụng có khả năng phục hồi, dù mức tăng trưởng cả năm sẽ không quá lớn và tỷ giá duy trì xu hướng ổn định”, ôngLực nói.
