Khủng hoảng là cơ hội chứng tỏ bản lĩnh doanh nhân

Khủng hoảng từ bên ngoài chưa qua, khó khăn vĩ mô trong nước đã tới, như những cơn sóng lớn liên tiếp tác động trực tiếp đến mỗi con thuyền DN và người cầm lái là các doanh nhân. Đáng chú ý là thử thách này kéo dài đã 4 năm nay.

Nhiều chính sách vĩ mô liên tục thay đổi. Chưa bao giờ hoạt động của DN lại bị tác động lớn từ kinh tế vĩ mô đến vậy. Nhưng đây cũng chính là lúc thể hiện bản lĩnh doanh nhân rõ rệt nhất - không chỉ lãnh đạo DN vượt qua khủng hoảng trong khi hàng loạt DN khác bị phá sản, mà đây còn là thời cơ cho nhiều doanh nhân đột phá, đưa DN vươn lên chiếm lĩnh thị trường.

Người ta vẫn nghĩ rằng, thời điểm thuận lợi nhất để thành lập DN là khi nền kinh tế khỏe mạnh, tạo điều kiện cho những ý tưởng mới và tăng cường cạnh tranh. Song khảo sát đối với những doanh nhân xuất sắc đoạt giải thưởng Ernst & Young - Bản lĩnh doanh nhân lập nghiệp (Ernst & Young Entrepreneur of The Year) tại các quốc gia trên thế giới cho thấy, hầu hết doanh nhân đều nhìn nhận môi trường kinh tế hiện nay là cơ hội chưa từng có để triển  khai các sáng kiến tiên phong và thử nghiệm mô hình kinh doanh mới.

DOJI đã mạnh dạn đầu tư mua lại nhiều DN vàng miếng trong giai đoạn khủng hoảng

Thời kỳ kinh tế khó khăn và nhiều thách thức thúc đẩy các doanh nhân đầu tư trọng điểm và tập trung phát triển các dịch vụ cốt lõi, xác lập lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ và quản lý ngân sách một cách chặt chẽ.

“Đây là thời điểm tốt để dọn dẹp ‘nhà cửa’, rà soát các khoản chi phí, thắt chặt lại hầu bao và cân nhắc sử dụng vốn một cách hiệu quả nhất”, ông Ronald de Waal, doanh nhân đoạt giải Ernst & Young - Bản lĩnh doanh nhân lập nghiệp tại Phần Lan chia sẻ.

Ông Chris Van Doorslaer của Cartamundi, nhà cung cấp các bộ bài giải trí lớn nhất thế giới của Bỉ cho biết, khủng hoảng kinh tế đã giúp ông tập trung hơn vào việc đổi mới kinh doanh.

“Chúng tôi thậm chí đã lập một vị trí mới là giám đốc sáng tạo. Đây là một bộ phận chức năng mới mà chúng tôi lập ra trong thời kỳ bắt đầu khủng hoảng. Với sự tập trung này, chúng tôi vẫn có người chuyên tâm đầu tư vào việc phát triển các sản phẩm mới”, ông Chris nói.

Tăng trưởng kinh tế chậm lại có thể là một cơ hội tốt để đầu tư vào những lĩnh vực chưa đầu tư. Ông Aaro Cantell, Chủ tịch Tập đoàn Normet, nhà sản xuất các trang thiết bị khai khoáng và xây dựng đường hầm ở Phần Lan cho hay: “Các doanh nhân sẽ có nhiều thời gian hơn để phát triển kinh doanh, phát triển và xây dựng quy trình, dịch vụ mới và đầu tư vào quan hệ khách hàng. Những điều này hiếm khi được tập trung trọn vẹn khi kinh doanh thịnh vượng, bởi lúc đó tất cả mọi người đều muốn hàng hóa, sản phẩm được sản xuất và phân phối một cách nhanh nhất. Lúc đó, ai cũng bận bịu. Vấn đề thường thấy là trong thời gian khủng hoảng kinh tế, các DN không có vốn để đầu tư mạnh vào bất cứ thứ gì. Song tôi cho rằng, các doanh nhân nên dũng cảm và dám bỏ tiền đầu tư vào chính lúc này”.

Thực tế tại Việt Nam, trong thời kỳ kinh tế khủng hoảng, lãi suất cao, thiếu vốn đầu tư, chi phí nguyên vật liệu tăng, cầu tiêu dùng suy giảm, hàng tồn kho lớn, nhiều DN phải thắt lưng buộc bụng, cắt giảm chi phí và tái cơ cấu DN để giảm giá thành sản phẩm.

Ông Lê Vĩnh Sơn, Chủ tịch HĐQT CTCP Quốc tế Sơn Hà, một trong những doanh nhân lọt vào Vòng chung kết Giải thưởng Ernst & Young - Bản lĩnh doanh nhân lập nghiệp Việt Nam 2011 chia sẻ, mặc dù phải cắt giảm rất nhiều chi phí và cuối cùng là bắt buộc phải cắt giảm chi phí nhân sự, nhưng khủng hoảng cũng buộc Sơn Hà phải quyết liệt với chiến lược tái cơ cấu để DN tồn tại một cách bền vững. Bên cạnh thách thức, rõ ràng bộ máy của Công ty ngày càng hiệu quả hơn và sản phẩm cũng cạnh tranh hơn trên thị trường. Trước sự suy giảm nhu cầu vật liệu inox trong ngành vật liệu xây dựng, Sơn Hà đã mở rộng sang mảng thị trường mới ít bị tác động bởi khủng hoảng kinh tế hơn, đó là lĩnh vực bán lẻ và đến nay, Sơn Hà là cổ đông sáng lập và đã ra mắt chuỗi siêu thị bán lẻ Hiway.

Khủng hoảng kinh tế cũng đem lại cho Tập đoàn DOJI và ông Đỗ Minh Phú, Tổng giám đốc CTCP Tập đoàn Vàng bạc Đá quý DOJI cơ hội mua lại nhiều công ty sản xuất vàng miếng. Trong bối cảnh nguồn vốn hạn hẹp, lãi suất rất cao - xấp xỉ 28%/năm, ông Phú và các đồng nghiệp đã đưa ra quyết định táo bạo để đầu tư trong thời điểm này, huy động các nguồn vốn cá nhân, sử dụng vàng dự trữ và chấp nhận vay một phần để vươn lên chiếm lĩnh thị phần sản xuất và kinh doanh vàng miếng.

Khảo sát cho thấy, các doanh nhân xuất sắc đoạt giải thưởng quốc tế Ernst & Young Entrepreneur of The Year cũng chia sẻ quan điểm trên. Ông Inge Huse, CEO của IP Huse, hiện đang chiếm lĩnh thị trường thế giới với sản phẩm large winches nhận định: “Trong khủng hoảng chứa đựng những cơ hội lớn. Đây là thời điểm tốt nhất để khởi sự những dự định tiềm năng”.

Rõ ràng, trong khó khăn, bản lĩnh và tố chất doanh nhân càng được khẳng định. Ngoài việc vật lộn và nghĩ ra phương cách để giúp DN tồn tại, những doanh nhân nhạy bén có thể nắm bắt được cơ hội và tìm ra hướng đi mới. Giai đoạn suy thoái chính là thời điểm để tận dụng lợi thế của tư duy tiên phong và tinh thần đổi mới của doanh nhân để tạo ra cơ hội kinh doanh mới, đưa DN phát triển bền vững qua khủng hoảng.

67% doanh nhân được khảo sát nhìn nhận, suy thoái kinh tế là thời điểm phù hợp để theo đuổi cơ hội thị trường mới. Đây chính là thời điểm cho những người can đảm kiếm thị phần thông qua sự tăng trưởng doanh thu hoặc thâu tóm các công ty tiềm năng. Doanh nhân cần chấp nhận sự không chắc chắn, bất ổn của thị trường, nhạy bén nắm bắt các cơ hội và điều kiện thuận lợi mà khủng hoảng tạo ra (ví dụ như giá vật liệu giảm, các chính sách hỗ trợ của Nhà nước) để đưa ra những quyết định và chiến lược quyết đoán.

Dung Hồng (Theo Chương trình Giải thưởng Ernst & Young - Bản lĩnh doanh nhân lập nghiệp Việt Nam 2011)