Trước đây, việc khởi kiện giải quyết tranh chấp về tài sản bảo đảm thường kéo dài do nhiều lý do. Nguyên nhân chủ yếu là do chủ tài sản không giao tài sản hoặc các bên có tranh chấp về quyền xử lý tài sản bảo đảm.
Tuy nhiên, sau khi Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng quy định ra đời, tòa án sẽ áp dụng thủ tục rút gọn để giải quyết tranh chấp về nghĩa vụ giao tài sản bảo đảm hoặc tranh chấp về quyền xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu khi đáp ứng đầy đủ 3 điều kiện.
Cụ thể, trong hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc bên bảo đảm có nghĩa vụ giao tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu cho bên nhận bảo đảm hoặc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu có quyền xử lý tài sản bảo đảm; Giao dịch bảo đảm hoặc biện pháp bảo đảm đã được đăng ký theo quy định của pháp luật; Không có đương sự cư trú ở nước ngoài, tài sản tranh chấp ở nước ngoài.
Mới đây, ngày 15/5, TAND Tối cao đã ban hành Nghị quyết 03/2018/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định trong giải quyết tranh chấp về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu tại tòa án.
Theo đó, đối với tranh chấp về nghĩa vụ giao tài sản bảo đảm, về quyền xử lý tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu đáp ứng đủ các điều kiện tại Khoản 1 Điều 8 Nghị quyết 42/2017/QH14 và hướng dẫn của Nghị quyết này, thì tòa án giải quyết theo thủ tục rút gọn.
Trong đó, tranh chấp về nghĩa vụ giao tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được hiểu là tranh chấp về việc bên bảo đảm, bên giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu không giao tài sản bảo đảm hoặc giao không đúng theo yêu cầu của bên nhận bảo đảm, bên có quyền xử lý tài sản bảo đảm để xử lý tài sản đó nhằm giải quyết nợ xấu.
Còn tranh chấp về quyền xử lý tài sản bảo đảm là tranh chấp về việc xác định người có quyền xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu.
Về thời hạn giải quyết vụ án theo thủ tục rút gọn, Điều 318, Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định, trong thời hạn không quá 1 tháng, kể từ ngày thụ lý, thẩm án phải ra quyết định đưa vụ án ra xét xử và mở phiên tòa xét xử trong thời hạn 10 ngày. Như vậy, tính chung thời gian chuẩn bị và xét xử sẽ mất không quá 2 tháng.
Nghị quyết 03/2018/NQ-HĐTP có hiệu lực từ ngày 01/7/2018 đến ngày Nghị quyết 42 hết hiệu lực thi hành.
