Phiên họp chiều 14/7 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV
Gỡ vướng cho sân bay Long Thành
Cuối tuần qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV, dự kiến diễn ra từ ngày 23/10 đến ngày 30/11/2023 và chia làm 2 đợt như Kỳ họp thứ năm.
Báo cáo công tác chuẩn bị, Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết đã có văn bản thông báo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nội dung điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo Nghiên cứu khả thi Dự án Thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương báo cáo, đề xuất tổng thể toàn bộ các nội dung có liên quan đến triển khai Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ sáu. Trên cơ sở sự chuẩn bị của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, trường hợp đủ điều kiện thì sẽ bố trí vào dự kiến nội dung, chương trình Kỳ họp.
Vẫn theo ông Cường, dự kiến tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 9 dự án luật và cho ý kiến về 8 dự án luật khác; xem xét, quyết định các vấn đề kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2023 và 2024; xem xét các báo cáo đánh giá giữa nhiệm kỳ về thực hiện các kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia và vay, trả nợ công; xem xét các báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết về giám sát chuyên đề, chất vấn của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ tư; giám sát chuyên đề tối cao và các vấn đề quan trọng khác.
“Trong đó, Quy hoạch không gian biển quốc gia là nội dung cần được trình Quốc hội xem xét quyết định để đáp ứng yêu cầu tại Nghị quyết về Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm 2022. Nghị quyết yêu cầu phấn đấu cơ bản hoàn thành việc phê duyệt trong năm 2022 các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050”, Tổng thư ký Quốc hội nhấn mạnh.
“Quy hoạch này không thể nào trì hoãn được nữa”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý.
Về các nội dung khác, đáng chú ý là, tại Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.
Thời gian dành cho việc lấy phiếu tín nhiệm, theo dự kiến của Tổng thư ký Quốc hội, là nửa ngày làm việc, gồm cả việc thảo luận tại các đoàn đại biểu Quốc hội và lấy phiếu tín nhiệm tại hội trường.
Việc lấy phiếu tín nhiệm với các chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn lần này sẽ được thực hiện theo Nghị quyết 96/2023/QH15 về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND hoặc phê chuẩn (sửa đổi Nghị quyết 85/2014/QH13), vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ năm.
Theo đó, Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ: Chủ tịch nước, Phó chủ tịch nước; Chủ tịch Quốc hội, Phó chủ tịch Quốc hội, ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội.
Thuộc diện lấy phiếu còn có Thủ tướng Chính phủ, Phó thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, các thành viên khác của Chính phủ; Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước.
Tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã bầu, phê chuẩn 50 người giữ các chức vụ thuộc diện lấy phiếu tín nhiệm nói trên.
Tuy nhiên, Nghị quyết 96/2023/QH15 quy định không lấy phiếu tín nhiệm đối với người đã có thông báo nghỉ công tác chờ nghỉ hưu hoặc được bầu, bổ nhiệm trong năm lấy phiếu tín nhiệm.
Theo quy định này, thì tại kỳ lấy phiếu tín nhiệm tới, Quốc hội sẽ không lấy phiếu tín nhiệm với Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng do ông Võ Văn Thưởng mới được Quốc hội bầu làm Chủ tịch nước vào ngày 2/3/2023 (trong năm lấy phiếu tín nhiệm).
Lưu ý Kỳ họp thứ sáu có khối lượng công việc rất lớn, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các cơ quan hữu quan nếu có nội dung đề xuất bổ sung vào chương trình kỳ họp thì chậm nhất phải đăng ký trong tháng 7/2023.
“Bắt buộc phải có nội dung về thuế tối thiểu toàn cầu, rà soát văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch biển không thể nào trì hoãn được nữa, còn lại không đăng ký thì thôi. Việc quốc gia đại sự phải chuẩn bị kỹ, chứ bất chợt đưa vào là không nên”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Nêu rõ tại Kỳ họp thứ sáu sẽ thông qua nhiều luật khó như Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi)… đều cần có thời gian để tiếp thu, nên việc bố trí nghỉ giữa hai đợt họp là cần thiết, song Chủ tịch Quốc hội yêu cầu chỉ nghỉ tối đa 9 ngày.
Hai dự luật đường bộ tiến thêm một bước
Đáng chú ý trong công tác lập pháp ở Kỳ họp thứ sáu là sự tái xuất của hai dự án luật được tách từ Luật Giao thông đường bộ năm 2008.
Sau khi chưa nhận được sự đồng tình cao ở Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, hai dự án luật này đã có thêm thời gian chuẩn bị và tại Kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XV đã quyết định bổ sung vào chương trình cho ý kiến tại Kỳ họp thứ sáu (tháng 10/2023) và xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ bảy (tháng 5/2024).
Cả hai dự án luật đều đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trong Phiên họp thứ 24, bế mạc cuối tuần qua.
Điều hành thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, cả hai dự án Luật Đường bộ và Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có liên quan nhiều đến đời sống, sản xuất, sinh hoạt của người dân và quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Hai luật này cũng liên quan nhiều đến trách nhiệm của các bộ, ngành trung ương.
Với Dự án Luật Đường bộ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, luật này liên quan đến nhiều vấn đề như khoa học, công nghệ, ứng phó biến đổi khí hậu, thủy lợi, dữ liệu điện tử. Do đó, việc thẩm tra không thể khoán trắng cho Ủy ban Quốc phòng và An ninh, mà cần có sự tham gia của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính - Ngân sách và Ủy ban Pháp luật theo phạm vi phụ trách để tham gia thẩm tra, tương tự như cách làm với Dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý làm rõ thế nào là hoạt động đường bộ tại phạm vi điều chỉnh, để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật, vì không thể dùng luật này để sửa Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách, Luật Tổ chức chính quyền địa phương hay Luật Thủy lợi được.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quy định rõ để không chồng chéo giữa luật này với Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và các luật khác về phương tiện giao thông đường bộ; rà soát kỹ lưỡng các nội dung quy định về vận tải đường bộ, quản lý nhà nước để bảo phù hợp, thống nhất.
Liên quan đến thẩm quyền quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, Chính phủ đã chỉ đạo tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, chưa thay đổi cơ quan quản lý các công việc này.
Theo đó, Dự thảo luật chỉ quy định nội dung chính sách về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe và những vấn đề mang tính nguyên tắc về quản lý nhà nước đối với công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, không quy định về chức năng, nhiệm vụ của các bộ.
Về quy định rõ cơ quan chịu trách nhiệm quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe trong Dự thảo luật, Chính phủ đã chỉ đạo cơ quan soạn thảo tiếp thu và quy định rõ Bộ Giao thông - Vận tải chịu trách nhiệm về công tác này.
Dự thảo luật quy định, Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải quy định hình thức, nội dung, quy trình sát hạch để cấp giấy phép lái xe; tiêu chuẩn sát hạch viên. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quy định về sát hạch lái xe cho lực lượng quân đội, công an làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.
Khuyến khích tư nhân tham gia làm đường cao tốc
Đường bộ cao tốc rất quan trọng, ít nhất cần có chương riêng ở trong Luật Đường bộ, Dự thảo mới có 3 điều là không tương xứng. Hiện nay, một số tuyến đường cao tốc không đáp ứng yêu cầu, không có làn đường khẩn cấp, có tuyến cho phép cả mô tô, xe máy tham gia, có tuyến cao tốc lưu thông lại thấp hơn cả đường thông thường. Luật Đường bộ cần quy định chặt chẽ về tiêu chuẩn thiết kế, tiêu chuẩn kỹ thuật, quản lý, vận hành, khai thác, về giám sát và kiểm tra, trách nhiệm pháp lý, chính sách hỗ trợ để phát triển đường cao tốc, chính sách nghiên cứu ứng dụng khoa học, công nghệ trong phát triển đường cao tốc và quản lý đường cao tốc, chính sách khuyến khích tổ chức kinh tế tư nhân trong, ngoài nước tham gia xây dựng đường cao tốc.
- Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ