Vẫn còn manh mún
Tính đến tháng 4/2018, cả nước ta có 45 không gian làm việc chung. Trong đó, Hà Nội và TP.HCM chiếm ưu thế hơn cả khi lần lượt chiếm 19 và 15 địa điểm cung cấp dịch vụ. Các không gian này được điều hành bởi 23 đơn vị điều hành, trong đó có 2 đơn vị nước ngoài.
Nhìn vào số đơn vị điều hành/số không gian làm việc chung có thể thấy, mô hình này tại Việt Nam vẫn phát triển khá manh mún chứ chưa thực sự có những tên tuổi lớn phát triển thành hệ thống.
Hiện tại, thị trường đang phát triển cả về các cơ sở và đơn vị điều hành – các đơn vị nhỏ lẻ với chỉ duy nhất 1 cơ sở cũng đang phát triển nhanh chóng, dự kiến tăng lên từ 30% tổng thị phần của năm ngoái lên đến 42% vào cuối năm 2018; các đơn vị vận hành lớn chiếm trung bình khoảng 12% thị phần.
Dự báo về sự thay đổi về thị phần không gian làm việc chung. Đồ họa: Thành Nguyễn.
Một diễn biến khác, theo ghi nhận của CBRE Việt Nam, thì các đơn vị điều hành trong nước như Toong, UP, Circo và Dreamplex đều đang mở rộng thị phần mạnh mẽ thể hiện qua việc đang chia lẻ thị phần khi so sánh với năm 2017.
Ngoài ra, các đơn vị điều hành như NakedHub từ Trung Quốc hay Hive từ Hồng Kông đều đang lên kế hoạch cho sự phát triển mạnh hơn trong thời gian tới.
Từ giờ đến cuối năm, Hive sẽ mở thêm một cơ sở nữa trong trung tâm TP.HCM. Còn Nakedhub cũng lên kế hoạch khai trương tổng cộng 2 cơ sở trong TP.HCM và Hà Nội ngay trong quý II/2018.
“Các đơn vị điều hành Không gian làm việc chung khác cũng đang tìm kiếm cơ hội gia nhập thị trường Việt Nam trong 2 năm sắp tới, Tỷ lệ tăng trưởng trung bình 55% trong 5 năm qua cho thấy đây đang là mô hình có mức tăng trưởng đầy triển vọng và còn nhiều dư địa phát triển”, đại diện CBRE Việt Nam cho biết thêm.
Tuy nhiên, điều này cũng không quá khó hiểu khi đây vẫn là một sản phẩm khá mới mẻ và đang trong giai đoạn phát triển, hoàn thiện.
Chia sẻ riêng với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, bà Nguyễn Bích Trang, Giám đốc Chi nhánh CBRE tại Hà Nội nhận định: “Việc phát triển các mô hình không gian làm việc chung tại Việt Nam đang ở giai đoạn đầu và dần hoàn thiện. Mô hình này được cho là sẽ làm cho thị trường văn phòng cho thuê phát triển một cách hoàn thiện hơn khi mang đến một loại hình sản phẩm mới, tiện ích và linh động cho các khách hàng. Theo tôi, đây là mảnh ghép khá quan trọng cho cả thị trường, và nó không ảnh hưởng nhiều đến loại hình văn phòng cho thuê truyền thống”.
Sự “xê dịch”
Nếu trước đây, không gian làm việc chung thường “dạt” ra ngoài khu vực trung tâm, thường “mở điểm” tại các tòa nhà sử dụng dưới hiệu suất, thường là các tòa nhà hạng B, C, với Hà Nội là các quận như Cầu Giấy, TP.HCM là các quận Bình Thạnh, Phú Nhuận, 2, 4 thì hiện nay, thói quen cũ đang có sự thay đổi, dịch chuyển nhiều hơn về khu vực trung tâm với các địa điểm thuê.
Không gian làm việc chung đang có xu hướng "xê dịch" vào khu vực trung tâm. Ảnh: Thành Nguyễn.
Không khó để nhận ra sự “xê dịch” này khi nhìn vào các đơn vị điều hành lớn. Không gian làm việc chung đang có xu hướng thay đổi khi họ đang tập trung vào các nhóm khách thuê chuyên biệt của họ, điều sẽ ảnh hưởng to lớn đến việc họ đặt cơ sở ở đâu.
Toong đang ngày càng cung cấp các không gian của họ cho nhiều đối tượng khách thuê, khi mỗi cơ sở của họ đang dần có nét khác biệt trong thiết kế.
Circo khá cụ thể hơn khi họ chuyên tập trung vào việc mở rông các cơ sở của họ tại các vị trí đắc địa dễ dàng di chuyện đến khu vực trung tâm nhằm khai thác sự tiện lợi về vị trí cho khách thuê của họ.
UP có xu hướng thu hút các công ty khởi nghiệp tương đối mới và non trẻ, do đó họ chọn các vị trí sẽ có các doanh nghiệp khởi nghiệp trẻ - UP hợp tác với Trường Đại Học Bách Khoa TP.HCM để hình thành một không gian làm việc chung và vườn ươm doanh nghiệp khởi nghiệp trẻ có các dịch vụ hỗ trợ pháp lý và nhân sự.
Ở TP.HCM, một số đơn vị điều hành Không gian làm việc chung đã mở rộng vào khu vực trung tâm đầu năm 2018, giá thuê văn phòng làm việc riêng đã tăng lên từ 30 – 50% tại một số cơ sở trong các quận trung tâm.
Thế hệ Y tiên phong
Nhân sự yêu thích không gian làm việc chung của Việt Nam cũng có sự khác biệt đôi chút với thế giới. Khảo sát của CBRE Việt Nam chỉ ra rằng, có tới 91% người sử dụng Không gian làm việc chung đều là Thế hệ Y, những người có độ tuổi dưới 35. Tỷ lệ này cao hơn so với trung bình thế giới là 67%.
Con số này cũng phản ánh lượng dân số trẻ của Việt Nam so với nhiều nước trong khu vực. Trong khi đó, theo khảo sát của Deskmag trong năm 2012, hơn 50% thành viên Không gian làm việc chung trên toàn thế giới là những freelancer – người làm việc tự do.
Ở Việt Nam, 54% người sử dụng là người sáng lập hoặc nhân viên của các công ty khởi nghiệp và gần 14% là người làm việc tự do hoặc tự kinh doanh. Các doanh nghiệp khởi nghiệp này bao gồm cả công ty trong nước và nước ngoài.
Về mặt lĩnh vực hoạt động, khảo sát của CBRE cũng cho thấy hơn 55% người sử dụng làm việc trong ngành CNTT, phần còn lại phân bố ở các ngành du lịch, tài chính kinh tế, giáo dục, marketing, bất động sản.
"Nhìn về tương lai, Không gian làm việc chung tại Việt Nam sẽ tiếp tục đà tăng trưởng cả về nguồn cung lẫn loại hình đặc thù hướng đến nhóm khách thuê trọng điểm của họ.
Các đơn vị điều hành Không gian làm việc chung vẫn đang tiếp tục tìm kiếm mặt bằng, đặc biệt là tại các tòa nhà Hạng A cũng như các tòa nhà Hạng B cao cấp trong khu vực trung tâm nhằm khẳng định thương hiệu cũng như thị phần của họ ở Việt Nam.
TP.HCM và Hà Nội đều ngang tầm nhau xét về nguồn cầu, khi các đơn vị điều hành đều ghi nhận tỷ lệ lấp đầy trung bình khoảng 75 – 80% trong Tháng Tư, 2018.
Nguồn cầu cao, cũng như thị trường còn trẻ khi so sánh với các nước khác trong khu vực, tạo nên tiền đề cho các hoạt động mua bán và sát nhập giữa các Không gian làm việc chung trong nước và nước ngoài", CBRE Việt Nam.
