Kirin Capital nhận định tỷ lệ CASA toàn hệ thống sẽ tiếp tục duy trì động lực tăng.
Lãi suất huy động tăng nhẹ, thanh khoản ổn định
Kirin Capital phân tích tính, đến thời điểm hết tháng 7/2024, tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt mức tăng trưởng 5,66% so với con số cuối năm 2023 và cao hơn so với cùng kỳ chỉ đạt mức 4,54%. Song nhìn chung, nhu cầu tín dụng của toàn ngành vẫn ở mức yếu do nền kinh tế vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đồng thời thị trường bất động sản vẫn chưa cho thấy dấu hiệu hồi phục rõ ràng.
Có một điểm chú ý thời điểm hiện tại áp lực tỷ giá hạ nhiệt. Kể từ ngày 11/03/2024, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chính thức khởi động lại kênh hút tiền thông qua tín phiếu sau 4 tháng tạm ngưng. Nguyên nhân là do áp lực tỷ giá trong giai đoạn vừa qua tăng mạnh khiến NHNN phải liên tục điều tiết thanh khoản thị trường bằng việc bơm hút trên thị trường mở, đồng thời bán ngoại tệ trên thị trường ngoại hối. Điều đó đã đẩy lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm có thời điểm lên đến gần 5%. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, dưới sự chỉ đạo tích cực từ NHNN, tỷ giá đã có nhiều dấu hiệu hạ nhiệt và lãi suất liên ngân hàng chỉ còn ở mức 4,37% tại ngày 31/7/2024.
Lãi suất huy động một số ngân hàng đã có dấu hiệu tăng. Kết thúc tháng 7/2024, lãi suất huy động tại một số ngân hàng bắt đầu có dấu hiệu tăng nhẹ, dao động trong mức từ 4,6 - 5,2%/năm. Tuy có tăng nhẹ, song mức lãi suất huy động hiện tại vẫn cách khá xa so với đỉnh lãi suất gần đây được thiết lập vào tháng 1/2023 ở mức 7,4 - 9%/năm. Thêm vào đó, lãi suất huy động hiện tại vẫn đang ở mức rất thấp trong vòng 20 năm trở lại đây.
Ngoài ra, có thể thấy thanh khoản hệ thống ngân hàng đã quay trở lại mức ổn định sau hơn 3 tháng NHNN kiểm soát nhằm ổn định tỷ giá. Điều đó được phản ánh thông qua lãi suất liên ngân hàng bắt đầu hạ nhiệt và tiền gửi của cư dân tiếp tục đi vào hệ thống ngân hàng.
 |
Lãi suất tăng, tiền gửi tiếp tục vào hệ thống ngân hàng. |
Tỷ lệ CASA toàn ngành tăng trưởng tích cực
Mặc dù có sự sụt giảm trong quý I/2024, tuy nhiên theo báo cáo mới nhất quý II/2024 của 27 ngân hàng thương mại niêm yết, tỷ lệ CASA trung bình toàn hệ thống đã tăng trưởng tích cực trở lại ở mức 20,91%, cao hơn quý I/2024 khi chỉ đạt 20,3% và tăng mạnh so với con số 18,2% cùng kỳ năm 2023.
Kirin Capital nhận định, tỷ lệ CASA toàn hệ thống sẽ tiếp tục duy trì động lực tăng trong thời gian tới do mặt bằng lãi suất huy động của hệ thống ngân hàng sắp tới vẫn tiếp tục duy trì ở mức thấp và có thể kéo dài đến hết năm 2024. Đồng thời, nền kinh tế Việt Nam trong 6 tháng đầu năm đều ghi nhận những điểm sáng rất tích cực khi GDP quý II phục hồi mạnh, đạt 6,93% và tính chung 6 tháng đạt 6,42%, cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2023 (3,84%). Điều này sẽ giúp thu nhập của người dân được cải thiện, dẫn đến kích thích chi tiêu nhiều hơn.
Số liệu tổng hợp từ 27 ngân hàng niêm yết trên thị trường có thể thấy, thu nhập lãi và các khoản thu nhập tương tự của ngành đã có sự sụt giảm đáng kể trong quý II/2024 vừa qua khi chỉ đạt 247.680,1 tỷ đồng, giảm 9,4% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, do tỷ suất CASA toàn ngành tăng trưởng tốt như đã đề cập phía trên, đi kèm với lãi suất huy động suy giảm trong giai đoạn qua đã giúp chi phí lãi sụt giảm mạnh 0,5% từ mức 4,9% xuống còn 4,4% trong quý II, đẩy NIM toàn ngành tăng nhẹ từ 3,4% lên mức 3,5%. Chính vì vậy, thu nhập lãi thuần của ngành ngân hàng trong quý vừa qua bất ngờ tăng trưởng mạnh mẽ cao hơn hẳn so với 6 quý trước đấy với mức tăng 19,6% so với cùng kỳ, đạt 128.595,8 tỷ đồng.
Mảng Bancassurance tăng trưởng bất ngờ kéo đà tăng cho thu nhập ngoài lãi
Thu nhập ngoài lãi quý II/2024 của ngành ngân hàng duy trì xu hướng tăng ổn định khi đạt 34.690,7 tỷ đồng (tăng 4,43% so với cùng kỳ). Trong đó, phần gia tăng thêm chủ yếu đến từ hoạt động dịch vụ của ngân hàng, cụ thể là đến từ mảng Bancassurance với mức tăng trưởng 15,5% so với cùng kỳ. Kirin Capital cho rằng, sự phục hồi từ mảng Bancassurance sẽ cần phải theo dõi thêm trong những quý sắp tới do ngành bảo hiểm chỉ vừa mới đi qua thời kỳ khủng hoảng khiến cho niềm tin của người dân vẫn chưa thực sự phục hồi. Bên cạnh đó, NHNN cũng ban hành thêm nhiều quy định chặt chẽ về việc nhân viên ngân hàng thương mại tư vấn Banca, nên mảng này sẽ chưa thể hồi phục trong ngắn hạn.
Cho đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ CIR (tỷ lệ chi phí trên thu nhập) toàn ngành đạt mức 31,7%, chỉ tăng nhẹ 0,1% so với quý trước và giảm mạnh so với mức 34,4% cùng kỳ. Kết quả này có được là nhờ sự chuyển đổi số toàn diện của ngành ngân hàng trong thời gian qua. Nhìn chung, các ngân hàng thương mại lớn vẫn tiếp tục kiểm soát tốt chi phí hoạt động với tỷ lệ CIR thấp hơn trung bình ngành, chỉ còn một số ngân hàng thương mại quy mô bé vẫn đang hoạt động chưa hiệu quả.
 |
DR thuần toàn hệ thống tiếp tục duy trì mức trên 100% kể từ quý I/2022 đến nay. |
Tỷ lệ LDR (Tỷ lệ cho vay trên tổng tiền gửi) thuần duy trì ở mức cao. LDR thuần toàn hệ thống tiếp tục duy trì mức trên 100% kể từ quý I/2022 đến nay, thậm chí ghi nhận mức gia tăng từ 103,69% trong quý I/2024 lên đến 105,68% trong quý II/2024 đối với 27 ngân hàng thương mại niêm yết trên thị trường. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên có thể thấy được là do tốc độ tăng trưởng Tiền gửi của khách hàng không theo kịp tốc tộ tăng trưởng cho vay khách hàng. Đây là một điểm đáng lưu ý đối với ngành ngân hàng do nó ảnh hưởng trực tiếp đến thanh khoản trên hệ thống. Đồng thời nó cũng gây cản trở tới đà tăng trưởng tín dụng toàn ngành do thiếu thanh khoản để cho vay.
Theo thống kê từ những ngân hàng niêm yết, tỷ lệ nợ xấu toàn ngành trong quý II/2024 duy trì ở mức 2,2% và chưa có dấu hiệu suy giảm. Trong đó, nợ nhóm 2 đã dần hạ nhiệt so với quý I/2024 khi giảm từ mức 2,1% về chỉ còn 1,8%, và đồng thời cũng thấp hơn so với cùng kỳ năm 2023 (2,6%). NPL (tỷ lệ nợ xấu/tổng dư nợ) của ngành ngân hàng vẫn đang duy trì xu hướng tăng. Tính đến hết quý II/2024, NPL toàn ngành đã lên đến 240,32 nghìn tỷ đồng, tăng 8,01% so với quý I/2024 và tăng tới 26,12% so với cùng kỳ. Nguyên nhân cốt lõi vẫn đến từ tình hình ảm đạm tại thị trường bất động sản với những khoản nợ xấu chưa thể giải quyết.
Thêm vào đó, bộ đệm dự phòng rủi ro của toàn ngành ngân hàng cũng mỏng đi khá nhiều trong giai đoạn vừa qua khiến lợi nhuận ngân hàng có khả năng bị bào mòn cao hơn trong nửa cuối năm 2024 và đầu năm 2025 nếu Thông tư 02 hết hiệu lực, khiến các Ngân hàng chịu áp lực xử lý nợ xấu gia tăng trong giai đoạn tới.
 |
Theo thống kê từ những ngân hàng niêm yết, tỷ lệ nợ xấu toàn ngành trong quý II/2024 duy trì ở mức 2,2% và chưa có dấu hiệu suy giảm. |
Kinh tế hồi phục thúc đẩy tăng trưởng tín dụng
Nền kinh tế Việt Nam đang cho thấy nhiều dấu hiệu hồi phục tích cực với GDP tăng trưởng tính chung trong 6 tháng đầu năm đạt 6,42%. Sự phục hồi của nền kinh tế sẽ tiếp tục đẩy nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp tăng cao để mở rộng sản xuất, đồng thời kích thích tiêu dùng của người dân.
Kirin Capital nhận định, tăng trưởng tín dụng năm 2024 hoàn toàn có thể đạt 14% - 15%, tiệm cận mức mục tiêu của Chính phủ đề ra.
Lợi nhuận các ngân hàng cải thiện nhờ việc tối ưu chi phí. Việc đẩy mạnh chuyển đối số của các ngân hàng thương mại đang ngày càng phát huy giá trị trong dài hạn khi tăng cường hiệu quả quản trị và đồng thời tiết giảm chi phí hoạt động. Bên cạnh đó, một lượng lớn tiền mặt được huy động trong thời kỳ lãi suất cao vào cuối năm 2022 – đầu năm 2023 sẽ dần đáo hạn hết trong cuối năm nay, đồng thời với mức lãi suất huy động còn đang thấp như hiện tại sẽ giúp cải thiện đáng kể thu nhập lãi thuần cho ngành ngân hàng nói chung.
Định giá P/B toàn ngành hiện vẫn ở mức hấp dẫn
Hiện tại, P/B ngành ngân hàng đang ở mức 1,51 tại thời điểm cuối tháng 7/2024, thấp hơn so với trung bình P/B 5 năm của toàn ngành là 1,77. Kirin Capital cho rằng, giá cổ phiếu hiện tại đã phản ánh hết những rủi ro đã đề cập phía trên về chất lượng tài sản của ngân hàng.
Ngoài ra, Kirin Capital nhận định, ngân hàng sẽ tiếp tục làm tốt trong việc xử lý nợ xấu trong thời gian tới do đã từng có kinh nghiệm trải qua thời khi nợ xấu năm 2010 – 2012. Định giá ngân hàng ở thời điểm hiện tại là hấp dẫn đối với những nhà đầu tư dài hạn.
 |
Định giá cổ phiếu ngành ngân hàng ở thời điểm hiện tại là hấp dẫn đối với những nhà đầu tư dài hạn. |
