Lách luật biến nhà riêng thành chung cư mini

Xây tự do…

Chỉ cần gõ cụm từ “mua chung cư mini ở Hà Nội” trên google là cho ra hàng chục đường link rao bán, cho thuê chung cư mini giá rẻ tại khu vực các quận: Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Bắc, Nam Từ Liêm… với giá trung bình từ 400 - 500 triệu đồng/căn có diện tích từ 30 - 55m2.

Đây là loại hình căn hộ được nhiều đôi vợ chồng trẻ hoặc người có mức thu nhập trung bình hướng tới. Tuy nhiên, đa phần người mua đều rơi vào cảnh “của rẻ là của ôi”, bởi thiếu các thủ tục pháp lý cần thiết của một chung cư.

Đồng thời, chất lượng xây dựng do không có cơ quan nào kiểm soát nên các ông bà chủ tận dụng mọi cách để ăn bớt vật liệu, tiện ích tối thiểu nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

Vợ chồng anh Nguyễn Văn Hóa, công nhân của một nhà máy in tại khu vực Cầu Diễn, Hà Nội, sau nhiều năm tích cóp, anh chị bỏ tiên mua một căn hộ tầng 4 của một khu chung cư mini ở gần chỗ làm với giá gần 400 triệu đồng. Tuy nhiên, chỉ hơn 1 năm dọn về ở, đồ nội thất trong nhà xuống cấp trầm trọng, bản lề long tróc, trần vữa rơi từng mảng.

Tại ngõ 122 đường Vương Thừa Vũ (Khương Đình, Thanh Xuân), người dân ở đây bức xúc phản ánh việc nhà số 6 chuyển đổi từ nhà ở riêng lẻ thành nhà chung cư mini; chủ đất xây vượt quá chiều cao cho phép, trong Giấy phép xây dựng chỉ cho phép 6 tầng nhưng đã xây đến tầng thứ 9.

Chỉ khi người dân thấy đông người đến hỏi mua và đọc được tin rao bán với nội dung “Bán chung cư mini trên mạng”, thì tất cả mới “ngã ngửa” là chủ nhà đã “lách luật”.

Đại diện UBND quận Thanh Xuân cho biết, quận không cấp bất kỳ giấy phép xây dựng chung cư mini nào trên địa bàn. Việc biến tướng từ nhà ở sang chung cư mini là do một số chủ nhà tận dụng đất xây cơi nới để cho thuê hoặc bán. “Ở đây có sự buông lỏng của chính quyền phường”, vị đại diện này cho biết.

Tương tự trường hợp trên, tại địa chỉ số 26 Vân Hồ 3 (Lê Đại Hành, Hai Bà Trưng) là một trong số những chung cư mini được rao bán rầm rộ hiện nay, nhưng cũng theo kiểu lách luật. Và cũng chỉ khi người dân phản ánh thì chính quyền sở tại mới vào cuộc xử lý.

Vì luật chưa rõ ràng

Tại Khoản 2 Điều 46 Luật Nhà ở 2014 quy định: “Hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị phải thực hiện xây dựng, cải tạo nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng và tự chịu trách nhiệm về chất lượng nhà ở.

Trường hợp được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở hữu chung của nhà chung cư theo quy định của Luật này thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó”.

Như vậy, Luật Nhà ở hiện tại không có quy định cụ thể về loại hình về chung cư mini mà chỉ có quy định hướng dẫn về loại hình nhà ở tương tự như trên.

Tuy nhiên, theo quy định tại Khoản 1, Điều 22 Quyết định 37/2015/ QĐ - UBND ngày 18/12/2015 của UBND TP. Hà Nội về đăng ký đất đai, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại Hà Nội thì: “Nhà chung cư mini là nhà ở do hộ gia đình, cá nhân xây dựng có từ hai tầng trở lên và tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng có từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín (có phòng ở riêng, khu bếp riêng, nhà vệ sinh, nhà tắm riêng), có diện tích sàn tối thiểu mỗi căn hộ từ 30m2 trở lên và nhà ở này đáp ứng các điều kiện về nhà chung cư quy định tại khoản 2 Điều 46 của Luật Nhà ở năm 2014”.

Do đó, theo một chuyên gia pháp lý địa ốc, để chung cư mini tách được sổ riêng cho từng căn hộ, công trình phải đảm bảo có Giấy phép xây dựng, xây đúng phép về số tầng được cấp và mật độ xây dựng được cấp, khi công trình hoàn thiện, chủ đầu tư còn phải nộp thuế đầy đủ, đồng thời công trình phải có giấy chứng nhận an toàn chịu lực, hệ thống phòng cháy chữa cháy... Trong khi đó, hiện nay hầu hết chung cư mini đều không đảm bảo các điều kiện này.

Việc để chung cư mini xây dựng tràn lan, tự phát đang tạo ra những rủi ro lớn cho người dân, đặc biệt là những người thu nhập thấp, trong đó trách nhiệm của chính quyền địa phương là không thể phủ nhận. Đồng thời, cơ quan quản lý cần sớm có hướng dẫn rõ ràng đối với loại hình nhà ở này, nhằm đáp ứng phần nào nhu cầu nhà ở cho người có thu nhập thấp ở thành thị hiện nay.